هلال‌احمر مسئول شفاف‌سازی کمک‌های مردمی
در چند ماهه اخیر شاهد اخباری از گذراندن مرز میلیاردی کمک‌های مردمی به افراد سرشناس عرصه هنر و ورزش برای کمک به رفع بحران زلزله در کرمانشاه بوده و باتوجه به شرایط موجود در این مناطق که هنوز شاهد آسیب‌های زلزله و پیامدهای بعد از آن هستیم این نگرانی در افکار مردم پررنگ شده که این کمک‌های مردمی در کجا و چگونه صرف می‌شود.
شاید شنیدن این ارقام که مردم به صورت خودجوش و برای هم‌دردی و در جهت رفع بحران به هم‌نوعان خود به این حساب‌ها واریز کرده سبب دل‌گرمی مردم این منطقه و دیگر مناطق کشور شده اما نیز این نگرانی را در اذهان عمومی تشدید کرده و سبب شده که ما نیز در خصوص درستی و یا نادرستی این اقدامی که توسط اشخاص صورت گرفته به مصاحبه باکارشناس تجدیدنظر دادگستری پرداخته و با او پیرامون شرح وظایف ارگان متولی این مدیریت به بحث نشسته و در خصوص شرح قانون در این موارد به گفت‌و گو نشستیم.
کارشناس دادگاه تجدید نظر مشهد گفت: در تظام اجرایی قانون،سازمان مدیریت و بحران کشور مسئولیت جذب و اهدا و توزیع هدایای نقدی و غیر نقدی به عهده جمعیت هلال احمر است.
بدبینی عامه مردم
به گزارش روزنامه”صبح امروز” قاضی محمد بخشی محبی در مصاحبه با خبرنگار این رسانه در خصوص راه‌های قانونی برای کمک‌رسانی به حوادث طبیعی و مدیریت در جهت کاهش آسیب‌های بعد از این وقایع که در دفتر کار این قاضی انجام شد؛ افزود: اخیرا به دلیل ایجاد مشکلات قانونی بعضی از افراد سرشناس که اقدام به جمع‌آوری وجوه برای کمک به زلزله‌زدگان کرده به دادگاه احضار شده تا در زمینه چگونگی و میزان جمع‌آوری کمک‌های مردمی توضیحاتی را ارائه کنند که این خود موجب بدبینی عامه مردم به برخی از اقدامات خیرخواهانه می‌شود.
وی تصریح کرد:گاهی باوقوع اتفاقاتی از قبیل سیل و زلزله و یا هر بحرانی برخی از افراد در قالب خیریه، و یا تحت عنوان این‌که شخصیت مطرحی هستند به جمع‌آوری وجوه در خصوص کمک به رفع این بحران‌ها اقدام می‌کنند.
بخشی محبی اظهار داشت: دستگاه‌های متولی که موظف به جمع‌آوری کمک‌های مردمی بوده و باید مدیریت کنند و نیز هلال احمر و بهزیستی و کمیته امداد در زمان وقوع بحران‌ها شرح وظایفی را عهده‌دار بوده که اگر به وظایف خود به درستی عمل نکنند پیامدهای منفی نیز به دنبال دارد.
راه‌های قانونی برای کمک‌رسانی
وی مطرح کرد: در زمینه وقوع حوادث طبیعی از قبیل سیل و زلزله و آتش‌سوزی و از این قبیل اتفاقات دولت وظایف مشخصی داشته و نیز در خصوص اقدامات پیش‌گیرانی که بایستی در زمینه کاهش آثار پس از این بحران‌ها انجام دهند نیز شرح وظایفی را دارد.
بخشی محبی توضیح داد: در نظام اجرایی قانون تشکیل سازمان مدیریت بحران کشور مسئولیتی که برای جذب و هدایت و توزیع هدایا و کمک‌های غیر دولتی اعم از منقول و غیرمنقول و وجوه غیر نقدی به عهده جمعیت هلال احمر گذاشته تا با همکاری کمیته امداد و سازمان بهزیستی می‌تواند نسبت به جمع‌آوری هدایا اقدام کنند.
هلال احمر مسئول جمع‌آوری
وی خاطر نشان کرد: هرگونه دخل و تصرف و استفاده و یا تصاحب این کمک‌ها و حتی توزیع آن توسط اشخاص حقیقی و حقوقی غیر از موارد مزبور ممنوع بوده و اصل ۲۴ قانون به ممنوعیت این موضوع اشاره می‌کند و نیز به استناد این قانون ارگان هلال‌احمر مسئول جمع‌آوری کمک‌های نقدی و غیر نقدی در زمان وقوع حوادث و بلایای طبیعی است.
بخشی محبی با اشاره به وقوع زلزله اخیری که در ماه‌های اول سال در غرب کشور بیان کرد: در ابین برهه زمانی شاهد ابراز هم‌دردی و هم‌دلی بسیار خوبی از جانب مردم بوده و به صورت خود جوش اقدام به ارسال کمک‌های خود به این مناطق را داشتند که البته این اقدامات مدیریت نشده مشکلاتی را نیز به دنبال داشت.
زمینه مهیا برای سوء استفاده
وی ادامه داد: این‌گونه اقدامات می‌تواند موجب سواستفاده بعضی از اشخاص سودجو برای رسیدن به اغراض خود باشد و ممکن است در قالب کمک‌های مردمی نیز افرادی مبادرت به پول‌شویی کرده که این عمل یکی از جرایم و تخلفاتی است که ممکن است صورت بگیرد.
بخشی محبی در خصوص دیگر مشکلات عدم مدیریت جمع‌اوری کمک‌ها این‌گونه توضیح داد: در صورت تصاحب وجوه نقدی توسط افراد به نفع خود و عدم استفاده در راهی که اهداکنند‌گان درخواست داده مشمول اقدام مجرمانه‌ای در این زمینه شده و جزو موارد پرونده‌ای در این زمینه است.
وی عنوان کرد: عمده مواردی که مسئولینی قضایی به آن توجه کرده تحصیل مال از طریق موارد نامشروع قانونی بوده که مطابق ماده۲ قانون مجازات مرتکبین اختلاس،ارتشاع و کلاه‌برداری این رفتارها می‌تواند تحت تعقیب کیفری قرار بگیرد و نیز با توجه به این موضوع که مردم ما از لحاظ عاطفی و هم دردی در این زمینه‌ها غنی بوده به محض وقوع چنین اتفاقاتی ممکن است برخی از افراد به دنبال اهداف سیاسی از این احساس سواستفاده کنند.
بخشی محبی تصریح کرد: بسیاری از مردم با اهدای کمک‌های غیرنقدی به مردم بحران‌زده که به طور مثال در نمونه‌ای از این موارد شاهد بودیم که از شرق کشور برای غرب کشور حجم زیادی از آب را مردم خریداری کرده تا به این مناطق ارسال کنند.
کمک‌های هزینه‌بر
وی افزود: این اقدام خود یک رفت‌و آمد اضافه و هزینه سنگین دیگری که مجدد به ارگان‌های متولی تحمیل شده و یا با ارسال اقلامی هم‌چون نان که در طی زمان ارسال این کالا به غرب کشور بسته بندی شده که با توجه به طولانی بودن نسیر مقداری از این موارد از بین رفته و تنها هزینه رفت وآمد نیز اضافه شد.
بخشی محبی بیان کرد: همه کمک‌های مردمی باید به صورت یک‌پارچه انجام شود و در غیر این صورت ممکن است سبب ایجاد مشکلات بعدی شود.
هلال احمر مسئول شفاف‌سازی
وی توصیح داد: هلال احمر بایستی در خصوص دریافت کمک‌های مردمی شفاف سازی کرده که وجود برخی از شایعات موجب بی اعتمادی و گله‌مندی و در نتیجه عدم واگذاری هدایا به این ارگان می‌شود و این تفکر در اذهان عمومی شکل گرفته که ممکن است این هدایا به دست مردم بحران زده نرسد و در این زمینه باید اطلاع‌رسانی و شفافیت‌سازی لازم انجام شود.
بخشی محبی خاطر نشان کرد: بسیاری از اشخاصی که دارای اسم و رسم بوده و به سبب همین اسم و رسم دار بودن با هدف خیرخواهانه در جهت رسیدن به هدف مطلوب خود به جمع‌آوری کمک‌هایی از مردم اقدام کرده که ممکن است در همین حد فاصله از طرف مراجع قانونی احضار شده تا پیرامون چگونگی این کمک‌ها توضیحاتی ارائه کنند.
عاطفه خوافیان