1

مرگ تدریجی یک انسان!

بیماری آلزایمر توسط روانپزشک آلمانی آلویز آلزایمر در سال 1906 کشف گردید ودر تقویم ما روز 30 اردیبهشت با این نام ثبت شده است.

آلزایمر یا بیماری فراموشی، یک نوع اختلال عملکرد مغزیاست که به تدریج توانایی‌های ذهنی بیمار را از بینمی‌برد، شایع‌ترین نوع آن هم زوال عقل و اختلال حافظهاست. این بیماری در نخستین مراحلش ١٠ علامت، اختلالحافظه، اختلال در انجام وظایف روزمره، گم کردن زمان ومکان، اختلال در گفتار، اختلال در قضاوت، اختلال در تفکر،تغییر در خلق‌وخو، جابه‌جا گذاشتن وسایل، از دست دادن یاکاهش انگیزه زندگی و تغییرات شخصیتی دارد.

*عوامل موثر در ابتلا به الزایمر

سن بالا، سابقه خانوادگی، مونث‌بودن و ابتلا به سندرم داون،مهمترین عوامل خطرساز برای آلزایمر هستند.آلزایمر یکیاز شایع ترین مشکلات دوره ی سالمندی است، در هر ٣ ثانيهيك نفر به اين بيماري مبتلا می شود.

به گزارش اسپوتنیک، بیماری فراموشی که به اختصارآلزایمر نامیده می شود رایج ترین نوع از انواع مختلف زوالعقل است. همانطور که می دانید هر اختلال حافظه ایآلزایمر نیست. آلزایمر یک اختلال شناختی پیش روندهغیرقابل برگشت است. در ابتدا بیمار در انجام فعالیتهای روزانه اش دچار مشکل می شود و با گذشت زمانبیماری پیشرفت کرده و میزان تحلیل مغز شدت می یابد. گرچه سرعت این تحلیل در بیماران مختلف متفاوت استاما سلول های مغز به تدریج تخریب شده و فرد چار فراموشیمی شود، به طوری که بیمار دیگر قادر نیست خاطراتگذشته ی خود را به یاد بیاورد و یا رویدادهای جدید را درمغز خود ترسیم کند.

مدیر اجرایی انجمن آلزایمر ایران، سال‌هاست با افراد مبتلا به آلزایمر و دمانس در ارتباط است و به خوبی علایم را می‌شناسد. او می‌گوید که بیشتر مراجعه‌کنندگان افرادی هستند که به دلیل ناآگاهی و نشناختن علایم آلزایمر، مرحله اول بیماری را پشت‌سر گذاشته‌اند و وارد مرحله دوم شده‌اند.

به گزارش روزنامه”صبح امروز” مهرداد خوانساری در خصوص علل پنهان کردن بیماری آلزایمر توسط بیمار می‌افزاید: اصولا در ایران مثل خیلی از کشور‌های دیگر، شرم از اظهار ابتلا به بیماری آلزایمر وجود دارد. به‌طورکلی بیماری‌هایی که مرتبط با سیستم اعصاب و روان هستند، خیلی سخت از سوی افراد عنوان می‌شوند. همین هم می‌شود تا فرد پس از طی‌کردن مراحل اولیه و رسیدن به مرحله حاد، پیگیر درمان شود و عوارض جدیدی از بیماری خودش را نشان دهد. آلزایمر از این ماجرا مستثنی نیست و افراد به دلیل این‌که زیرساخت‌های خوبی در کشور وجود ندارد، خیلی دیر پیگیر ماجرا می‌شوند.

وی تصریح می‌کند: ما در جامعه از واژه‌هایی استفاده می‌کنیم که باعث هراس افراد می‌شود؛ واژه‌هایی که بعضا تحقیرآمیز هستند. مثلا به کسی که چیزی را فراموش می‌کند، به کنایه می‌گوییم تو آلزایمر داری، پیر شدی نمی‌فهمی. همین هم می‌شود تا افراد اگر هم مبتلا به دیابت و فشارخون و… باشند، به راحتی آن را عنوان کنند، اما زمانی که به بیماری‌های اعصاب و روان می‌رسد، موضوع را کتمان می‌کنند. مثلا کسی نمی‌گوید من این قرص را مصرف می‌کنم، چون افسردگی یا آلزایمر دارم.

*ایران به سمت سالمندی می‌رود

خوانساری هشدار می‌دهد: میزان سالمندی درکشور درحال افزایش است. هر‌سال تعداد قابل توجهی از افراد به گروه سالمندان اضافه می‌شوند و سالمندان ما سالمندتر می‌شوند، چراکه میزان مرگ‌ومیر بر اثر بیماری‌های عفونی کم شده، امید به زندگی بالا رفته و در کنار آن بیماری‌های دوران سالمندی هم افزایش پیدا کرده است. بیماری دمانس و آلزایمر، جزو بیماری سالمندی نیست، اما با سالمندشدن، افراد بیشتر به سمت آلزایمر می‌روند.

وی توضیح می‌دهد: بیشتر مراجعین در مرحله دوم بیماری بوده چرل مرحله اول، بیماری خیلی خفیف است، مرحله دوم، معمولا همراه با علایم قابل توجه است، فرد وابستگی ندارد، اما نیاز به مراقبت دارد، در مرحله سوم، فرد کاملا وابسته می‌شود. مرحله سوم، مرحله آخر است. به‌طورکلی کسی که دچار این بیماری می‌شود، آموزش‌هایش را فراموش می‌کند، اما در این میان، آموزش‌های اولیه زندگی، آخرین آموزش‌هایی است که فرد آن را فراموش می‌کند.

مدیر انجمن آلزایمر ایران بیان می‌کند: بیماری متوقف نمی‌شود، روند خودش را دارد، اما هر چقدر زودتر پیگیری کنند، می‌توان ورود به مرحله بعد را به تعویق انداخت.

۶۵ سالگی سن  شروع آلزایمر

وی ابراز کرد: در ٦٥سالگی، علایم بیماری بیشتر خودش را نشان می‌دهد، تحقیقات نشان می‌دهد احتمال ابتلا به این بیماری در ٦٥سالگی، ٥‌درصد است و در ٨٥سالگی، ٤٠درصد. البته شرایط فرد هم ممکن است او را در گروه افراد پرریسک قرار دهد.

کارشناس ارشد روان‌شناسی می‌گوید: آلزایمر نوعا نوعی زوال عقل محسوب شده و معمولا از شروع علاییم 5 تا 10 سال بعد منتهی به مرگ میشود . واین اعداد در افراد مختلف وشرایطمتعدد میتواند متغیر باشد.

مهدی بهادر زاده ۱۰ راه تشخیص برای این بیماری برشمرده و می‌افزاید: اولین آ1 اختلال در حافظه که فعالیت های روزانه را دچار اشکال کرده و دومین راه برای تشخیص آن مشکلات در انجام کارهای عادی مثلا فراموش میکند غذا بپزد.

وی تصریح می‌کند: ضعف در تکلم وبیان واستفاده نامناسب از لغات به معنای مفهومی ونگارشی و گم کردن زمان یا مکان مثلا الان که تو رخت خواب هستم میخاستم بلند شم یا این که اومدم تا بخوابم واستراحت کنم و نیز کاهش قضاوت واختلال در تصمیم گیری از نشانه‌های بیماری آلزایمر هستند.

*فراموشی یا آلزایمر؟

بهادر زاده اظهار می‌کند: فراموشی می تواند نتیجه مشغله های  زیاد ذهنی ما یا ناشی از افسردگی یا موارد دیگری باشد که در یک بازه زمانی رخ می دهد ودوباره به حالت عادی برمی گردد ولی در آلزایمر با فراموشی هایکوچک شروع شده و پیش رونده و حالتی از زوال مغزی است که از آلزامر خفیف تا شدید شرایط بد تر وحادتر می شودکه شرایط جسمی را هم تحت شعاع قرار می‌دهد.

وی عنوان می‌کند: در آلزایمر فراموشی نقطه شروع بیماریمحسوب شده ولی فراموشی خود به خود می تواند دلایلمتعدد روانشناختی داشته تا پزشکی مثلا سیستم روانی ما خاطرات تلخ رو سعی میکند پاک یا کمرنگ کنه و معمولا ما آنها را فراموش می کنیم.

بهادر زاده ادامه می‌دهد: ولی با هیپنوتیزم دوباره می شودجزئیات بیشتری از آن را به‌ یاد آورد ولی در آلزایمر اینحالت انتخابی را نداریم زیرا یک روند پیشرو وتخریبی در عملکرد مغز است مثلا در ایام پر استرس امتحانی‌ها کلی از مطالبی را که شب قبل خوانده‌ایم را در سر جلسه  فراموش میکنیم که مرتبط به شرایط یادگیری وحافظه ماست.

وی بیان می‌کند: خواب مناسب عدم ضربه به مغز وتمام مواردیکه باعث کاهش بیماری های قلبی وعروقی میگردند میتواند تاثیر گذار در کاهش روند بیماری باشند. با کاهشعواملی که باعث فشار خون چاقی و دیابت می شوند می توانبه کاهش آلزایمر کمک کرد.

بهادر‌زاده مطرح می‌کند: افزایش تحرک ورزش نرم و مداوم وغیر تخصصی، بالا بردن روابط اجتماعی رژیم غذایی سالم یادگیری چند زبان واستفاده از آن ها حل جدول و استفاده از بازی های هوشی مصرف اومگا 3 و ماهی کنترل کلسترول  وعدم استفاده از دخانیات داشتن بهداشت روانی و… در کاهش روند پیشرفت بیماری موثر است.

در ادامه کارشناس ارشد خانواده می‌گوید: به آلزایمر فراموشی نیز گفته می‌شود اما شروع آلزایمر از سن خاصی اتفاق می‌افتد.

سارا گلستانی می‌افزاید: مهم‌ترین شاخصه الزایمر اختلال در حافظه کوتاه مدت فرد بیمار بوده و فرایند یادگیری را نیز مختل می‌کند بدین معنا که فردی که مبتلا به آلزایمر است کم‌کم به سمت فراموشی مسائل کوچک روزمره  پیش می‌رود.

وی تصریح می‌کند: فرد حرف‌های تکراری زده و فراموش‌ می‌کند چه حرف‌هایی را به زبان جاری کرده و در روزهای عادی اتفاقات روزمره خود را فراموش می‌کندودر نهایت به مرحله زوال حافطه کوتاه مدت می‌رسد.

گلستانی عنوان می‌کند: در این بیماری گاها حافظه افراد به سمت گذشته‌ها پیش رفته و اتفاقات در گذشته‌های دور را به خوبی به‌یاد می‌آورد چرا که حافظه کوتاه مدت فرد فعال بوده و  تنها حافظه کوتاه مدت دچار اختلال می‌شود.

*فراموشی‌های زود گذر

وی ادامه می‌دهد: فراموشی‌های زود گذر در ایام جوانی می‌تواند برگرفته از استرس و اضطراب و تشویش و فشار روانی زیاد بوده و این بیماری مقطعی بوده و قابل درمان است.

گلستانی تاکید می‌کند: برای پیشگیری الزایمر بهتر است از جوانی به فکر پیش‌گیری از زوال عقل در سنین بالا باشند چرا که مغزی فعال بوده و  مغز فعالیت‌های تحلیلی بیشتری را انجام دهد دیر تر به زوال عقل و بیماری آلزلیمر مبتلا می‌شود.

عاطفه خوافیان