ثبت دومین میراث جهانی گناباد
زعفران روستای سنو بعنوان میراث ایران ثبت جهانی شد. به گزارش صبح امروز نظام زراعت زعفران مبتنی بر قنات» به عنوان پنجاه و پنجمین نظام میراث کشاورزی مهم جهانی «GIAHS» در فائو به ثبت رسید.
پیرو توافقات محمود حجتی وزیر جهاد کشاورزی و گرادسیانو واسیلوا مدیرکل فائو در خصوص گسترش شناسایی جهانی پیشینه تاریخی و تنوع زیستی کشاورزی در کشورمان و تکمیل پرونده‌‌های مربوطه، «نظام زراعت زعفران مبتنی بر‌قنات» به عنوان پنجاه و پنجمین میراث کشاورزی مهم جهان و سومین میراث کشاورزی جهانی از ایران در سازمان فائو به ثبت رسید.
وزارت جهاد کشاورزی اعلام کرد: بنابراعلام فائو، این دستاورد مهم با پذیرش مدارک، مستندات و دفاعیه‌‌های ارائه شده در اجلاس اخیر گروه مشاوران علمی (SAG) دبیرخانه میراث‌‌های مهم کشاورزی جهانی (GIAHS) در مقر سازمان فائو در شهر رم حاصل شد. این ثبت با پایلوت روستای سنو شهرستان گناباد استان خراسان رضوی صورت گرفت.
وزارت جهاد کشاورزی این ثبت جهانی را به تمامی زعفران‌کاران، فعالان زنجیره ارزش زعفران و جامعه کشاورزی کشور تبریک گفته و آن را نشانه ای از پیوند عمیق مردم منطقه با اصول بهره برداری پایدار از منابع آب و خاک در گذر تاریخ می‌داند.
لازم به ذکر است ثبت میراث‌‌های کشاورزی مهم جهانی (GIAHS) ابتکار عمل سازمان فائو می‌باشد که از سال ۲۰۰۲ آغاز گردیده است.
هدف از این ابتکار عمل، شناسایی، معرفی و حفاظت از میراث کشاورزی جهانی است.
هر پرونده که درخواست ثبت در این نظام را دارد باید واجد شرایط پنج معیار: نقش آن در امنیت غذایی و معیشت خانوارهای روستایی، تنوع زیستی کشاورزی، دانش محلی و بومی و سنتی، فرهنگ و نظام‌های ارزشی و سازمان‌‌های اجتماعی و چشم اندازهای طبیعی و گردشگری کشاورزی باشد و همچنین کشور درخواست کننده باید یک برنامه عمل جامع برای حفاظت و صیانت و توسعه آن به فائو را ارائه دهد.
از میان هزاران درخواست واصله از کشورهای مختلف، پیش از این فقط پنجاه و چهار درخواست در کل جهان موفق به عبور از فرآیند سخت گیرانه نظام ثبت فائو گردیده بودند که از کشورمان «نظام کشاورزی مبتنی بر قنات در کاشان» در سال ۱۳۹۳ و «نظام تولید انگور ملایر» در سال ۱۳۹۷ به عنوان اولین و دومین میراث کشاورزی مهم جهانی از کشورمان نیز در میان این فهرست قرار دارند.
جمهوری اسلامی ایران به لحاظ برخورداری از تاریخ و تمدن ریشه ای در بخش کشاورزی و تنوع زیستی منحصربه فرد، ظرفیت‌های مهمی از بعد میراث جهانی کشاورزی دارد، که در تفاهمات وزیر جهاد کشاورزی با مدیرکل فائو به این ابعاد توجه شده است و پس از ثبت کشاورزی مبتنی بر قنات در سال ۱۳۹۳ و نیز انگور ملایر و زراعت زعفران مبتنی بر قنات در چند روز گذشته، چند پرونده دیگر نیز توسط وزارت جهادکشاورزی تکمیل و به دبیرخانه میراث کشاورزی مهم جهانی (جیاس) فائو تسلیم شده است.
انتظار می‌رود در آینده نزدیک چندین پرونده دیگر نیز با موفقیت به سرانجام برسد، که متعاقبا به اطلاع ملت شریف و جامعه کشاورزی پرتلاش ایران خواهد رسید.
قنات قصبه اولین میراث فرهنگی جهانی گناباد
پیش از این قنات قصبه گناباد به عنوان میراث جهانی به ثبت رسیده است. قنات قصبه گناباد در سال ۱۳۷۹ توسط سازمان میراث فرهنگی با شماره ۲۹۶۳ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید و پرونده آن در ۱۳۹۳برای ثبت در میراث معنوی و ملموس بشریت به یونسکو ارسال شد و قنات «قصبه گناباد» با قدمت حدود ۳ هزار سال پس از رسیدگی در ۲۵ تیرماه سال ۹۵ در اجلاس یونسکو در کشور ترکیه به عنوان قنات ایرانی به ثبت جهانی رسید.
این قنات یکی از شاهکارهای آبی جهان بوده که از دو رشته اصلی و شش شاخه فرعی تشکیل شده است. چاه اصلی این قنات در دامنه شمالی سیاه کوه و خروجی آن در محله معروف به قصبه قرار دارد. طول این قنات بیش از ۳۳ کیلومتر است و عمق چاه اصلی حدود ۳۰۰ متر و میزان آب دهی آن بیش از ۱۳۰ لیتر در ثانیه‌است.
سرپرست پایگاه میراث جهانی قنات قصبه گناباد گفت: ثبت جهانی این قنات یک پرسه ای مهم بین وزارت خانه‌‌های نیرو و جهادکشاورزی،با همکاری سازمان میراث فرهنگی بود که پروژه ای مردمی، دولتی محسوب می‌شود زیرا در هر کاری مردم دخیل باشند موفقیت حاصل می‌شود.
رسول صنوبری افزود: طی یک سال گذشته اقدامات خوبی از سوی مسئولین در سطح ملی، استانی و شهرستان صورت گرفته که باز هم برای پیشرفت بیشتر نیاز به همکاری مسئولین و مالکین قنات داریم.