جهاد برای بازآفرینی
رئیس کمیسیون عمران و شهرسازی شورای اسلامی شهر مشهد گفت: طبق اسناد طرح جامع و ابلاغیه‌ها و مصوباتی که در شورای عالی شهرسازی شکل گرفته است نزدیک به حدود 2 هزار و 200 هکتار بافت فرسوده در سطح شهر مشهد داریم که برای احیای این بافت‌های فرسوده نیازمند هم‌افزایی همه سازمان‌های دخیل در این موضوع هستیم.
5 هزار هکتار بافت های ناکارآمد مشهد
محمدهادی مهدی‌نیا در گفت‌وگو با ایسنا، با بیان این مطلب افزود: حدود پنج‌هزار هکتار مساحتی تحت عنوان بافت‌های ناکارآمد در مشهد وجود دارد. علاوه‌بر آن، یک محدوده‌ای وجود دارد تحت عنوان بافت‌های تاریخی که به طرح جامع مربوط نیست و از طریق میراث فرهنگی دنبال می‌شود.
وی افزود: بافت‌های فرسوده در مناطق مرکزی شهر و فضاهای پشتی اطراف حرم و بخشی از آن هم بعد از کمربند 100 متری که با بافت حاشیه شهر ترکیب می‌شود، مانند محدوده آبکوه، سمت بلوار صیاد شیرازی و وکیل‌آباد وجود دارند.
عضو شورای شهر مشهد عنوان کرد: از سال 93 با ابلاغ سند بازآفرینی شهری توسط دولت، دستور کار اصلی در فرآیند مواجه با این بافت‌ها از حالت نوسازی صرف خارج شد.
بهره مندی از ظرفیت مردم با تغییر رویکرد از تک بنا به محله محوری
مهدی‌نیا افزود: نوسازی به معنای مداخله مستقیم، بیشتر رویکردی است تحت عنوان بازآفرینی که تاکیدی به بحث توانمندسازی است. به این معنا که ما از ظرفیت مردم چه به لحاظ اقتصادی و چه به لحاظ اجتماعی، استفاده می‌کنیم تا بتوانیم هرچه بهتر مسائل این محلات را حل کنیم و موضوع از تک بنا به محله‌محوری تغییر پیدا کند، که این موضوع از سال 93 در دستور کار دولت بوده است.
رئیس کمیسیون عمران و شهرسازی شورای شهر مشهد ابراز کرد: در شورای پنجم در مدیریت شهری کمیسیون اقتصادی و شهرسازی موضوع تشکیل سازمان بازآفرینی که جزو وظایف شهرداری‌ها بود در دستور کار قرار گرفت و اساسنامه این سازمان به تصویب رسید و در حال حاضر در مرحله تشکیل سازمان بازآفرینی هستیم.
راه اندازی 20 دفتر تسهیل گری
عضو شورای شهر مشهد مطرح کرد: مدیر سازمان بازآفرینی مشخص شده و قرار است که ساختارها شکل گیرد و مدیریت‌های قبلی مانند بافت آبکوه، پادگان‌ها، بافت عامل و… جمع شده و این سازمان را تشکیل دهند؛ علاوه‌بر این موارد وظایف جدید این سازمان که باید آن‌ها را انجام دهد و مصوبه شورا هم بر آن تاکید دارد، 20 دفتر تسهیل‌گری است که به عنوان نمونه در سال راه‌اندازی شود.
220 میلیارد تومان اعتبار ابلاغ شده باید جذب شود
مهدی‌نیا ادامه داد: در اسفندماه سال 97، رئیس‌جمهور اعتباراتی را ابلاغ کردند که بر اساس آن در رویکرد بازآفرینی در همه شهرها از این مقدار حدود 220 میلیارد تومان به شهر مشهد اختصاص پیدا کرده که باید در فرصت باقی‌مانده این بخش اعتبارات را در دو قالب اجرا کنند.
وی بیان کرد: یکی از این قالب‌ها تسهیلات بانک‌ها به متقاضیان ساخت‌و‌ساز و صدور پروانه در بافت‌های فرسوده است که از طریق همین دفاتر تسهیل‌گری و بازآفرینی باید اتفاق بیفتد. دوم هم در قالب ساختن زیرساخت‌های مورد نیاز برای این بافت‌هاست که متولی آن به نوعی سازمان راه و شهرسازی و سازمان‌های دیگر مانند شرکت‌های خدمات‌رسان است و بخشی هم به عهده‌ی شهرداری است که این اعتبارات در این دو بخش باید تحقق پیدا کند.
عضو شورای شهر مشهد افزود: در این راستا سازمان بازآفرینی وظیفه دارد علاوه‌بر این موارد، هماهنگی لازم را بین این سازمان‌ها در سطح مشهد انجام دهد که مهم‌ترین کار این سازمان است.
بازآفرینی؛ میان رشته و بین بخشی
مهدی‌نیا افزود: یکی دیگر از کارهای این سازمان مواجهه با بافت فرسوده و ناکارآمد است که کاری میان‌رشته‌ای و میان‌بخشی است که بین سازمان‌های مختلف از استانداری گرفته تا راه وشهرسازی (به‌عنوان دستگاه ناظر) و شرکت‌های خدمات‌رسان و حتی مجموعه‌هایی مانند آستان قدس رضوی که بزرگ‌مالکانی هستند که این بافت‌ها در این املاک آن‌ها شکل گرفته است را شامل می‌شود.
حلقه واسط هنرسازمان بازآفرینی
وی بیان کرد: سازمان بازآفرینی باید این هنر را داشته باشد که بتواند زنجیر و حلقه واسطی باشد بین این سازمان‌ها با مجموعه شهرداری و از طریق دفترهای تسهیل‌گر با مردم و از تمام این‌ها استفاده کند تا عقب‌ماندگی‌ها در حوزه بافت فرسوده در سطح مشهد جبران شود.
شکست یا موفقیت در گرو سازمان بازآفرینی در هم افزایی
عضو شورای شهر مشهد خاطرنشان کرد: قسمت صدور پروانه‌ها در سطح این پنج هکتار نسبت‌به تهران ظرف 10 سال گذشته بسیار کمتر بوده است؛ به همین خاطر جا برای کار بسیار زیاد است، که اگر درست انجام شود نقطه عطفی در ماجرای بافت فرسوده است و اگر سازمان بازآفرینی نتواند این هم‌افزایی در بخش‌های مختلف دخیل در این امر را سازماندهی کند، باید بگوییم این طرح محکوم به شکست خواهد بود.
مهدی‌نیا ادامه داد: به اصطلاح، دفاتر تسهیل‌گری محله‌محور در محلات مستقر می‌شوند. 73 دفتر داریم که تقاضا داده‌اند وارد این موضوع شوند که اول از همه ارزیابی شده و لیست آن‌ها انتخاب می‌شود، بعد در محلات مستقر می‌شوند و بعد استقرار در محلات با همکاری و همراهی مردم برنامه‌ریزی می‌کنند، با دستگاه‌های مختلف ارتباط می‌گیرند و برنامه خودشان را برای محله ارائه می‌کنند.
ارتقاء کیفیت 5 هزار هکتار بافت ناکارآمد با همکاری مردم، بانک‌ها و دیگر بخش ها
وی افزود: این برنامه در مجاری مختلف مصور می‌شود و بعد با همکاری مردم و بانک‌های عاملی که تامین منابع می‌کنند و مراحلی که برای تسهیل در صدور مجوزها اتفاق می‌افتد، این فرایند شکل می‌گیرد تا نزدیک به پنج هزار هکتار زمین داخل شهر مشهد ارتقاء کیفیت پیدا کند.
رئیس کمیسیون عمران و شهرسازی شورای شهر مشهد مطرح کرد: مدیرعامل این سازمان انتخاب شده است و ظرف چند هفته‌آینده خود سازمان هم شکل می‌گیرد و به عقیده من اولین دستور کار این سازمان باید هم‌افزایی بین بخش‌های مختلف باشد و همه را باهم همگام کند.
مهدی‌نیا گفت: اگر مشکلات احتمالی هم در این حوزه به وجود آید، تعامل و برقراری نگاه مشترک بین این دستگاه‌هاست و در نهایت اعتمادسازی با مردم است.
تجربیات گذشته متاسفانه مداخله مستقیم بوده است
وی افزود: تجربیاتی در مشهد داریم که بیشتر متاسفانه مداخله مستقیم در بافت بوده است. در حال حاضر، دوره، دوره مستقیمی نیست که شهرداری‌ها از طریق منابع مالی که دارند نسبت‌به خرید املاک اقدام کنند و بایستی به سراغ تعامل با خود مردم رفت و این کار را از طریق خود مردم انجام داد، که این مسئله نیازمند اعتماد عمومی و سرمایه اجتماعی است که بعد از هم‌افزایی سازمان مهم‌ترین نکته است.