بیجنبهها در ورزشگاه‌های ایران!
این روزها درگیری در فوتبال ایران (حتی فوتبال زنان!) حرفاول را می‌زند. شاهد بدترین درگیری‌ها و بزن بزن در کنار زمینهستیم که در رینگ‌های خونین نیز مثل آن را پیدا نمی‌کنیم. اتفاقی که جرم بازیکنان و مربی‌ها نیز در به وجود آمدن آن کم‌تراز تماشاگران نیست.
اتفاقی که این روزها بدجور چهره ورزش کشور را زشت کردهاست، خشونت است؛ خشونتی که در آن جرم بازیکنان ومربی‌ها کم‌تر از تماشاگران نیست. آن مربی که به واسطه هرسوت داور در کنار زمین مثل هنرمند هالیوودی برخورد می‌کند،بازیکنی که به جای تمرکز روی فوتبال، مدام به فکر خطا گرفتنو خطا کردن است، آن بازیکنی که مدت‌ها قبل از شروع بازیمی‌گوید به شهر ما نیایید چون خون به پا می‌شود، آن مسؤولیکه نمی‌تواند به درستی زمینه نظرات و ورود و خروج تماشاگر راکنترل کند و با خاطیان برخورد کند نیز به یک اندازه مقصرهستند. آیا فوتبال اینقدر مهم است که به خاطرش کسی هموطنخودش را بزند، کور کند و یا خودروی او را آتش بزند؟
در این راستا مربی‌ها و بازیکنان تا چه اندازه مقصر اتفاقاتتلخ در ورزشگاه‌ها هستند. فرهنگ باخت اصطلاحی است که درفوتبال اروپا زیاد شنیده می‌شود. یعنی رفتاری که یک تیم شاملبازیکن و مربی بعد از باخت از خود نشان می‌دهند که نشاندهنده شخصیت باشگاه است. مائوریسیو ساری با ۶ گل بهسیتی گواردیولا می‌بازد. لیورپول و سیتی در رقابت میلی‌متریهمه هواداران را میخکوب زیبایی فوتبال می‌کنند ولی اعتراض وبلبشویی که در فوتبال ایران شاهد آن هستیم رخ نمی‌دهد. شایدبهتر است مربی‌های فوتبال ایران کمی روی “فرهنگ باخت” خود کار کنند تا شاهد انتقال این هیجانات کاذب به سمتهواداران نباشیم.
لیورپول و منچسترسیتی ۱۸۰ دقیقه در لیگ برتر برابر هم قرارگرفتند. هر دو تیم شایسته قهرمانی بودند و در نهایت سیتی بااختلاف میلی‌متری و یک امتیازی قهرمان شد. کوچک‌ترینمشکلی نه بین هواداران و نه بین بازیکنان و مربی‌ها به وجودنیامد. چون مربی‌ها و بازیکنان فقط به فوتبالی برنده شدن فکرمی‌کنند و دست به مصاحبه‌های تحریک کننده، رفتار هیجانی واعتراض کنار زمین و درگیری در زمین بازی دامن نمی‌زنند تااین اتفاقات به هواداران سرایت کند.
*راه کارهای برای کاهش خشونت در ورزشگاه‌ها
در فوتبال انگلیس که هواداران هولیگان و خشن آن در سراسرجهان معروف هستند، فاصله یک متری با زمین بازی دارند ولیهیچکدام از تماشاگران حتی در حساس‌ترین صحنه‌های بازیاز صندلی خود بلند نمی‌شود. موضوع خیلی ساده است. تمامصندلی‌های ورزشگاه‌ها شماره گذاری شده است و دوربین‌هایزیادی نیز وجود دارند و در صورتی که تماشاگری تخلفی انجامدهد و خللی در روند بازی ایجاد کند، به صورت مادام العمر ازحضور در ورزشگاه‌ها محروم و با جریمه مالی سنگینی روبه‌رومی‌شود. همین نظارت و ابزار بازدارنده وقتی در فوتبال ایرانوجود ندارد، باعث می‌شود تا در ورزشگاه‌های ایران شاهدچاقوکشی، آسیب رساندن فیزیکی، درگیری و توهین شدید درزمین بازی شویم.
در ایران صندلی‌های سالن‌های سینما، کنسرت و اجتماعاتشماره گذاری شده است ولی این عمل ساده در فوتبال ایرانهنوز وجود ندارد. در بازی‌های حساس این بی نظمی و بل بشوخیلی شفاف‌تر خود را نشان می‌دهد تا جایی که هوادار باداشتن بلیت نمی‌تواند به ورزشگاه برود چون ظرفیت ورزشگاه پرشده است!
*برخورد نادرست با متخلفان
کمیته انضباطی فدراسیون فوتبال ایران و کمیته اخلاق ونهادهای ذی‌ربط در هرج و مرج این فصل کم مقصر نبوده‌اند. استفاده از جریمه و محرومیت، همیشه یک اهرم مناسب برایتخلف و جلوگیری از اتفاقات بوده است ولی در فوتبال ایران بنابه دلایلی که معلوم نیست و شاید برای آرام کردن فرد معترض ازجریمه تعلیقی!! استفاده می‌شود. جریمه‌ای که به نظر می‌رسدتنها در فوتبال ایران شاهد آن بوده‌ایم. در تبریز کاپیتان تیم ملیسیلی می‌خورد و یک بازیکن دیگر برای حمایت از او به سمتهوادار یورش می‌برد ولی جریمه‌ای در نظر گرفته نمی‌شود. دربازی پرسپولیس و سایپا درگیری و زد و خورد بازیکنان تارختکن ادامه پیدا می‌کند و دیگر اعتراض‌های شدید به داوران وفحش و توهین‌های زننده به امری پیش پا افتاده تبدیل شدهاست. در بازی پرسپولیس و سپاهان هر کاری فکر کنید رخمی‌دهد. از حمله با گاز فلفل، آتش زدن خودرو، کتک کاری وضرب و شتم، شکستن شیشه‌ها و صندلی آسیب رساندن بهاماکن ورزشی رخ می‌دهد و این چرخه هم‌چنان ادامه دارد. سوال اینجاست چرا جریمه‌های سنگین برای کسانی که نظم وامنیت را در ورزشگاه‌ها زیر سوال می‌برند اعمال نمی‌شود؟ چرامربیان و بازیکنان خاطی با عدالت یکسان جریمه نمی‌شوند.
جانلوئیجی بوفون با آن سابقه درخشان به عنوان ورزشکاریبااخلاق در یک بازی کنترل خود را از دست داد و بر سر داورفریاد زد، ولی یوفا به شدت با این بازیکن برخورد کرد و او را ۳ جلسه محروم کرد تا نشان دهد حتی بوفون نیز باعث نمی‌شودکه یوفا بخواهد مراعات بازیکن را بکند.
مائوریسیو پوچتینو برای همین واکنش به داور مسابقه در لیگبرتر، دو جلسه از همراهی تیمش محروم و ۱۰ هزار پوند جریمهشد. تصور کنید اگر اتحادیه فوتبال انگلیس می‌خواستجریمه‌هایی برای لیگ ایران انجام دهد در هر مسابقه چند بارباید چنین جریمه‌ای اعمال می‌کرد.
*ورود فن‌آوری به لیگ ایران
شاید فقط فن‌آوری بتواند خیلی از حواشی و درگیری‌های فوتبالایران را کم کند که البته با توجه به نبود امکانات لازم در خیلی ازورزشگاه‌های ایران، این امر نیز فعلاً منتفی است. فن‌آوریVAR یا خط دروازه در خیلی از موقعیت‌ها می‌تواند فشار را ازروی داوران در لیگ ایران بردارد.
فدراسیون فوتبال ایران و کمیته داوران می‌توانند برای تسهیلکار خودشان و کم شدن اشتباهات داوران، از این فن‌آوری درلیگ ایران استفاده کنند تا سوژه اکثر مربی‌های لیگ برتر ایراندر نشست‌های خبری کم شود. علاوه بر این فن‌آوری VARمی‌تواند باعث برقراری عدالت بیش‌تر بین تیم‌ها نیز شود و باتوجه به فضای درگیری‌های زیاد بین مربی‌ها و بازیکنان، خریداین لوازم و اجرایی کردن آن از ملزومات فوتبال ایران است.
*فرهنگی که باید تغییر کند
وقت آن رسیده است که فرهنگ اعتراض در فوتبال ایران تغییرکند. در جام ملت‌های ۲۰۱۹ چوب این فرهنگ غلط را خوردیمولی هنوز درس عبرت نشده است و هم‌چنان اعتراضات بی وقفهبه داور، کمک داور و حتی داورهای پشت دروازه را شاهدهستیم. در تیم ملی ایران نیز چند سالی است که شاهد چنیناتفاقاتی هستیم. برابر حتی یمن و عراق بازیکنان تیم ملی ایرانبی جهت با بازیکنان حریف درگیر شدند. طارمی در بازی برابرچین که تکلیفش مشخص شده بود بی جهت اخطار گرفت وبازی با ژاپن را از دست داد و سر آخر معلوم نشد چرا بازیکنانایرانی در بازی با ژاپن به یکباره بازی را رها کرده و به سمتداور حمله بردند.
*جمع بندی
در مجموع باید عوامل تأثیر گذار بر خشونت در مسابقات فوتبالرا از چند جنبه بررسی کرد. بازیکنان و مربیان، هواداران وامکانات ورزشی. بازیکنان فوتبال وظیفه فوتبال بازی کردن دارندو نباید دخالتی در قضاوت داور مسابقه داشته باشند. در خیلیاز جهات حرکات تحریک کننده سرمربی به داور در کنار زمین وزمین مسابقه بوده است که باعث شده هوادار کنترل خود را ازدست دهد. در خیلی از بازی‌های شهرستان‌ها و حتی دربازی‌هایی نظیر داربی، هوادار برای اینکه بتواند صندلی خود رارزرو کند باید ساعت‌ها (۱۰ تا حتی ۱۵ ساعت) بدون هیچامکانات در سرما و گرما منتظر باشد. همین امر خود شعلهعصبانیت را در هوادار روشن می‌کند و با کوچک‌ترین اعتراضیدر زمین بازی از طرف بازیکن و داور، سعی در خالی کردن خودمی‌کند.
*واکنش هواداران یونایتد به گل سیتی در داربی منچستر
فدراسیون فوتبال و سازمان لیگ موظف هستند امکانات حداقلیرا برای تماشاگران در نحوه بلیت، نظارت و سازماندهی ایجادکند. طوری که همانند لیگ برتر انگلیس هیچ هواداری به خودشاجازه ندهد کوچک‌ترین خللی در روند بازی ایجاد کند.