کشتی یک فرهنگ است
گزارشگری، به خصوص از نوع ورزشی آن، هنری است تلفیقی که باید اصطلاحا، هنرمند این حوزه به چندین هنر آراسته باشد تا بتواند در مقابل میلیونها علاقمند کنجکاو و نکته سنج،کار خود را به نحو احسن انجام دهد.آشنایی با ورزش و ریزه کاریهای آن رشته به خصوص، از یک طرف و آشنایی با هنر صدا و فن بیان وادبیات گفتاری از طرف دیگر، همه وهمه، مهارتهایی است که یک گزارش گر کاربلد، باید داشته باشد تا از پس چندین ساعت گزارش زنده در حوزه ورزش برآید. اما گزارش گری کشتی با این همه علاقمند مشتاق که در بین تمام سنین و سلایق دارد، بحث جداگانهای را میطلبد که بد ندیدیم با یکی از هنرمندان این حرفه که اتفاقا خراسانی و مشهدی است، هم کلام شویم و در مورد این حرفه حساس و پرالتهاب چند دقیقهای را با او صحبت کنیم. تمام علاقمندان کشتی با صدای این گزارشگر سرشناس و خوش ذوق کشورمان آشنایی کامل دارند.کسی که انگار نام و صدای خاطره انگیز او قسمتی از هویت و موجودیت ورزش اول کشور،یعنی کشتی است.
«استادهادی عامل» متولد 1334 در مشهد است. او ابتدا و در جوانی کشتی میگرفته اما بر اثر مصدومیت مجبور به ترک ورزش قهرمانی میشود و از سال 1363کار گزارش کشتی را در مشهد آغاز میکند.
«عامل» که سابقه داوری در رشته کشتی را هم دارد، هم اکنون از سرشناسترین گزارشگران ورزشی در سطح کشور است که انگار کشتی بدون صدا و هیجاناتی که او در هنگام گزارش، به این ورزش پر هیجان اضافه میکند، به علاقمندان نمیچسبد. او گزارشگر برگزیده ایران بعد از المپیک لندن بوده و همکنون در صدا و سیمای سراسری و رسانه ملی کشور در رشته گزارش و کارشناسی کشتی مشغول به کار است. گفتگوی زیر حاصل دقایقی است که در کنار این هنرمند خراسانی بودیم.
اولین سوالی که ممکن است در ذهن مخاطبان در مورد گزارشگری شکل بگیرد، این است که آیا گزارش کردن رویدادهای ورزشی یک هنر محسوب میشود؟ و اساسا وقتی در مورد گزارش گر حرف میزنیم با یک شخصیت ورزشی مواجه هستیم یا هنری؟
به اعتقاد من هردو باید در کنار هم باشد.گزارش گری اساسا تلفیق یک سری مهارتها و البته لطافتهای هنری است. که اگر این گونه نباشد اطمینان داشته باشید. کسی در این رشته موفق نخواهد شد. یک گزارشگر حرفهای باید ورزش را بفهمد و دررشته مورد نظرخود، لااقل چند سالی کار کرده و تجربه مند باشد و البته این تمام ماجرا نیست . بسیاری از مهارتها و مقبولیتهای دیگری را هم باید به آن سابقه اضافه کند تا بتواند برای مردم و مخاطبین قابل پذیرش باشد.
تفاوت عمده ای که گزارش کشتی با گزارش دیگر ورزشها دارد در چیست؟
من برای تمام رشتههای دیگر و گزارشگران آن رشتهها احترام خاصی قائل هستم. همه آنها از همکاران من و زحمتکشان این عرصه هستند اما بیشتر رشتههای ورزشی که اتفاقا پر طرفدار هم هستند، ورزشهای وارداتی هستند و به هیچ وجه با ورزش اول کشور یعنی کشتی که یک ورزش پهلوانی و باستانی در ایران است قابل مقایسه نیستند. کشتی یک فرهنگ است و به لحاظ قدمت و قداستی که در بین مردم دارد منحصر به فرد است. کشتی با فرهنگ ناب پهلوانی و آبا و اجدادی ما آمیخته شده و به همین علت است که میگویم گزارش این رشته با دیگر رشتهها تفاوت ویژه ای دارد.
شما در حین گزارش، از تکه کلامها و اصطلاحاتی استفاده میکنید که تا مدتها در ذهن و خاطره مردم باقی میماند و حتی گزارشگران رشتههای دیگر هم گاهی با ذکر نام شما از این اصطلاحات استفاده میکنند. این ترکیبها و واژهها در ذهن شما چگونه شکل میگیرد؟
بدیهی است که یک گزارشگر کشتی باید با فرهنگ ایرانی-اسلامی و ادبیات و شخصیتهای بزرگ ورزشی و ادبی آشنایی داشته باشد و با ذوق و سلیقهای که در بین مردم رواج دارد هم آشنا باشد. همه اینها کمک میکند که در حین گزارش و با علم بر این که میلیونها ببیننده تلوزیونی شاهد مسابقه هستند؛ این واژهها و اصطلاحات به صورت بداهه بر زبان یک گزارشگر جاری شود. من خوشحالم که کار من مورد توجه مردم قرار گرفته است.
شما با انرژی و هیجان مثبتی که به فضای خانوادهها در زمان مسابقات کشتی میآورید تقریبا جزو هویت و شناسنامه کشتی ایران شدهاید . چه احساسی در این زمینه دارید؟
حس قشنگی است و یکی از شکرهای همیشگی من در محضر پروردگار همین بوده و از خداوند سپاسگزارم که به من توفیق خدمت و تلاش برای مردم را عطا کرده است و این عزت را نصیب من کرده که بتوانم گوشهای از محبتهای بی دریغ مردم عزیزمان را جبران کنم و البته این ماجرا، وظیفه مرا به عنوان یک گزارشگر ملی، بسیار حساس و مشکل میکند. من همیشه شبهای مسابقه مثل خود کشتیگیران بسیاری از موارد را رعایت میکنم که بتوانم با حد اکثر توان در خدمت علاقمندان کشتی باشم. من همیشه شبهای قبل از مسابقه باید زود بخوابم تا انرژی کامل برای گزارش داشته باشم. مطالعه مستمر سایتها و بولتنها و اطلاعات بهروز و گوناگون ورزشی هم از واجبات برای حرفه گزارشگری است که من هرگز از آن غافل نمیشوم.
خراسانی بودن به شما چقدر در این موفقیتها کمک کرده است؟
شک نیست که خراسان جایگاه و سرای تمام بزرگیها در تمام رشتههای هنری و تا حدودی ورزشی است. مخصوصا کشتی که از دیرباز به صورت منش و روش پهلوانی در بین مردم خراسان رواج داشته و دارای علاقمندان بیشمار است. خراسان جایگاه داستانها و افسانههای پهلوانی و جوانمردی است و انسانهای بزرگی همچون فردوسی بزرگ از آن دیار به دنیا معرفی شدهاند. در ورزش کشتی از روزگار دیرین، پهلوانان بزرگ و غیرتمندی از خراسان ظهور کردهاند و این سلسله تا کنون نیز ادامه دارد و بسیاری از قهرمانان بزرگ کشور خراسانی هستند. همین مسائل باعث میشود یک فعال و هنرمند ورزشی با اتکا به این عقبه و تاریخ با شکوه، برای کار در رشتههای مختلف، نیروی مضاعفی داشته باشد که من هم به عنوان یک خدمتگزار مردم از این قاعده مستثنی نیستم.
کلام آخر؟؟
از شما و مجموعه صبح امروز تشکر میکنم که حواستان به تمام گوشههای ورزش و هنر هست و حامی هنرمندان و ورزشکاران هستید. سلام مرا به همشهریان مشهدی برسانید و از قول من بگویید مخلص مجاورین حضرت رضا علیه السلام هستم.
محمدرضا سرسالاری