زنان روستایی، زنان سبز
امسال نیز چون سال های گذشته، انجمن علمی جغرافیا و برنامه ریزی روستایی ایران و هسته پژوهشی مطالعات جغرافیای روستایی دانشگاه فردوسی مشهد ( شعبه خراسان رضوی) نشست تخصصی خود را با عنوان «زن و توسعه گردشگری روستایی» برگزار کرد، با این تفاوت که در 6 سال گذشته در دانشکده ادبیات دانشگاه فردوسی برگزار می شد ولی امسال (1397) با همکاری فرمانداری طرقبه شاندیز ، دراین شهرستان و در روستای گردشگری و تاریخی کنگ برگزار شد.
از نکات جالب توجه دیگر این نشست آنکه شاید برای اولین بار نشستی تخصصی و علمی در فضای مذهبی و روحانی حسینه قدیمی کنگ برگزارشد و فرصتی بود که بسیاری از اهالی روستا نیز در این جلسه حضور داشته باشند . پیش بینی برگزارکنندگان شرکت حدود 250 تا 300 نفر بود که این استقبال به بیش از 450 نفر رسید. مخاطبان شامل زنان روستایی و صاحبان اقامتگاه های بومگردی استانی وملی، استادان و دانشجویان گروه جغرافیای دانشگاه فردوسی و سایر دانشگا ه های استان و شهرستان مشهد بودند.
دکتر خدیجه بوزرجمهری به عنوان دبیر علمی نشست تخصصی ضمن خوش آمد گویی و تشکر و تقدیر از مسئولین محترم استان و شهرستان ، به اهداف نشست و سابقه بزرگداشت روز جهانی زن روستایی اشاره کرد و به نقش زنان در توسعه آقامتگاههای بومگردی و توسعه گردشگری روستایی پرداخت. همچنین بار دیگر به ثبت روز ملی زن روستایی تاکید کرد.
۶۰ درصد فعالیت اقتصادی روستاها توسط زنان روستایی انجام می‌گیرد
سید حسن حسینی فرماندار شهرستان طرقبه شاندیز نیز ضمن برشمردن توانمندی های گردشگری شهرستان طرقبه شاندیز به آسیب‌های اجتماعی گریبان‌گیر زنان روستایی اشاره کرد و بر حضور فعال‌تر بانوان روستایی در روند توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی روستا و توسعه گردشگری روستایی دراین شهرستان تاکید کرد.
یکی از میهمانان برجسته نشست سرکار خانم دکتر سرفرازی معاون سرمایه گذاری، فرهنگی و اجتماعی معاونت توسعه روستایی بود که در سخنرانی خود با عنوان«نقش زنان روستایی در توسعه پایدار و متوازن » به شکاف درآمدی میان شهر و روستا اشاره کرد و افزود: درصورت تداوم شکاف درآمدی میان شهر و روستا، شاهد افزایش روزافزون فقر در جامعه روستایی خواهیم بود. ۶۰ درصد فعالیت اقتصادی روستاها توسط زنان روستایی انجام می‌گیرد و ما برای بهبود شرایط زنان نیازمند منابع انسانی هستیم و زنان نیز بخش مهمی از منابع انسانی هستند. توسعه از میان مردم می‌گذرد نه از کنار مردم و توسعه تنها به مدد منابع انسانی توانمند محقق خواهد شد. گردشگری روستایی به صورت تک بعدی توسعه نخواهد داشت، برای توسعه صنعت گردشگری باید بخش های مختلف، مکمل یکدیگر باشند.
می‌توانیم گردشگری پست مدرن داشته باشیم
از سخنرانان دیگر دکتر حسن افراخته استاد جغرافیای روستایی دانشگاه خوارزمی تهران و رئیس هیات مدیره انجمن علمی جغرافیا و برنامه ریزی ایران بود که با نقد گردشگری مدرن غرب، گفت: ما می‌توانیم گردشگری پست مدرن داشته باشیم، یعنی سبک گردشگری همراه با کار در خانه و لذت مشروع را در کنار هم داشته باشیم. همچنین نقش بنگاه های کوچک را در توسعه گردشگری موثر دانسته و ادامه داد : کشورهایی امروز در این زمینه موفق هستند که امکان رشد بنگاه های کوچک را فراهم کرده اند.
وی افزود : بررسی ها نشان داده است که هرجا زنان عهده دار کار تیمی شده اند به علت ویژگی های منحصر به فرد آنان نتایج بسیار اثر بخشی و توفیقات خوبی بدست آمده است.
همتی مدیر کل حفاظت محیط زیست خراسان رضوی طی سخنانی دراین نشست از آغاز طرح “بانوان سبز” در استان خبر داد و اشاره کرد: شعار روز جهانی زن روستایی در ” 2018 “تامین زیرساخت های پایدار- خدمات و حفاظت اجتماعی برای برابری و توانمند سازی زنان روستایی” است و این توانمند سازی در متن اهداف توسعه پایدار نهفته است.
وی در ادامه از سلسله اهداف و آرمانهای توسعه هزاره ( MDG) و نیز اهداف توسعه پایدار( SDG) به عنوان اهداف ۱۷گانه سازمان ملل اظهار داشت که در حال گذر از توسعه هزاره به توسعه پایدار هستیم و وجه مشترک این اهداف را پایان دادن به فقر، گرسنگی، ایجاد زندگی سالم و برابری جنسیتی است.
وی افزود: به نظر می رسد جایگاه زنان روستایی به عنوان بخش مهمی از جامعه روستایی در اقتصاد مولد در این اهداف تبیین شده است. ولی قشر عظیم زنان روستایی که۲۵ درصد از جامعه جهانی را تشکیل می دهند ،متاسفانه از فقر رنج می برند چرا که علی رغم سهم آنان در تولید، سهمشان از کره زمین اندک است وی ناهنجاری های اجتماعی و نابرابری های سیاسی و اجتماعی را به عنوان عمده ترین موانع ساختاری و تاثیرگذار از گذشته تا کنون را برشمرد. وادامه داد که حفاظت محیط زیست عملا” به همکاری زنان روستایی نیازمند است و انشاله یکی از دستاوردهای این همایش این خواهد بود که همیاران محیط زیستی از جنس زنان روستایی داشته باشیم. در پایان از آغاز اجرای طرح “بانوان سبز ” از سوی اداره مشارکت مردمی این اداره کل خبرداد که با هماهنگی اشخاص حقیقی و حقوقی از میان فعالان اجتماعی روستا ، رابطین سبز را انتخاب کرده و آنها بانوان سبز را به این اداره کل جهت همکاری های مشترک زیست محیطی معرفی خواهند کرد.
حیف است در روستای کنگ، تولید صنایع دستی و هنری را نداشته باشیم
اخرین سخنران مهندس محمد مطیع بیرجندی معاون صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان خراسان رضوی بود که به مشاغل خانگی ، صنایع دستی و گردشگری معاون میراث فرهنگی خراسان رضوی اشاره کرد و ادامه داد: حیف است در روستای کنگ، تولید صنایع دستی و هنری روستایی را نداشته باشیم . وی از آمادگی میراث فرهنگی برای آموزش بانوان روستایی در زمینه صنایع دستی و آثار هنری خبر داد.
قسمت دوم برنامه به زنان کار آفرین روستایی و صاحبان اقامتگاه های بومگردی اختصاص یافت که خانم جیما فتاحی صاحب اقامتگاه روستای شیب دراز جزیره قشم٬ خانم نجمه هروی صاحب اقامتگاه بوم گردی شورستان کلات، خانم آزاده زارعی صاحب اقامتگاه بوم گردی باغدشت کاشمر، فاطمه حسین زاده صاحب اقامتگاه بومگردی اشنوی روستای جعفرآباد شهرستان خلیل اباد، ضمن معرفی اقامتگاههای خود، به ظرفیت ها و مشکلات آنها نیز اشاره کردند. از دیگر برنامه ها، شعر خوانی محلی توسط چند تن از زنان و مردان روستا به لهجه کنگی بود که سخت مورد توجه و تشویق شرکت کنندگان قرار گرفت.
محمدرضا سرسالاری