حمایت یا عبور از روحانی

قریب به اتفاق بدنه اصلاح طلبی بین سال های 92 تا 96 با تکرار رئیس دولت اصلاحات و با تمام امید و اطمینان پای صندوق های رای حاضر شدند. ولی اصلاح طلبان بیرون نهادهای حاکمیتی، امروز آلارم می دهند که پایگاه اجتماعی شان سرخورده و دلخور است، چون حسن روحانی مطابق با گفتمان و شعارهای انتخاباتی اش عمل نکرد.

حرف حساب اصلاح‌طلبان

عبدالله ناصری از مشاوران رئیس دولت اصلاحات می گوید «سرمایه اجتماعی ما اعتماد کلی اش را از دست داده و فقط بحث اعتماد به اصلاح‌طلبان هم نیست؛ اصلاح طلبان و البته همه نخبگان کشور و حتی اصولگرایان نخبه و کنش گر نیز بر این باورند که اگر ما جامعه مخاطب خود را در پایان دهه چهارم از دست بدهیم، مخاطب فقط از این جبهه سیاسی از دست نرفته است بلکه کل نظام سیاسی جمهوری اسلامی بخشی از مخاطبین خود را از دست داده است».

این گروه از اصلاح طلبان با آه و افسوس بیان می کنند که «ظرفیت اجتماعی جریان اصلاحات، به امانت در اختیار دولت روحانی قرار گرفت. اما روحانی قدر این امانت را ندانست و عملکردش طوری بود که به این سرمایه اجتماعی لطمه های جبران ناپذیری وارد شد».

پاسخ روحانی به آه و افسوس شرکای انتخاباتی‌اش

اما حسن روحانی نگاه دیگری دارد و در دیدار با جمعی از فعالان سیاسی اصلاح طلب برای پاسخگویی به انتقاد آنها از در گله گذاری به موضوع ورود کرد. او به حاضران جلسه یادآور شد «توقعات از دولت باید متناسب با شرایط غیرعادی و حساسی باشد که در آن قرار داریم. وضعیت پیش روی کشور پیچیده است. اگر این دولت بر سر کار نبود، شاید حتی پیش از اعلام آمریکا، ایران از برجام خارج شده بود و امروز وضعیت بغرنجی داشتیم. امروز با تدبیر دولت از خطر بزرگ و اصلی عبور کردیم و برای مدیریت مشکلات پیش رو باید همه دست به دست هم دهیم».

در واقع روحانی تدوام دولت خود را تنها راه نجات کشور می داند و بر سر اصلاح طلبان نیز منت می گذارد که اگر رقیب انتخاباتی اش امروز بر مسند ریاست جمهوری بود، فضای کشور را به سمتی می برد که آنها رویای فرصت طرح انتقاد را باید در خواب می دیدند.

آینده نگری اصلاح طلبانه

اصلاح طلبان نیز با یک دو دوتا چهارتای ساده منطق حرف روحانی را می پذیرند و پیش خود می گویند، درست است سرمایه اجتماعی خود را به نفع روحانی بسیج کردیم و به صد درصد  توقعات مان نرسیدیم اما دولت در فشار و منگنه خاصی است. در اوضاع نامتعادل اقتصادی و تحریم های سخت آمریکا، گروه های مخالف روحانی خیلی تلاش می کنند او را نسبت به مسائل و وقایع داخلی و خارجی در موضع برخوردهای رادیکال و واکنش های تقابلی تند و هیجانی قرار دهند اما رئیس جمهور از قرارگیری در این موضع پرهیز دارد و می کوشد به طوری مشی کند که مردم از اعتدال مأیوس نشوند.

ایران و 1+5 وقتی بر سر برنامه جامع اقدام مشترک توافق کردند، اراده ملی بود که چنین نتیجه ای را رقم زد و خون جدیدی از امید به عروق جامعه تزریق شد اما وقتی در زمان اجرای برجام دیگر آن یکدستی وجود نداشت، همه کار را تمام شده می دانستند بنابراین هر کدام از نهادهای حاکمیتی و جناح های سیاسی به سمتی رفتند که سهم بیشتری از فرصت های پسابرجام را از آن خود کنند. غافل از آنکه تنگه بدون مراقب مانده است. رئیس جمهور ماجراجوی آمریکا از همین راه وارد شد و اقتصاد ایران را به چالش کشید. چالشی که ماه ها زمان برد تا مدیریت شود.

امروز نیز بعد از گذشت 6 ماه، ایران در آستانه بهره مندی از آثار برجام اروپایی است که گرچه کارآمدی مدل قبلی را ندارد، اما در برگرداندن ثبات به عرصه اقتصادی بسیار مهم و حیاتی محسوب می شود. راهکار ویژه مالی اروپا برای ایران قرار است روز 10 آبان به اجرا درآید. به تحلیل بسیاری از صاحب نظران اقتصادی در صورت این اتفاق، ممکن است که قیمت دلار به زیر 10 هزار تومان کاهش پیدا کند.

شاید به همین خاطر است که اصلاح طلبان با وجود انتقادهای صریح، هنوز از روحانی عبور نکردند و خود را همچنان حامی نشان می دهند. در واقع تاکتیک اصلی آنها انتقاد-حمایت تا ضمن برانگیختن حساسیت های روحانی و توجه دادن او به شعارهای انتخاباتی اش، مانع انفعال و سرخوردگی سرمایه اجتماعی شان در انتخابات مجلس و ریاست جمهوری آینده شوند و امیدوارند از این طریق رقیب را همچنان در جایگاه مغلوب قرار دهند.

سرویس سیاسی