1

هنرنمایی خراسانی‌ها در سی‌وچهارمین جشنواره

سی‌وچهارمین دوره جشنواره موسیقی فجر امروز درحالی روز پایانی خود را پشت سر می‌گذارد که علاقه‌مندان شاهد هنرنمایی نمایندگان موسیقی خراسان بودند.

استاد «علی غلامرضایی آلماجوقی» هنرمند 87 ساله اهل قوچان، گروه «خنیاگران خیام»، گروه‌ «انوار جام» از تربت جام، سلمان سلیمانی از تایباد، «مبین درپور» و «مهدیس ابراهیمیان» دو هنرمند نونهال تربت جامی، خراسانی‌های حاضر در جشنواره امسال هستند.

 

درباره جشنواره

 

جشنواره‌ی موسیقی فجر در سال ۱۳۶۴ فعالیت خود را با عنوان «جشنواره سرود و آهنگ‌های انقلابی» آغاز کرد. این رویداد ملی به مدت چهار سال با همین نام به فعالیت خود ادامه داد و در آن سال‌ها تنها محملی محسوب می‌شد که اهالی موسیقی می‌توانستند به اجرای برنامه و برگزاری کنسرت بپردازند.

چهار سال پس از برگزاری «جشنواره‌ سرود و آهنگ‌های انقلابی»، این رویداد با عنوان «جشنواره موسیقی فجر» به فعالیت خود ادامه داد که با پایان هشت سال جنگ تحمیلی علیه ایران نیز همراه بود. این رخداد آغازی دوباره برای این جشنواره بود.

در دوره پنجم، جشنواره برای اولین بار دارای «لوگو» شد و نمادهایی پیدا کرد که از این رخداد مهم خبر می‌داد اما دو سال بعد یعنی در سال ۱۳۷۰ که جشنواره برای اولین بار به صورت بین‌المللی برگزار شد و علاوه بر گروه‌های داخلی در سبک‌های گوناگون، چند گروه خارجی نیز در جشنواره حاضر شدند، این رویداد موسیقایی شکل گسترده‌تری به خود گرفت.

در سال ۱۳۷۶، در سیزدهمین جشنواره برای اولین بار بخش‌های دیگری به جشنواره اضافه شد. در این سال گروه‌های موسیقی بانوان پس از حدود ۲۰ دهه سکوت توانستند در جشنواره‌ موسیقی فجر به اجرای برنامه بپردازند و بخش «ویژه‌‌ی بانوان» نیز کار خود را آغاز کرد. این بخش در سال‌های بعد نیز کماکان در جشنواره حضور داشت و البته مدتی بعد از آن به عنوان جشنواره‌ای مستقل تحت عنوان «گل یاس» به فعالیت خود ادامه داد.

در پانزدهمین دوره‌ جشنواره، برای اولین بار ۱۰ کشور از کشورهای صاحب تمدن و موسیقی در جشنواره شرکت کردند. این تغییرات در ساختار جشنواره در سال‌های بعد نیز ادامه داشت؛ به طوری که سال بعد از آن نیز بخش دیگری با نام «بخش سازی» اضافه و برای اولین بار در طول برگزاری جشنواره‌های موسیقی فجر بخشی با عنوان پایان‌نامه به جشنواره اضافه شد.

در سی‌و یکمین دوره از این رخداد موسیقایی، با نگاهی به تجربیات سال‌های گذشته تلاش شد تا با حضور گروه‌های حرفه‌ای و اضافه شدن «جایزه باربد» برای انتخاب بهترین آثار تولیدی، ضمن توجه ویژه به بخش تولید، تلاش‌هایی در خصوص اعتبار بخشی به این رخداد مهم انجام شود.

این جشنواره هم‌اکنون 34 ساله است و به ریاست علی ترابی مدیریت می‌شود.

 

خنیاگرانی با چهارمضراب‌های تکنیکی

 

گروه «خنیاگران خیام» با رپرتواری از موسیقی ایرانی نخستین اجرای جشنواره در برج آزادی را آغاز کرد. این گروه کار خود را با پیش‌درآمد شور آغاز کرد و سپس با اجرای دو تصنیف کار خود را ادامه داد. اگرچه این گروه قرار بود بخش‌هایی از اجرایش را به ساز و آواز اختصاص دهد اما به دلیل محدودیت زمانی این امر تحقق نیافت و طبق برنامه اجرای این گروه 45 دقیقه طول کشید.

نقطه عطف اجرای گروه خنیاگران اما اجرای چهارمضراب همایون ساخته‌ پرویز مشکاتیان بود که این چهارمضراب با استقبال حاضران در سالن روبرو شد. همچنین در ادامه این کنسرت قطعه‌ای پنج‌ضربی از ساخته‌های سیامک برقی هم اجرا شد.

«خنیاگران خیام» همچنین در این برنامه تصنیف‌های «همراه شو عزیز» و «شیدایی» که هر دو از آثار درخشان و به‌یاد ماندنی پرویز مشکاتیان است را اجرا کرد که این تصنیف‌ها حال و هوای مطلوبی را در سالن برج آزادی به‌وجود آورد.

صمد برقی درباره این اجرا گفت: «خوشبختانه عوامل بسیاری در این اجرا به ما کمک کردند که همه‌چیز به‌طور دقیق طبق برنامه‌ پیش برود و به‌جز ناهماهنگی کوچکی که در صدابرداری پیش آمد ما برای این اجرا مشکل دیگری نداشتیم.»

اعضای گروه «خنیاگران خیام» در اجرای جشنواره‌ عبارت بودند از : صمد برقی «سرپرست و نوازنده کمانچه»، سیامک برقی «تنبک»، علی فربودنیا «نی»، مهدی تفکری «خواننده»، بهروز عطایی «سنتور»، مهدی کهیازی «تار»، سروش ترابی «بم تار»، علی ربوبیان «کمانچه آلتو»

 

 

 

اجرای هنرمند 87 ساله قوچانی در جشنواره موسیقی

 

پیشکسوت دوتار نوازی قوچان اجرای خود در سومین روز از جشنواره فجر را با حمد رسول الله و موسیقی عرفانی شروع کرد.

استاد «علی غلامرضایی آلماجوقی» خطاب به حضار گفت اگر زمان کافی برای اجرا داشت و می‌توانست بخواند، مردم تا صبح  در سالن می‌نشستند. او قطعه‌هایی از جمله «بش قارداش» و «محمد حنیفه» را در اولین سانس از سومین روز سی و چهارمین جشنواره موسیقی فجر اجرا کرد.

این هنرمند 87 ساله که با چاروق، لباس و سربند خاص منطقه قوچان روی صحنه حاضر شد، قطعه‌ای نیز در وصف امام رضا«ع» اجرا کرد.

استاد غلامرضایی آلماجوقی که نشان درجه یک هنری دارد تاکنون در کشورهایی از جمله فرانسه و تونس هم اجرا داشته است.

 

ادای احترام به استاد محمدرضا شجریان

 

گروه موسیقی «آهنگ» به سرپرستی مهرداد ناصحی و خوانندگی وحید تاج یکی دیگر از گروه‌های حاضر در جشنواره امسال بود.

نکته جالب اینکه «سیه چشم» سومین تصنیف بخش دوم از اجرای گروه آهنگ بود که بازهم در شور و دشتی ارائه شد با این تفاوت که این بار اشاره‌های وحید تاج به لحن خراسانی محمدرضا شجریان در آلبوم «شب، سکوت، کویر» به وضوح شنیده می‌شد.