1

ادبیات فوق برنامه

متاسفانه در نظام آموزشی کشور جایگاه زبان و ادبیات فارسی به طرز شایسته و بایسته‌ای تعریف نشده و در مدارس از مقطع ابتدایی تا متوسطه ادبیات فارسی به عنوان یک درس درجه دوم به حساب می‌آید و باز متاسفانه تلقی مربیان آموزشی و اولیای دانش آموزان از درس ادبیات هم به این مشکل و کمبود ، دامن می زند تا جایی که واقعا دانش آموزان نیز اهمیت ادبیات را متوجه نمی‌شوند. بدیهی است که چنین نگاه نادرستی به درس هایی مثل ادبیات ،هنر و دروسی از این قبیل در دراز مدت و در حافظه فرهنگی دانش آموزان رسوب ناخوشایندی خواهد داشت و باعث بروز آسیب هایی می شود که واقعا قابل جبران نیست. در این رهگذر مدارس و تصمیم گیرندگان در پروسه آموزشی ،می توانند بسیار به اصلاح این رویه ی غلط کمک کنند که البته مطمنیم که در تعداد معدودی از واحد های آموزشی به این مهم توجه می شود. (محمدعلی پهلوان) از آن دست مدیرانی است که در مدرسه نمونه دولتی ابرار به ادبیات فارسی و هنر نگاهی ویژه دارد و این نگاه مثبت در روند تحصیلی دانش آموزان این مدرسه به وضوح آشکار است. او که خود در دانشگاه، دانش آموخته ی زبان و ادبیات فارسی بوده، اهمیت درس ادبیات فارسی را به خوبی درک کرده و برای این درس و هنر جایگاه ویژه ای را تعریف کرده که گاه تصور می شود مدرسه تحت مدیریت او یک مدرسه تخصصی برای ادبیات و هنر است. گفتگوی کوتاهی با این مدیر موفق و با سابقه ی آموزش و پرورش انجام دادیم که در ادامه آورده ایم
با توجه به این که شما خود تحصیل کرده‌ی ادبیات فارسی هستید در محیط آموزشی خود چه تدابیر و تسهیلاتی را برای آموزش بهتر فراهم کرده اید؟
همان طور که می‌دانیم ادبیات و ارزش های فرهنگی ایران در تمام دنیا شناخته شده و قابل احترام است و من به عنوان کسی که سهم کوچکی در پروسه آموزش جوانان کشورم دارم، برخود فرض می‌دانم که تمام تلاشم را برای شناخت بهتر فرزندان‌مان از ادبیات و فرهنگ غنی ایرانی – اسلامی داشته باشم. من هرسال برای تکمیل کادر دبیران و اساسا کادر آموزشی مدرسه با مشورت و توصیه های عالمان فرهنگی و هنری ،استادان و دبیرانی را دعوت به همکاری می‌کنم که بتوانیم به سطح کیفی آموزش در رشته های مهم آموزشی کمک کنیم. البته این وسواس و حساسیت را برای تمام دروس بچه ها دارم و گواه این ادعا موفیقت دانش آموزان مدرسه ما در تمام مسابقات و آزمون های علمی است. اما به اعتقاد من آموزش ادبیات و هنر به دانش آموزان، تنها یک کار آموزشی نیست و به طور یقین در دراز مدت تاثیر مستقیم در فرهنگ جمعی یک جامعه مدرن دارد . به همین سبب سعی می‌کنیم با در نظر گرفتن سطح استعداد و علاقه دانش آموزان ،کلاس های پربار تری را در ساعت های موظف تدارک ببینیم و در کنار این ساعات، کلاس های فوق برنامه هم برای دانش آموزان علاقمند داشته باشیم.
از این فعالیت های فوق برنامه بگویید؟
اگر بخواهم فقط در حوزه ادبیات بگویم باید توجه شما را به بسیاری از مدارس غیر دولتی و گاه دولتی جلب کنم که در کلاس های فوق برنامه خود که اغلب در روزهای پنجشنبه برگزار می‌شود بیشتر به دروسی مثل فیزیک، شیمی و یا ریاضیات می پردازند که البته درس های مهمی است اما کمتر به درس ادبیات که اتفاقا بیشتر بچه ها مشکل دارند پرداخته می شود .اما در مدرسه ما حدود پنج تا ده کلاس تقویتی و فوق برنامه برای ادبیات فارسی تعریف شده که در طول هفته برای دانش آموزان علاقمند برگزار می شود و ما با بهره گیری از دبیران با تجربه در حوزه ادبیات فارسی به دانش آموزان این امکان را می دهیم که نگاه بهتر و ورزیدگی بیشتری در این درس داشته باشند. ما به تازگی جشنواره شعر دانش آموزی را هم برنامه ریزی کرده ایم که با محوریت مدرسه ابرار در سطح شهر مشهد برگزار خواهد شد که هم اکنون در حال ارسال فراخوان و آماده کردن مقدمات این جشنواره هستیم .اینها همه مستلزم صرف وقت و هزینه است که ما با افتخار و اشتیاق این کار را برای ارتقای سطح فرهنگ و ادبیات دانش آموزی انجام می دهیم.
در مورد هنرهای دیگر چگونه عمل کرده اید؟
شما اگر در ساعت های تفریح و استراحت بچه ها سری به مدرسه ما بزنید تعداد زیادی از بچه ها را می بینید که در اتاق ها و فضاهایی که پیش بینی شده در حال تمرین هنرهای گوناگون ازجمله تاتر، موسیقی و هنرهای دیگر تجسمی هستند و ما به مناسبت های گوناگون که در طول سال تحصیلی وجود دارد بارها از هنر دانش آموزان در حضور دانش آموزان دیگر و گاه والدین شان استفاده می‌کنیم که این خود بسیار به ایجاد یک فضای سالم هنری و با نشاط کمک می‌کند . دانش اموزان ما در کنار فعالیت‌های علمی همیشه در سطح نواحی آموزش وپرورش جزو دانش آموزان موفق دررشته های هنری هستند که این باعث افتخار ماست.
پیشنهاد شما برای بهبود این روند در مدارس چیست؟
ببینید کار فرهنگی کاری نیست که یک نفر و یا حتی یک سازمان خاص متولی آن باشد . چرا که کار فرهنگی ابعاد بسیار گسترده ای دارد که ازتوان یک یا چند گروه خاص خارج است. من مطئنم که آموزش و پرورش تمام توان خود را در این مهم به کار گرفته و از تمام ظرفیت های خود برای بالا بردن سطح کیفی آموزش ادبیات و هنر استفاده کرده است ولی به اعتقاد من کافی نیست و باید همه ارگان‌ها و سازمان‌ها، متولی فرهنگ و هنر باشند. چه اشکالی دارد که دیگر سازمان‌ها هم به آموزش و پرورش در این زمینه کمک کنند؟ به طور یقین آموزش و پرورش وظیفه فرهنگ‌سازی و آموزش تمام اقشار کشور را در مقاطع تحصیی به عهده دارد و بسیار مهم است که همه به این سازمان در این کار مشکل کمک کنند.
کلام آخر؟
حقیقت این است که فکر نمی کردم تلاش های ما در مدارس و در پروسه مهم آموزش دیده شود و راستش را بخواهید همکاران من در این زمینه واقعا مظلوم واقع شده اند. من از شما و مجموعه صبح امروز تشکر میکنم که این مهم را درک کرده اید و بالاخره خبری هم از ما گرفتید. در پایان از ریاست محترم اداره آموزش پرورش ناحیه 2 آقای محسن روحانی نیا که خود از علاقمندان و دانش آموختگان ادبیات فارسی است و همیشه از برنامه های ما حمایت کرده اند و تمام کادر آموزشی مدرسه ابرار که همیشه به من و این مدرسه لطف داشتند تشکر میکنم.