سکته مغزی قابل درمان
عضو هیات علمی گروه مغز و اعصاب دانشگاه علوم پزشکی مشهد، با اشاره به اینکه سکتههای مغزی شایع ترین علت ناتوانی در جهان به شمار می رود، گفت: سکته مغزی قابل درمان و پیشگیری است.
سکته مغزی در کل دنیا دومین علت مرگ بشر است و اولین علت از کارافتادگی، اما در کشورهای پیشرفته در حال حاضر سومین علت مرگ است که با پیر شدن جوامع در آینده نه چندان دور در آن کشورها نیز دومین علت مرگ خواهد شد. سکته مغزی یعنی بسته شدن یا پاره شدن یک شریان مغزی که به دنبال آن اختلال در گردش خون آن ناحیه از مغز ایجاد شده و موجب بروز علائمی مثل فلج نیمه بدن، اختلال تکلم و اختلال در راه رفتن می شود.سکته مغزی، زمانی اتفاق می افتد که رگی خونی در مغز مسدود یا منفجر شود. به طور متوسط 10 تا 15 درصد افرادی که به سکته های مغزی مبتلا می شوند در اثر این بیماری جان خود را از دست می دهند و 60 تا 70 درصد بیماران با درمان مناسب می توانند زندگی مستقل داشته باشند.
سکته مغزی، یک موقعیت اورژانس و فوریت پزشکی است. درمان سریع و بدون درنگ، تعیینکننده و حیاتی است. با انجام اقدامات سریع و زودهنگام میتوان آسیب و صدمه مغزی و نیز عوارض و عواقب بالقوه و محتملالوقوع را به حداقل رساند.
اخبار خوش حاکی از آن است که سکتهها و حملات مغزی، قابل درمان و قابل پیشگیری میباشند، و در حال حاضر تعداد کمتری از افراد آمریکایی نسبت به حتی 15 سال گذشته، از سکته مغزی میمیرند. این امکان وجود دارد که کنترل بهتر عوامل خطر سکتههای وسیع و بزرگ، مثل فشار خون بالا، کشیدن سیگار، و کلسترول بالا، در این کاهش نقش داشته باشند.
پیام ساسان نژاد در نشست خبری هفته پیشگیری از سکته های مغزی که روز گذشته در محل دانشگاه علوم پزشکی مشهد برگزار شد با بیان اینکه بسیاری از افراد در سنین جوانی و فعال دچار سکته مغزی می شوند و این امر موجب می شود که از کارهای روزمره زندگی باز بمانند و علاوه بر بروز عوارض جسمانی و روحی، بار اقتصادی نیز به خانواده و جامعه تحمیل می شود، افزود: برای پیشگیری از بروز سکتههای مغزی باید فاکتورهای خطر از جمله فشار خون بالا، چربی خون، دیابت، کم تحرکی و استعمال دخانیات کنترل شود.
دانشیار گروه نورولوژی دانشگاه علوم پزشکی مشهد؛ با بیان اینکه سکته های مغزی با عوارض زیادی همراه است، تصریح کرد: هر ساله برای حساس سازی جامعه هفته ای با عنوان سکته های مغزی تعیین شده که شعار این هفته “سکته های مغزی قابل درمان است” انتخاب شده است.
زمان طلایی درمان سه ساعت است
فلوشیپ نورو اینترونشن دانشگاه علوم پزشکی مشهد با بیان اینکه سکته های مغزی به دو شکل خون ریزی و گرفتگی رگ بروز می کند اظهار کرد: ۸۵ درصد از سکته های مغزی با گرفتگی رگ و ایجاد لخته در فرد ایجاد می شود که در صورت درمان نشدن به موقع، آسیب های جدی به مغز وارد می کند.
ساسان نژاد با بیان اینکه سه ساعت اولیه زمان طلایی درمان بیماران سکته مغزی است خاطر نشان کرد: هر چقدر که زمان بیشتری از زمان طلایی بگذرد آسیب ها به نسج مغز بیشتر و غیر قابل جبران خواهد بود.
وی با اشاره به اینکه برای درمان بیماران از آمپول های لیز کننده لخته استفاده می شود که در تمام کشور نیز موجود است اظهار کرد: در حال حاضر تنها مرکز ارجاع بیماران سکته مغزی بیمارستان قائم (عج) است و به محض مراجعه بیمار خدمات برای جلوگیری از بروز عوارض بیشتر آغاز می شود.
لزوم افزایش آگاهی مردم
عضو هیات علمی گروه مغز و اعصاب دانشگاه علوم پزشکی مشهد با تاکید بر اینکه باید مردم با علائم سکته های مغزی آشنا شوند و در این میان رسانه های گروهی و تبلیغات محیطی نقش موثری در ارتقاء این آگاهی دارند خاطر نشان کرد: به محض مواجهه با فردی که به سکته مغزی مبتلا شده است با اورژانس ۱۱۵ تماس گرفته شود تا بتوان در زمان طلایی به بیمار رسیدگی شود.
ساسان نژاد با اشاره به اینکه بیماران پس از مراجعه به مراکز درمانی تحت بررسیهای دقیق پاراکلینیکی قرار می گیرند و در صورت نیاز برای آنها دارو تزریق می شود اظهار کرد: تمامی بیماران کاندید دریافت این دارو نیستند و حتی اگر بیماری دچار خونریزی مغزی شده باشد با تزریق این دارو بیماریش تشدید می شود.
دانشیار گروه نورولوژی دانشگاه علوم پزشکی مشهد،خارج کردن لخته را از دیگر راهکارهای درمانی بیماران سکته مغزی عنوان کرد و اظهار کرد: در این روش نوین با استفاده از دستگاه انژیوگرافی مغزی اقدام به خارج کردن لخته های خون می شود.
وی با بیان اینکه این روش در حال حاضردر کشورهای پیشرفته جهان در حال اجراست اظهار کرد: با پیگیری های رییس دانشگاه و دیگر مسئولان قرار است آنژیوگرافی مغزی نیز در بیمارستان قائم(عج) ایجاد شود.
روشهای پیشگیری از سکته
در پایان باید به این موضوع اشاره کرد که آشنایی با عوامل خطرزا در سکته مغزی، پیروی از راهنماییهای پزشکتان و اتخاذ یک سبک زندگی سالم بهترین روشها برای پیشگیری از سکته مغزی هستند.اگر شما سکته مغزی یا حمله ایسکمیک گذرا (TIA یا سکته مغزی کوچک) داشتهاید، رعیات موارد ذکر شده به شما در پیشگیری از سکته بعدی جلوگیری مینماید.خیلی از شیوههای پیشگیری از سکته مغزی با شیوههای پیشگیری از بیماریهای قلبی یکسان است. بصورت عمومی، توصیههای سبک زندگی سالم شامل:کنترل فشارخون بالا، سیگار نکشیدن و یا ترک سیگار،کاهش دریافت و مصرف کلسترول، سدیم و چربی؛ درمان و کنترل مناسب دیابت،مدیریت استرس، افزایش فعالیت جسمانی و ورزش و رعایت رژیم غذایی سالم میتواند به پیشگیری از سکته مغزی کمک نماید.