پلیس؛ جامعه محور، پیشرفته و پاسخگو
فرمانده انتظامی استان خراسان رضوی گفت: چهلمین جشن جمهوری اسلامی را باید سال بعثت دولت ساز انقلاب بزرگ اسلامی حضرت امام خمینی(ره) عليه دانست .
به گزارش «صبح امروز»، سردار محمد کاظم تقوی در مصاحبه با خبرنگار این رسانه پیرامون دستاوردهای این نظام افزود: انقلاب اسلامی متولد بهمن ۱۳۵۷ هجری شمسی است که بر اساس اعتراف تاریخ به جز در دوران رسول خدا (ص) و جایگزین خلف او یعنی امام علی(ع) نمونه آن در هیچ دوره ای از تاریخ دیده نشده است.
وی تصریح کرد: سیمای چهل ساله نیروی انتظامی چه هنگامی که نیروهای آن همرنگ و هم لباس نشده و در اجتماعاتی به نام شهربانی، ژاندارمری و کمیته‌های انقلاب فعالیت کرده چه اکنون که پس از یکپارچگی در ابتدای سال ۱۳۷۰ هجری شمسی سرشار از تحول و حرکت‌های سازنده است.
قدردانی مردم از مقابله پلیس با تهدیدات
فرمانده انتظامی خراسان رضوی اظهار داشت: واقعیت‌های عینی و تجربه شده در چهلمین سال انقلاب اسلامی، بیانگر این حقیقت است که منظومه دفاعی و امنیتی کشور به ویژه نیروی مقتدر و غیرتمند انتظامی در یک هماهنگی، هم آوایی و همکاری مشهود و کم نظیر، ظرفیت‌های لازم و کارآمد برای تأمین امنیت ملی و انضباط اجتماعی و حاکمیت قانون در جامعه را فراهم و تحکیم بخشیده اند.
وی ادامه داد: مشارکت مجاهدانه و شجاعانه نیروی انتظامی در مقابله با تهدیدات مرزی ناشی از سناریوهای ضدامنیتی گروهک‌های تروریستی و اشرار تحت حمایت و فرماندهی سازمان‌های جاسوسی دشمن و برخورد قاطعانه با مفسدان، قانون گریزان، آشوب طلبان، تهدید گران سلامت اخلاقی جامعه به ویژه نسل جوان و برهم زنندگان آرامش عمومی از واقعیات انکار ناپذیری است که با جلوه‌گری‌های خود، با برانگیختن تحسين و قدرشناسی مردم، ارتقای احساس امنیت در کشور را رقم زده است.
رسیدن به «پلیس تراز انقلاب اسلامی»
سردار تقوی توضیح داد: این سازمان در راستای دستیابی به قله‌های اقتدار و پیشرفت و نیل به پلیس تراز انقلاب اسلامی، هم اینکه با استاندارد نمودن ساختار سازمانی و منابع انسانی خود، متناسب با اصول و آموزه‌های اسلامی و انقلابی و مقتضیات
حرفه ای و تخصصی نوین، حضور یک نیروی مقتدر و برخورداری از آمادگی‌های سرشار و اطمینان آفرین برای صیانت از امنیت و آرامش در صحنه زندگی مردم را تثبیت کرده است.
وی در خصوص حقانیت پیشرف‌های این نهاد به سخنان رهبر انقلاب اشاره کرد: نیروی انتظامی تحرک خوبی داشته است و این پیشرفت‌ها و حرکت روبه‌جلو باید ادامه‌دار باشد و این ارگان توانسته در مدت کوتاهی به بسیاری از اهداف بلند مدت و کوتاه مدت خود دست‌یابد.
آینده ای متفاوت
تقوی مطرح کرد: ما به این پیشرفت‌ها بسنده نکرده و بایستی بدون هیچگونه توقفی به انتظارات نظام اسلامی و فرماندهی معظم کل قوا و مردم عزیز کشورمان در ابعاد ساختاری، انسانی، ابزاری و از همه مهمتر اخلاقی و رفتاری پاسخ مثبت داده و آینده ای متعالی را هدفگیری نماید.
وی گفت: همزمان با چهل سالگی انقلاب، نیروی انتظامی به تحولات علمی معرفتی، رفتاری، پژوهشی، حرفه ای، ساختاری، ابزاری انسانی، اجتماعی انتظامی، امنیتی ترافیکی،عملیاتی، اطلاعاتی،دفاعی، سایبری، بین المللی دست یافته که این نهاد مقدس در یک نگاه مقایسه ای با پلیس قبل از انقلاب و همچنین بهره گیری از الگوهای دینی و اخلاقی در آینده بسیار متفاوت‌تر و بهتر عمل کرده است.
توسعه سازمان و نیروی انسانی
تقوی تاکید کرد:سازمان نیروی انتظامی یکی از سازمان‌های مهم و تأثیر گذار در جامعه است که همواره در معرض تغییرات محیطی بوده و این تغییرات فشارهایی را بر این سازمان تحمیل کرده و مسائلی را برای این سازمان به وجود می‌آورد.
وی در خصوص مسائلی که این سازمان در برنامه‌ریزی آینده با آن روبرو است این چنین توضیح داد: چگونه سازمان را توسعه دهند که به طور مطلوب‌تر و بهتری بتواند با تغییرات و تحولات محیطی هماهنگی و منطبق شده و نیز چگونه منابع انسانی سازمان، به عنوان راهبردی ترین منبع سازمانی را هدایت و رهبری نمایند که ضمن تحقق اهداف سازمان، اهداف و نیازهای کارکنان نیز تأمین شود.
تقوی با اشاره به وقوع انقلاب اسلامی، جنگ تحمیلی و دفاع مقدس، دوران سازندگی کشور، دوران توسعه سیاسی و در دهه چهارم، دوران تثبیت و پیشرفت‌های نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران در عرصه‌های علوم پیشرفته دنیا و جهش به سمت سکوهای بالاتر نسبت به منطقه و جهان، فشارهای دولت‌های استکباری، دوستی‌های کشورهای همسایه و ده‌ها عامل دیگر که موجبات تغيرات اجتماعی را فراهم ساخته عنوان کرد: بدیهی و طبیعی است که پلیس در چنین شرایطی باید خود را متحول ساخته و ساختار خود را با تغییرات بنیادین، متفکرانه، خلاقانه، اندیشمندانه و البته با طراحی و برنامه ریزی نوین تغییر دهد.
تغییر روش در پیاده کردن نظم و آرامش
فرمانده انتظامی خراسان رضوی گفت: سازمان پلیس، در تمامی نظام‌های نوین و سنتی در پاسخ گویی به مطالبات اساسی سه گانه تامین (استقرار) امنيت، برقراری و حفظ نظم عمومی و ارائه خدمات انتظامی، قابل توضیح و تبیین است.
وی اشاره کرد: سازمان پلیس برای پاسخ گویی به مطالبات مذکور متناسب با دانش، تکنولوژی، شرایط و ملزومات محیط پیرامونی درون سازمانی و برون سازمانی، با اتخاذ رویکردهای مناسب برای تحقق راهبردها و دستیابی به اهداف اقدام می‌نماید.
تقوی اضافه کرد: دوره‌های پلیس جامعه که همگام با تغییر نیازهای خود، روش‌های خود را برای ” حفظ آرامش و نظم ” تغییر داده ودر راستای رسیدن به اهداف درون سازمانی شکل گرفته است. این سازمان هم‌چون سازمان پلیس جهانی دوره سیاسی و اصلاحات خود را پشت سر گذاشته و اکنون با توجه به نیاز جامعه رویکرد جامعه محور را پیش روی خود قرار داده است.
افزایش شهرنشینی و نرخ جرایم
وی دوره جامعه محور را این گونه تشریح کرد: ادارات پلیس این دوره را در دهه ۱۹۸۰ که مردم میل به افزایش مشارکت جامعه در ” جنگ با جرم و جنایت ” داشتند را تجربه کرده و متوجه خواسته شهروندان از پلیس مبنی بر تلاش در جهت جلوگیری از وقوع جرم داشتند.
تقوی در خصوص حوزه‌های تغییر و تحول در پلیس گفت: تغييرات جامعه نوین، مشکلات خاصی را پیش روی تشکیلات پلیسی قرار می‌دهد و این در شرایطی است که پلیس سنتی در کنار آمدن با تغییر شرایط اجتماعی، اقتصادی و سیاسی شهروندان موفق نبوده و با مشکلاتی مواجه بوده است افزایش شهرنشینی، بالا رفتن سرسام آور نرخ (ميزان) جرایم، تغییر اساسی در ساختار جمعیتی و وخامت اوضاع محلات فقیرنشین، نمودهایی از این نابسامانی اجتماعی بودند.
جامعه محور، پیشرفته و پاسخگو
وی مطرح کرد: تغییر در سه حوزه عمده «پدید آمدن پلیس جامعه محور، پیشرفت فناوری و لزوم حرفه ای شدن و پاسخگو بودن پلیس» که در مجموع این سه پدیده، شیوه جدیدی از رهبری پلیس را ایجاب می‌کند که در عمل قابلیت و امکان تسری در تمام رده‌های تشکیلات پلیس از بالاترین مقام تا همه سطوح اجرایی و نظارتی را داشته باشد. که در این میان، باید بیشترین اهمیت به مأمورانی داده شود که در خیابان‌ها و سطح شهر، از نزدیک با آحاد مردم و سکنه محله‌ها، در تماس مستقیم هستند.
تقوی در خصوص پلیس جامعه محور اظهار داشت: این رویکرد بیش از هر چیز به افزایش نقش شهروندان در فعالیت‌های پلیسی اشاره دارد و این ایده که پلیس می‌تواند به شکل موثری مسئولیت اصلی برای کنترل جرم را بر عهده بگیرد، رد شده است. در عوض، پلیس باید همکاری نزدیکی با شهروندان و انجمن‌ها داشته باشد تا مشکلات را پس از شناسایی، اولویت بندی کند و در جهت حل آن گام بردارد. ضمن این که در فعالیت پلیسی جامعه محور، همیشه حق با شهروند است.
ساخت رابطه مثبت پلیس و جامعه
وی هدف از ایجاد این مدل از ادارات پلیس را این گونه تصریح کرد: می‌خواهد تا افسران و فرماندهان را برای مدت طولانی‌تر به نواحی جغرافیایی محل مأموریت خود بفرستد تا جوامع را بهتر بشناسند. در نهایت، تحت مدیریت مدل پلیس جامعه محور، هنجارها و ارزش‌ها به عنوان منابعی از مشروعیت پلیس به قانون می‌پیوندند. ساخت روابط مثبت بین جامعه و پلیس به عنوان یک هدف مهم و معتبر از فعالیت پلیسی شناخته می‌شود.
تقوی لازمه تحقق اصل جامعه محوری در برقراری نظم و امنیت فردی و عمومی و تحول در نگاه پلیس به جامعه را برشمرد:لزوم تدوین راهبردها و برنامه‌های کوتاه، میان و بلندمدت را می‌طلبد تا ناجا بتواند از امکانات و ظرفیت‌های ارزشمند مردمی در این راستا بهره مند شود.
از محرومیت زدایی تا خدمات به کول‌بران
وی سازندگی، محرومیت زدایی و خدمت رسانی به مردم را یکی از دستاوردهای چهلیمن سال انقلاب دانست و گفت: اجرای طرح رمضان‌الکریم و بسیج سازندگی و خدمات مردم یاری (امداد و در حوادث و بلایای طبیعی و مناسبت‌ها از جمله اربعين) و استیفای حقوق مرزنشینان (ترانزیت، تأمین امنیت بازارچه‌های مرزی، خدمات قضایی به مرزنشینان در برخی مناطق، برگرداندن دام مرزنشینان، آموزش تبیین قوانین و مقررات مرزی کشور مقابل به رانندگان ترانزیت، خدمات به کول‌بران مجاز را از جمله اقدامات ناجا در این حوزه دانست.
تقوی ادامه داد: فعال کردن سامانه جامع خدمات پلیس‌های تخصصی”راهور،وظیفه عمومی و پلیس اطلاعات و امنیت عمومی ” و هم چنین دستاوردهای عظیمی در حوزه صنایع دفاعی را از جمله پیشرفت‌هایی که تنها با انقلاب اسلامی ممکن بود برشمرد.
وی افزود: خدمات عمومی امداد و نجات اورژانس هوایی (بلایای طبیعی، تصادفات جاده ای و بزرگراهها و …) و در حوزه آمایش سرزمینی (ثبت اولین فرودگاه بین المللی پلیس در دنیا) و همچنین طراحی و معماری پلیس آینده مرکز مطالعات راهبردی ناجا و خدمات پلیس +10 و تشکیل مرکز نظارت همگانی (۱۹۷) و ارائه خدمات را نیز در زمره دستاوردهای انقلاب 40 ساله دانست.
تقوی سامانه‌های ۱۹۷و خدمات فوریتی ۱۹۷ در سراسر کشور به اقشار مختلف جامعه،انسداد مرزهای ناامن واحداث و تقويت هنگهای مرزی و پاسگاه‌های دریابانی وایجاد زیر ساختهای عمرانی (شامل جاده، پاسگاه، آب، برق و..) و همچنین تجهیزات و امکانات شامل: خودرو و موتور سیکلت‌های پیشرفته، سیستم‌های الکترونیکی و اپتیکی دورین‌های دید در شبه روز و حرارتی، راهدار و… راه اندازی کمیته‌های هماهنگی امنیت دریانوردی را از دستاوردهای مهم انقلاب دانست.
تاسیس پلیس زن تحولی شگرف بود
وی ازاحداث تأسیسات مشترک مرزی از جمله: سد، دروازه‌های مرزی، پل، بازارچه‌های مرزی رو به تشدید مبارزه با قاچاق و تجاوزات مرزی و سایر فعالیت‌های مهم در امور مرزی و سیر تطور در پلیس آگامی اسناد و مدارک)، روند کشفیات جرم، مبارزه با قاچاق کالا و جرایم اقتصادی (طرحهای عملیاتی) به عنوان اقدامات و پیشرفت‌های ناجا طی چهل سال گذشته نام برد.
تقوی بعد از برشمردن دستاوردهای ناجا عنوان کرد: تاسیس پلیس زن، تحولی شگرف در ناجا محسوب شده واگرچه در ارائه خدمت پلیسی، یک شیوه واحد و نمونه پذیرفته شده جهانی وجود ندارد اما روند خدمت پلیسی با گرایش جامعه محوری از استقبال بیشتری برخوردار است.
احیای آرمان‌ها
وی بیان کرد: امروزه در پوشش نام‌ها و عناوین متعدد و متنوع از قبیل پلیس راهبردی، پلیس مسئله محور، پلیس محله و غیره، ادارات پلیس، به کاربردی کردن مفاهیم مرتبط با پلیس جمعه محور پرداخته تا بدین وسیله آرمان‌های گذشته را احیا و با تدوین روش‌های جدید، هرچه بیش‌تر و بهتر رضایت شهروندان و افراد جامعه تحت پوشش خود را جلب کند.
تقوی تصریح کرد: رویکرد مبارزه حرفه ای با جرایم، بشدت بر عملکرد کنترل جرایم، استانداردهای حرفه‌ای و قانونی به عنوان منبعی برای مشروعیت پلیس و تاکتیک‌های سنتی گشتِ خودرو، واکنش صریح وتحقیق‌های تکمیلی تاکید دارد و در این مدل پلیس به دنبال مسئولیت اساسی کنترل جرایم است که افسران پلیس افرادی حرفه‌ای با تکیه بر فناوری و آموزش و فرماندهان پلیس در اداره دپارتمان‌های خود به دنبال استقلال حداکثری هستند.
عاطفه خوافیان