جلیلی سرلیست پایداری ها در مشهد؟
علی روغنگران
در فاصله پنج ماه مانده تا انتخابات، فعالیت‌های انتخاباتی سعید جلیلی ملموس‌تر از فعالیت‌های محمد باقر قالیباف است، به نظر می‌رسد جلیلی اسب خود را برای انتخابات مجلس زین کرده است، اما قالیباف هنوز مردد است که خود را برای مجلس آماده کند یا ریاست جمهوری. شاید قالیباف می‌خواهد تیمی از جوانان را به سمت مجلس هدایت کند، اما خود نامزد انتخابات نشود و منتظر 1400 بماند.
چندی پیش بود که همزمان با بالا گرفتن گمانه زنی ها درباره حضور جلیلی در انتخابات مجلس، بحث قرار گرفتن او در صدر لیست پایداری های تهران رسانه ای شد. خبری که با چند علامت سوال دیگر همراه بود، سوال اول آن بود که اگر قرار است جلیلی سرلیست پایداری‌ها در تهران شود پس تکلیف مرتضی آقا تهراتی چه می‌شود که زمزمه کاندیداتوری او هم مطرح است؟ آیا پایداری ها حاضرند بخاطر جلیلی دبیرکل خود را کنار بزنند و اساسا جلیلی حاضر است در لیستی قرار بگیرد که نامش در صدر آن قرار نداشته باشد؟ از سوی دیگر این سوال جدی نیز مطرح بود که آیا جلیلی در تهران پایگاه رای و مقبولیتی دارد که ریسک کاندیداتوری از این شهر را به جان بخرد؟ سوالاتی که پاسخ به هرکدام از آنها جلیلی را از تهران دورتر و دورتر می کرد. شاید از همین رو بود که پایداری ها گزینه دوم را روی میز گذاشتند و دیپلمات اصلحشان را راضی کردند که از مشهد وارد گود شود تا یکی از مهره های اصلی آنها از گردونه خارج نشده و نسوزد. شهری که برای آنها یک پایگاه و مقر اصلی محسوب می شود. مشهد زادگاه جلیلی است، او سالهاست در این شهر حضور ندارد و بیشتر فعالیتهایش در تهران است. به نظر می‌رسد جلیلی نیز الگوی علی لاریجانی را برای نامزدی در انتخابات مجلس انتخاب کرده است. علی لاریجانی در چهار دوره اخیر مجلس از شهر قم نامزد انتخابات شد. لاریجانی به دلایلی که هرگز اعلام نشد ترجیح داد از تهران نامزد نشود. البته تحلیلگران سیاسی این اقدام لاریجانی را هوشمندانه توصیف کردند چرا که موفقیت او در چهار انتخابات مجلس را تضمین کرد، شاید اگر لاریجانی از تهران نامزد می‌شد، حالا رئیس مجلس و حتی نماینده نبود.
موفقیت جلیلی در مشهد خیلی هم تضمین شده نیست، او پیشتر در انتخابات مجلس پنجم از مشهد نامزد شد که رای نیاورد. البته سعید جلیلی امروز فاصله زیادی با سعید جلیلی سال 74 دارد. مهمترین چالش جلیلی برای نامزدی از مشهد، ترکیب لیست قدرتمند کاندیدا‌های اصولگراست. بعید به نظر می‌رسد که از 5 نماینده کنونی مشهد؛ کریمی قدوسی، امیرحسین قاضی زاده، بحرینی، پژمانفر و شیران به راحتی حاضر شوند کرسی خود را به جلیلی واگذار کنند. از طرف دیگر حتما نامزد‌های تازه وارد قدرتمند دیگری هم در راه خواهند بود.
سعید جلیلی در جریان انتخابات ریاست جمهوری سال 92 رای سوم را در شهر مشهد کسب کرد. او پس از روحانی و قالیباف با کسب 17 درصد آرای مشهد یعنی 223 هزار، رای سوم را به دست آورد. با این میزان رای در مقایسه با آرای نمایندگان کنونی مشهد جلیلی موفق نمی‌شود به بهارستان راه یابد. البته باید در نظر گرفت که شرایط انتخابات مجلس با انتخابات ریاست جمهوری بسیار متفاوت است. حامی اصلی جلیلی جبهه پایداری است. گروهی که در جریان انتخابات ریاست جمهوری سال 92 به حمایت از جلیلی پرداخت. از سوی دیگر احتمالا در انتخابات مجلس، جبهه پایداری باز هم از فرآیند وحدت اصولگرایان کناره گیری می‌کند و لیست مستقل ارائه خواهد کرد. اگر جلیلی نامزد انتخابات شود قطعا سرلیست پایداری خواهد بود. فقط جبهه پایداری نیست که از فرآیند وحدت فاصله گرفته است، سعید جلیلی که عضو این جبهه هم نیست تمایلی به وحدت ندارد. اخیرا مرتضی طلایی فعال سیاسی اصولگرا در این باره گفته است “زمزمه‌هایی مطرح شده است که آقای جلیلی به عنوان نماد جبهه پایداری حاضر نیست با شورای وحدت به ائتلاف برسد و این موضوع یعنی آنکه همچنان باید شاهد انشقاق باشیم.”
در کنار جبهه پایداری طیفی از جوانان اصولگرا که فعالیت‌های فراوانی در فضای مجازی دارند و شبکه تلویزیونی افق را اداره می‌کنند، از حامیان جلیلی به حساب می‌آیند. این طیف از شبکه افق برای رساندن پیام و صدای جلیلی و هوادارانش استفاده می کند. تحرکات سیاسی سعید جلیلی در کنار فعالیت‌های اندک قالیباف در 5 ماه مانده به انتخابات مجلس این گمانه را تقویت می‌کند که هماهنگیهایی میان این دو چهره سیاسی اصولگرا وجود دارد. محمد باقر قالیباف نیز همچون جلیلی منتقد فرآیند‌های موجود برای وحدت اصولگرایان است. او هر چند در شورای وحدت اصولگرایان حضور دارد، اما همراهی زیادی با این شورا ندارد. قالیباف چندی پیش در این باره گفته بود: «در شورای وحدت به روشنی عنوان کردم که وحدت برای مردم اولویت دارد، اما وحدت اصالت ندارد. چرا می‌گویم وحدت اولویت دارد، به این جهت که وحدت حتما مقدمه‌ای برای پیشرفت کار است. چرا اصالت ندارد؟ چون اگر بخواهد در بر همین پاشنه بچرخد و میدان را به جوان‌ها ندهیم، مجلس کارآمد درست نکنیم، هر کسی با هر زد و بندی وارد مجلس می‌شود. این اقدام چه فایده‌ای دارد؟»
سخنان قالیباف در ماه‌های اخیر نشان می‌دهد که از اینکه مجبور به کناره گیری در انتخابات ریاست جمهوری 96 شد، ناراحت است. او در روز‌های پیش از انتخابات به نفع ابراهیم رئیسی کناره گیری کرد.
نارضایتی از فرآیند وحدت اصولگرایان، یک نقطه مشترک مهم میان جلیلی و قالیباف است. نقطه مشترک دیگر این دو تاکید به حضور جوانان در فرآیند انتخابات است. هر چند جوانانی که در اطراف این دو چهره سیاسی اثر گذار جمع شده اند تفاوتی‌هایی با یکدیگر دارند، اما همه آنها تمایل زیادی به کسب قدرت دارند. ممکن است، با توجه به نارضایتی از فرآیند وحدت اصولگرایان، تمایل به کسب قدرت، این دو گروه و رهبرانشان را در آستانه انتخابات مجلس به یکدیگر نزدیکتر کند. چندی پیش قالیباف از مذاکره با سعید جلیلی خبر داده بود. قالیباف گفت: «من با آقای جلیلی در جبهه، پشت یک خاکریز جنگیدیم، در حال حاضر کنار یکدیگر کار می‌کنیم.»
او درباره اختلافاتش با جلیلی گفت: «جلساتی درباره برخی موارد داشتیم که می‌توان گفت شاید بیش از سه ساعت طول کشید؛ قرار است جلسه دیگری را با یکدیگر داشته باشیم، شما باید درباره ائتلاف و وحدت به جهت حل ناکارآمدی‌ها سخن بگویید. در قسمت‌هایی ممکن است اختلاف‌سلیقه وجود داشته باشد، در حوزه نوع نگاهمان در سیاست‌ورزی، در روش‌ها و ابزار‌ها باشد و از این‌گونه موضوعات وجود داشته باشد، اما اینها مهم نیست.»
در واقع قالیباف مذاکرات سیاسی با جلیلی را تائید کرده است، مذاکراتی که روشن است در راستای وحدت اصولگرایان قرار ندارد. مشخص نیست محتوای مذاکرات جلیلی و قالیباف چه بوده است و آیا نتیجه‌ای در برداشته یا خیر.
به تازگی جواد آرینمنش فعال اصولگرا و نماینده مشهد در مجلس هشتم درباره میزان قدرت فهرست جبهه پایداری در مشهد با سرلیستی جلیلی برای در حاشیه قرار دادن سایر فهرست های انتخاباتی، گفته بود: “ما یک تجربه ناموفق سال 96 در مشهد داشتیم، بین اصولگرایان برای انتخابات شورای شهر پنجم شکاف افتاد و چند فهرست از این اردوگاه بیرون آمد، این اتفاق به نفع جریان اصلاحات شد و تمامی کرسی های شورای شهر را در اختیار گرفت. اگر پایداری با تمامیت خواهی بخواهد تمام سلایق اصولگرایی را حذف کند، لیست های موازی اصولگرا بیرون می آید و در این صورت احتمال تکرار نتیجه انتخابات شوراها در انتخابات مجلس زیاد می شود.”