1

نفیس‌ترین نسخه نهج‌البلاغه در موزه قرآن حرم رضوی رونمایی شد

مراسم رونمایی از قدیمی‌ترین و نفیس‌ترین نسخه خطی نهج‌البلاغه درموزه قرآن حرم رضوی، با همکاری مؤسسه آفرینش‌های هنری آستان قدسرضوی برگزار شد.

استاد شیخ عطار، پژوهشگر نهج‌البلاغه، در مراسم رونمایی از قدیمی‌ترینو نفیس‌ترین نسخه نهج‌البلاغه در موزه قرآن حرم مطهر رضوی، اظهار کرد: نهج‌البلاغه گزیده سخنان مولای متقیان امام علی(ع) است. گفتارهایی ازهمه فنون و مجموعه‌ای از آداب و پند، نامه، خطبه‌های کوتاه، بلند وآرایهبلاغت و عربی را به کار گرفته است.

وی گفت: نهج‌البلاغه با محتوای عظیم علمی و اخلاقی، همواره از روزگارجامع آن سید رضی در قرن چهارم هجری قمری مورد توجه علما ودانشمندان اسلامی بوده است. قدیمی‌ترین نهج‌البلاغه تاریخ‌ دار اینمجموعه به شماره ۱۳۸۴۷ مربوط به قرن ششم هجری قمری و به خطمحمدبن احمدالنقیب است که در سال ۵۴۴ هجری قمری کتابت شدهاست.

این پژوهشگر نهج‌البلاغه عنوان کرد: این نسخه دارای ۱۷۴ برگ به همراهعناوین و بعضا زنگار، به خط نسخ معرب ۱۷ سطری کتابت شده است. این نسخه توسط مرحوم فاضل خان در ۱۰۶۵ هجری قمری وقف کتابخانهآستان قدس رضوی شده است.

شیخ عطار خاطرنشان کرد: همچنین علاوه بر متن کامل نهج‌البلاغه، درانتهای کتاب درباره نقش مهرهای حضرت علی(ع) و تجلیل از نهج‌البلاغه،مطالبی نیز عنوان شده است.

این پژوهشگر نهج‌البلاغه گفت: در واقع سید رضی در کتابت نهج‌البلاغه بهنوعی به نحوه بلاغت اشاره کرده است که بر همین اساس این کتابارزشمند، نهج‌البلاغه نامگذاری شده است. با این وجود و با توجه به درک وفهمی که ایشان از قرآن داشتند، توانستند چنین کتابی را به وجود آورند واز همین رو می‌توان امام علی(ع) را قرآن ناطق دانست.

در ادامه این مراسم مهدی فاضل هاشمی پژوهشگر نسخ خطی نهج‌البلاغهبا اشاره به نسخه‌های خطی دیگری که در مرکز موزه قرآن آستان قدسرضوی وجود دارد، بیان کرد: کتابخانه آستان قدس رضوی با پیشینه۱۱۰۰ ساله خود و با توجه به انتساب به امام علی‌بن موسی‌الرضا(ع) ازغنای خاصی برخوردار است و تعدادی بیش از ۷۵۰ نسخه نفیس ازنهج‌البلاغه خطی و چاپ سنگی با شروح و حاشیه، تعلیقه و ترجمه را فراهمآورده است.

وی گفت: یکی دیگر از قدیمی‌ترین نهج‌البلاغه‌های گنجینه رضوی به شماره۱۱۷۳۶، مربوط به نیمه نخست قرن پنجم قمری است که به خط نسخ ممتاز۱۵ سطری به شیوه ابن بواب کتابت شده است. این نسخه خطی دارای۱۷۰ برگ است که با نسخه‌های به خط سید رضی مقابله شده است. عناوین آن به خط ثلث جلی، کاغذ حنایی آهار مهره سمرقندی، معلق بهحواشی مختصر و وقفی فخرالدین نصیری امینی در سال ۱۳۵۶ است.

این پژوهشگر نسخه‌های خطی اظهار کرد: نهج‌البلاغه نفیس دیگر بهشماره ۴۴۱۳۹، در ذی القعده ۶۳۱ هجری قمری، به خط حسن‌بن محمدبنعبدالله‌بن جعفری حسنی؛ سبط سید امام ابی‌الرضا الراوندی کتابت شدهاست. این نهج‌البلاغه به خط نسخ کهن ۱۳ سطری و به شیوه ابن بواب در۲۶۶ برگ کتابت شده است. این نسخه دارای تذهیب و از جهت قدمت،کتابت، کامل بودن و تزئینات، نفیس و با ارزش است.

هاشمی ادامه داد: نسخه نفیس دیگر به شماره ۱۸۷۰ منتخب نهج‌البلاغهاست که جامع آن را در سه مقصد و یک خاتمه گردآوری کرده است. ازدیگر نفایس این مجموعه، نهج‌البلاغه به شماره ۹۱۳۸ به خط نسخ ۱۳ سطری است. کاتب نسخه علی بن علی موسوی‌الطبری در تاریخ ۷۷ هجری قمری است. عناوین به شنگرف و قلم رقاع، کاغذ حنایی آهار مهرهاز جمله ویژگی‌های این نسخه خطی است.