تئاتر حرفه‌ای در حال حاضر در حد حرف مانده است
این روزها با توجه به رویکرد تئاتر حرفه ای در کشور و استانمان شاهد به روی صحنه در آمدن تئاترهایی با ورژن‌های مختلف و مخاطبانی که تئاتر را برای لحظه‌های خالی خود برگزیده و دغدغه مند این هنر را دنبال می‌کنند و بسیار هنرمندان جوانی که زندگی خود را در این راه گذاشته و همچنان به این هنر بالنده عشق می‌ورزند. «سید علی موسوی» لیسانس مدیریت ،سابقه اجرای چند پروژه تئاتر و پرده خوانی و نقالی وتئاتر خیابانی نیز دارد. بازی در فیلمهای پارادوکس، امروز، سوظن، نگرانی‌های مرجان، هزارمین ستاره، مدیترانه، خاموشی و نارفیق را در کارنامه هنری خود ثبت کرده است.
تئاتر خراسان را چگونه ارزیابی می‌کنید
تئاتر خراسان با پیشینه ای قوی و شانه به شانه تئاتر پایتخت روندی رو به رشد دارد. و شاهد این روند رو به رشد را می‌توان در جشنواره‌ها و اجراهای عمومی ارزیابی کرد. خوشبختانه می‌توان دهه نود را، دهه پر فروغی به جهت گیشه و استقبال تماشاگران ذکر کرد. جریانی که می‌توان آشتی مخاطب با تئاتر را پس از گذشت دو دهه به خوبی از آن یاد کرد. البته از نظر کلی این روند را می‌توان رو به رشد ارزیابی کرد. اما برخی از گروههای مستقل نمایشی در این پروسه جایی ندارند. عملا دولت از تئاتر حمایت اندکی می‌کند. حتی سالن‌های دولتی بهای زیادی از هنرمندان بابت اجرا می‌گیرند. این در حالی است که امکانات سالن‌ها با هزینه‌های دریافتی همخوانی ندارد. به لطف برخی از گروههای مستقل نمایشی سالن‌های خصوصی بلک باکسی فعالیت خوبی دارند و با استقبال گروههای نمایشی و تماشاگران روبه رو شده اند. خوشبختانه این روند باعث پیشرفت تئاتر خصوصی در مشهد شده است.
تئاتر حرفه‌ای را تعریفی بدهید
به نظر من تئاتر حرفه ای در حال حاضر در حد حرف مانده است و دلیلش را بازهم می‌توان در کم کاری‌های دولتی جستجو کرد. البته نمی‌توان تلاش‌های بی بدیل هنرمندان تئاتر بخصوص نسل جوان را نادیده گرفت. به استثنای انگشت شمار گروههای نمایشی که تئاتر را بصورت حرفه ای دنبال می‌کنند بقیه تعریف درستی از تئاتر حرفه ای ندارند. تا زمانی که زیر ساخت‌ها مهیا نباشد، تئاتر حرفه ای در حد حرف باقی می‌ماند. البته ثبت و استقرار گروههای نمایشی کشور، حرکت مثبتی در جهت حرفه ای شدن گروههای نمایشی بود که این حرکت هم ابتر ماند.
ایا مخاطب تئاتر اکنون ما مخاطب عام است یا خاص
مخاطب تئاتر امروز فراتر از مخاطب خاص است. یکی از آسیب‌هایی که موجب این بلبشو شده این است که گروه از ترس اینکه متضرر نشود رو به تئاتری می‌آورد که مورد استقبال عام مردم باشد. یعنی عملا ما با دست خودمان فتیله شعور مخاطب را پائین کشیده ایم. در حالی که مخاطب تئاتر در همه جای دنیا خاص است. البته نمایش‌هایی هم برای مخاطبین عام کار می‌شود.
بازیگری تئاتر در شرایط کنونی یک شغل است یا یک دلمشغولی
بازیگری تئاتر در حال حاضر دلمشغولی است. گمان نمی‌کنم با دستمزدهای اندکی که بازیگران تئاتر می‌گیرند بشود چرخه زندگی را گرداند. حتی همین . دستمزدهای اندک هم گاهی پرداخت نمی‌شود و هیچ الزام عملی وجود ندارد که به تهیه کننده و یا کارگردان فشار آورد تا دستمزدها به موقع ودرست پرداخت گردد. اکثر بازیگران تئاتر از این بابت ضربه خورده اند اما به ندرت کسی به حقش رسیده است. و هیچ مرجع قانونی داخلی عملا وجود ندارد که رفع اختلاف کند. در نهایت پس از پیگیری‌های فراوان شاید تنها نتیجه اش خود زنی بچه‌های پاک و بی ادعای تئاتر باشد. همین…
ایا مخاطب تئاتر بعد از دیدن یک نمایش با خود درگیر می‌شود یا نه
من در چند سال اخیر کمتر نمایشی را دیده ام که بتواند مرا درگیر خودش کند. شاید دلیلش را بتوان در مسائل مختلف جستجو کرد. نمایشنامه‌ها، کمبود امکانات فنی و رفاهی در سالن‌های نمایشی، فقر آموزش مستمر در تئاتر، عدم ارتباط و تعامل هنرمندان تئاتر با هنرمندان کشورها. البته در چند سال اخیر حضور گروههای نمایشی در جشنواره‌های خارجی ارزشمند بوده و تا حدی توانسته این ضعف را بپوشاند.
راهکارهای بهبود اوضاع تئاتر از نظر شما
از نظر من وضعیت تئاتر زمانی می‌تواند بهبود یابد که اراده قوی دولتی و حمایت‌های مالی و معنوی قوی از طریق دولت اعمال شود و پشتوانه سازی و قدرتمند کردن تشکیلات تئاتری، از جمله رسیدگی به وضعیت معیشتی هنرمندان تئاتر. تاسیس خانه‌های تئاتر و پوشش‌های بیمه ای قوی و مستمر برای هنرمندان. از جمله بهداشت ومسکن… کم کردن فشار از روی شانه‌های هنرمندان. ازجمله ممیزی‌ها و نظارت‌ها…
ایا پرداختن به نمایشهای خارجی چاره کار تئاتر امروز ایران است
پرداختن به نمایشهای خارجی چاره کار تئاتر ایران نیست. شاید بصورت مقطعی چاره ساز باشد اما درد را ریشه کن نمی‌کند. به عقیده بنده باید به نمایشنامه نویسی و نمایشنامه نویسان بومی‌توجه ویژه ای شود و پیمودن راهی که به تئاتر ملی ختم شود غیر ممکن نیست…باید خواست و توانست.
دغدغه شما در تئاتر چه ژانری است
دغدغه من در تئاتر رسیدن به تئاتر ملی است. متاسفانه ما از داشته‌های خودمان استفاده‌های کمی‌می‌کنیم. مثل نمایش تعزیه، نقالی و…یا نمایشهای سنتی و روحوضی و… دانستن و در آمیختن فنون این نمایش‌ها گاه اعجاز می‌کند. باید تجربه کرد تا چراغ راهی باشد برای آیندگان…
نگاه مسئولین تئاتری را چگونه ارزیابی می‌کنید
همه ما نسبت به اتفاقات تئاتر مسولیت داریم. منفعل بودن و ترجیح دادن منافع شخصی وفردی بجای منافع جمعی و گروهی …اگر هنرمندان تئاتر در قبال آنچه کار می‌کنند مسول باشند، مسائل خود بخود حل می‌شود. مسولین تئاتری هم غیر از خودمان نیستند… باید مشکل را در خویشتن خویش جستجو کرد…
سعید بابایی