عدم بلوغ فکری ترسناک‌ترین فیلم حاضر جامعه
دغدغه و علاقه افراد به تماشای فیلم‌های ترسناک و استرس‌زا موضوع جدیدی نیست که درباره آن صحبت می‌شود. سالیان سال است که فیلم‌هایی با ژانر وحشت در تمام نقاط دنیا ساخته می‌شوند و اغلب با فروشی چندان خوب به رقابت با یکدیگر می‌پردازند. این فیلم‌ها که البته در چند دهه اخیر پیشرفتی قابل توجه چه در فیلمنامه و سناریو و چه در فیلم‌برداری و صحنه سازی داشته است و به همین وسیله مخاطبان خاص خود را جلب کرده معمولا در مواردی یکسان مانند پرداختن به موارد ماورایی و یا خشونت بی حد مرز موجب فراهم ساختن اوقاتی مهیج برای مخاطب می‌شود. اما موضوع قابل توجه و تمرکز در این خصوص، چرایی جلب توجهی است که از سوی سازندگان اعمال و توجه مخاطبان را جلب می‌کند. دلیل اصلی تمایل افراد به تماشای این فیلم‌ها چیست؟ اغلب روانشناسان معتقدند ترس یکی از هیجانات پایه و ضروری در زندگی یک فرد است اما این ضرورت تنها به میزان نیاز لازم است. چراکه ترس و هیجان بیش از ظرفیت ذهنی ما می‌تواند لطمات جدی به سلامت روان ما برساند.
باتوجه به اینکه اغلب تماشاگران این فیلم ها جوانان و نوجوانان هستند می‌توان دلیل اصلی آن را تمایل این افراد به حس برانگیختگی و گریز و فرار دانست جالب است بدانید بروز این احساس در افراد نوعی تمایل به فعال بودن در برابر گریز و فرار را ایجاد می‌کند که در صورت زیاد شدن این احساس تبدیل به استرس مضر می‌شود که می‌تواند در نهایت باعث ایجاد آسیب‌های جدی روحی وحتی جسمی شود.
تماشای فیلم‌ترسناک اختلال است؟
در این خصوص به گفتگو با علیرضا عابدین دکترای روانشناسی بالینی پرداختیم.او در پاسخ به این سوال که آیا تماشای این قبیل برنامه‌ها می‌تواند اختلال روانی باشد یا خیر گفت: اصولا بیماری روانی حد و مرز دارد بسیاری از رفتارها در موقعیت‌ها و چارچوب صحیح و مناسب خود طبیعی و سالم هستند. هرچند تعریف بیماری روانی در فرهنگ‌ها و موقعیت‌های متفاوت متغیر است و نمی‌توان گفت یک سری از افراد در یک تعریف مطلق و کلی بیمار روانی هستند یا بروز رفتارهایی مشابه به معنای تشخیص یک اختلال روانی در آنان است بلکه عوامل بسیاری بر این موضوع تاثیر دارد.
احساس رضایت پس از ترس و وحشت
وی افزود: تمایل به تماشای این ژانر و همچنین قرار دادن خود در موقعیت ترسناک از قدیم مورد توجه افراد بوده و این رغبت صرفا وجود یک اختلال را در فرد تایید نمی‌کند. واقعیت امر این است که مورد هجمه ترس قرار گرفتن باعث ایجاد حس شادی و رهایی می‌شود و فردی که که خود را در این موقعیت قرار می‌دهد در نهایت حسی مطلوب خواهد داشت.
عابدین دلیل ایجاد این حس مطلوب در بیننده را هم‌ذات پنداری فرد بیننده با قهرمان داستان دانست که در اغلب موارد از مهلکه یا موقعیت ترس آوری که در آن قرار دارد نجات پیدا می‌کند و این حس رهایی و پیروزی را می‌تواند با بیننده شریک شود. البته میزان تمایل ما به وارد کردن هیجان به خود متفاوت است برای مثال اگر تمایل به تجربه این حس با وجود وارد کردن خللی در زندگی فردی و اجتماعی فرد باز هم وجود داشته باشد می‌توان احتمال اثبات یک اختلال روانی را تایید کرد.
تمایل به ترس ریشه در کودکی دارد
معمولا پیش‌فرض بر این است که بیشتر رفتارهای ما تحت تاثیر فشارهای گذشته ماست. برای مثال تماشای فیلم‌های ترسناک به صورت افراطی می‌تواند ریشه در گذشته داشته باشد به این صورت که تماشای این فیلم‌ها در بزرگسالی به نوعی جبران ضعفی است که فرد در دوران کودکی داشته است. به این صورت که فرد با قرار دادن خود در موقعیت ترسناک که در کودکی توان مقابله با آن را نداشته و اکنون دارد و اشراف خود برا آن موقعیت این ضعف درونی را جبران می‌کند.
اما گاهی این رفتارهای ما علاوه بر گذشته تحت تاثیر آینده نیز هست به این صورت که فشارهایی که با توجه به وضع موجود جامعه و عوامل دیگر در برابر خود احساس می‌کنیم و دلهره‌هایی برای ما ایجاد می‌کند.
بهترین روش پرورش فرزند سالم در مواجهه با رسانه
متاسفانه ما در تربیت و پرورش فرزندان خود بسیارعقب‌مانده عمل می‌کنیم که همین باعث بروز مشکلات بی‌شمار اجتماعی و فرهنگی ما در جامعه است. به طور کلی باور دارم فرزند پروری در چند دهه اخیر به هیچ عنوان شایسته نبوده است و فرزندپروری ما یا به صورت کنترل استبدادی و یا رها شدگی سهل‌انگارانه بوده است که معمولا روش دوم را افرادی در تربیت خود اعمال می‌کنند که قربانی شیوه اول شده‌اند که البته هردو این روش‌ها به یک میزان مضر بوده و هست.
وی با انتقاد از اینکه شعار همیشگی ما جمع‌گرایی و خانواده محوری است اما در جهت عکس آن عمل می‌کنیم گفت: در حال حاضر جامعه پر از افرادی است که در دوره نوجوانی و حتی جوانی قرار دارند اما متاسفانه از منطق و بلوغ فکری کافی برخوردار نیستند و بنظر محافظه‌گر و توخالی می‌رسند همچنین در مواجهه با مشکلات و سختی‌ها کم حوصله و بی طاقت هستند که این خود ترسناک‌ترین فیلم مستند دنیاست.
تبلت و فضای مجازی مربی اصلی کودکان
علیرضا عابدین با انتقاد از شیوه تربیتی والدین که برای از سر باز کردن و اختصاص دادن وقت کمتر به فرزندان توجه کافی را از آنان صلب کرده و آن ها را به رسانه‌ای می‌سپارند که متاسفانه شناخت کافی از آن ندارند گفت: در بسیاری از بازی‌های کامپیوتری و برنامه‌های دیگر خشونت نقش بالایی دارد که این می‌تواند برای کودکان که قابلیت تفکیک واقعیت از خیال را ندارند مخرب باشد.
فرهنگ تماشای فیلم در کنار ساخت فیلم مهم است
روانشناس بالینی حوزه خانواده با انتقاد از سانسورهای موجود گفت: متاسفانه تاکید اصلی ما بر سانسور قرمز یعنی مسایل جنسی است در حالیکه اهمیت سانسور سیاه که حول پرخاش و ترس است تاکید و توجه کافی صورت نمی‌گیرد و آن‌قدر سانسور قرمز تمرکز ما را به خود جلب کرده که از سانسور سیاه و تاثیر مخرب آن غافل مانده‌ایم.
نوشین تمیمی