نقش حیاتی زمان در پیدا کردن و حمایت از دختران فراری
فرار از خانه از جمله رفتارهای ناسازگارانهای است که از کودکان و نوجوانان سر میزند و با توجه به پیآمدهای سوء آن یکی از آسیبهای خانوادگی و اجتماعی جامعه شناخته میشود. آسیبی که میتواند بهداشت روانی فرد و جامعه را تحت تأثیر قرار دهد. روند رو به افزایش آمار فرار دختران از خانه، نگرانی و هشدار صاحبنظران را به دنبال داشته است.
فرار دختران از خانه یکی از معضلاتی است که آثار و پیامدهای زیان بار آن دامن گیر فرد، خانواده و جامعه می شود. آمارها از افزایش فرار دختران از خانه حکایت دارد به طوری که متاسفانه در این زمینه وضعیت جامعه در نزدیکی رسیدن به مرز بحرانی ست. عوامل مختلفی مانند مشکلاتی که دختران به خصوص در سن نوجوانی با آن روبه رو می شوند، عدم بهداشت روانی در سطح خانواده و ناهنجاری های اجتماعی می تواند در بروز این مشکل دست داشته باشد.
دختران فراری، افرادی زیر سن قانونی هستند که عموما بدون رضایت والدین و بدون اطلاع آن ها، خانه را به مدت نامعلومی ترک می کنند. این موضوع می تواند در رابطه با پسران نیز اتفاق بیافتد، اما به دلیل متفاوت بودن خطراتی که دختران را در خارج از خانه تهدید می کند، پیامدهایش نیز با آسیب بیشتری همراه است. اعتیاد، بی بند و باری، فحشا و فقر در انتظار این دختران می باشد. در حالی که به چنگ سودجویان گرفتار شوند عواقب ناگوارتری در انتظارشان هست.
تلاش برای کنترل کاهش آسیبهای اجتماعی از اهمیت ویژه ای برخورداراست و فرار دختران نیز از زمره مواردی است که به شدت ظرفیت تولید آسیبهای اجتماعی را دارد . فرار نوعی واکنش نسبت به شرایط نامساعد و غیر قابل تحمل است و دختر و پسر نمی شناسد اما فرار دختران در اجتماع آسیب رسان تر و حساس تر است .
معاون امور اجتماعی بهزیستی استان خراسان رضوی گفت: فرار دختران یک اورژانس اجتماعی است چرا که زمان رسیدگی و حمایت بسیارمهم است و دختری که در اولین ساعات دوری از خانه حمایت اجتماعی دریافت کند خیلی متفاوت است با کسی که 48 ساعت و بیشتر در خیابان بی پناه و سرگردان بوده است .
به گزارش صبح امروز غلامحسین حقدادی در مصاحبه با خبرنگار این رسانه پیرامون چرایی فرار دختران افزود: انگیزه های فرار متفاوت است؛ اثبات وجود، جلب نظر و رهایی از تحمیلها،فرار از آزارها و خشونت خانگی و لجاجت و تحت فشار قرار دادن دیگران میتواند از جمله دلایل فرار دختران از خانه و کاشانه خود باشد.
نقش عوامل روانی در فرار از خانه
وی تصریح کرد: بعضی خصوصیات و اختلالات شخصیتی و حالات روانی مستعد فرار از خانه هستند خانواده های بی کفایت و ازهم گسیخته، وجود خشونت در خانواده، اعمال تبعیض و محدودیت شدید و یا عدم نظارت و آزادی بی قید و شرط در خانواده زمینه ساز فرار هستند.
جایگاه جامعه در انگیزه فرار دختران
حقدادی اظهار کرد: فرار دختران لطمه سنگینی به حیثیت و شرافت خانواده می زند ممکن است خیلی از خانواده ها به دلیل اینکه فرار را لکه ننگ که احساس می کنند و گزارش آن را بی آبرویی میدانند در بسیاری از موارد فرار را در همان ساعات اولیه اعلام نمیکنند .
وی بیان کرد: این دختران شرایط ازدواج سالم را از دست می دهند و محیط خانواده برای آنها دیگر محیط مطلوبی نیست . خیلی از این افراد بخاطر شدت درگیری با مسائل غیر اخلاقی دیگر به محیط خانواده برنمی گردند تعداد کمی از خانواده ها نیز این فرزند را طرد می کنند .
پیامدهای اجتماعی فرار دختران
معاون امور اجتماعی بهزیستی استان خراسان رضوی مطرح کرد: مقوله فرار سبب افزایش مفاسد اجتماعی را اافزایش داده و با هدف قرار دادن اخلاقیات جامعه حریم های اخلاقی را شکسته و نیروهای امنیتی را درگیر می کند و هزینه های سنگینی به دوش سازمانهای حمایتی می گذارد.
آسیبهای دختران دور از خانه
وی اشاره کرد: این افراد متاسفانه در اولین روزهای دوری از خانه مورد اذیت و آزار ، تعرض و گاهی سو استفاده های دیگر قرار میگیرند و بسیاری از این دختران در مکانهایی پناه گرفته که خیلی امن و مناسب نبوده و خانواده را به شدت دچار اضطراب و نگرانی میکند و در برخی موارد حتی امکان از دست دادن جان نیز وجود دارد .
حقدادی در پاسخ به سوال اگر کسی که فرار کرده پشیمان شد، چکار کند توضیح داد: سریع به خانه خود برگردد، اگر محیط نامساعد است و احساس خطر می کند با 123 تماس بگیرد.
وی در خصوص اقدامات خط 123 و بهزیستی در حوزه فرار از خانه مطرح کرد: پس از ایجاد ارامش، بررسیهای مددکاری و روانشناسی، آموزشهای لازم ارائه شده واگر نیاز به درمان است به درمان وی کمک کرده و در غالب موارد آمادهسازی خانواده برای باز گرداندن فرد به محیط خانواده بسیار مهم است .
وی ادامه داد: بنابراین مهم ترین عامل، امنیت بخشیدن به این افراد بهبود و توانمند سازی خانواده است چرا که در بسیاری از این خانوادهها نابسامانیها و بحرانهای دیده میشود.
همکاری نهادهای آموزشی و نظارتی با بهزیستی
حقدادی تبیین کرد: آموزش و پرورش در محیط مدرسه و با استفاده از ظرفیت مشاورین و آموزش خانواده کار بسیار مهمی می تواند انجام دهد و همچنین همکاری نهادهای نظارتی چون پلیس ، دادگستری، سازمانهای مردم نهاد ، تقویت نظارت اجتماعی در حوزههای رسمی و غیر رسمی، از قبیل مساجد میتوانند در پاکسازی فضای جامعه و حفظ حریم اخلاقی کمک نمایند.
از آن جایی که بلوغ، سن بسیار حساسی برای دختران است آموزش به خانواده ها درمورد تغییراتی که در سطح نوجوانی و بلوغ بروز پیدا می کند و استفاده از خدمات مشاوره می توانداز رخدادهای ناگوار جلوگیری کند. محیطی گرم و دوستانه در خانواده و برقرای روابط مناسب با دختران عامل مهمی در جلوگیری از این معضل اجتماعی است. رفتار صحیح مادر با دختر نوجوانبه دختران کمک می کند تا در زمان بروز مشکل بتوانند مادر خود را به عنوان یک حامی در نظر بگیرند. مشاوره خانواده در لحظاتی که احساس می کنید مشکلات گره های کوری خورده اند، کمک میکند.