حمایت آری؛ کوپن هرگز
نماینده درگز در مجلس: من از کارگری که دستمزد روزانه‌اش کفاف خریدن یک کیلو گوشت را نمی‌دهد، خجالت می‌کشم
انسیه علویون
بنیادی:
من نیز مانند نوبخت با کوپن و بازگشت آن مخالفم چراکه در صف ایستادن‌ها را در شان مردم نمی‌دانم. بهترین نحوه برای خدمت رسانی به مردم و حمایت از اقشار کم درآمد افزایش مبلغ یارانه است که در آن افراد می‌توانند با توجه به نیازهای خانواده خود و دسته بندی و اولویت بندی هزینه‌ها این مبلغ را صرف بهبود سطح زندگی خود نمایند.
حاتمیان: من نمی دانم که دولت چه طرحی را اجرا می‌کند ولی امری ضروری تر از تامین ارزاق عمومی و کالاهای اساسی نیست. خانواده‌هایی که در تامین خوراک و مایحتاج خود مانده باشند قطعا در حوزه دارو و درمان نیز دچار مشکل می‌شود و باز در این جا هم وظیفه دولت است که طرح‌های حمایتی در نظر بگیرد
دقیقا یک هفته پیش در چنین روزی مجلس شورای اسلامی با طرح دوفوریتی تامین کالای اساسی مخالفت کرد. البته اختلاف رای اندکی مانع از تصویب آن در خانه ملت شد؛ غیر از ایرادات بنیادی که به این طرح وارد بود و مخالفان آن را جزو وظایف ذاتی دولت می‌دانستند، دلایل دیگری هم برای مخالفت مطرح شد. از جمله این که این طرح بر محور توزیع بنا شده بر خلاف آن که «طرح تامین» نامگذاری شده است.
برای یافتن پاسخ چند سوال اساسی این گزارش نوشته شده است. نخست، آیا ما مشکل قانونی برای تامین این کالاهای اساسی در کشور داریم؟ دوم این که با رد شدن این طرح در مجلس شورای اسلامی نسخه جایگزین چیست و دولت چه برنامه برای حمایت از مردم و به ویژه اقشار ضعیف جامعه در شرایط فعلی مد نظر دارد؟ جایگاه مجلس در تصمیم‌گیری برای شرایط اقتصادی چیست؟
در ادامه این مطلب تلاش می‌کنیم تا جوابگوی این پرسش‌ها از زبان مسئولین باشیم.
محمدباقر نوبخت در همان جلسه هفته گذشته در مجلس گفت که «امضای این طرح از سوی نمایندگان و موافقت با فوریت رسیدگی به آن نمادی از مردم دوستی مجلس است لذا از همه نمایندگان فهیم و مردم‌خواه مجلس تقدیر می‌کنم» اما «مجلس باید از من و سایر مسئولان دولتی دعوت به عمل آورد تا در جریان این برنامه‌ریزی‌ها و اقدامات انجام گرفته قرار گیرد!»
رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور تصریح کرد: امروزه در شرایط ویژه هستیم و مطلعید برای گذر از این تکانه‌ای که به اقتصاد آن وارد و بخشی از آن را تحت تأثیر قرار داده به انجام اقداماتی فراتر از امور جاری نیاز است لذا رهبری تشکیل شورای عالی متشکل از سران سه قوه را ابلاغ کردند.
وی افزود: در شورای مذکور تشخیص داده شد که در چنین وضعیتی به جهت نابسامانی بازار ارز، افزایش قیمت‌ها را شاهدیم و باید روش‌هایی برای مردم و حتی فراتر از آن برای تولیدکنندگان و پیمانکاران جهت رفع نیازهای اساسی اتخاذ کنیم، سازمان برنامه و بودجه هم در این زمینه اقدامات تکلیفی را انجام داده است و گزارش آن را به مرکز پژوهش‌های مجلس، کمیسیون اقتصادی و برنامه و بودجه مجلس نیز ارسال کرده است.
نوبخت یادآور شد: علاوه بر برنامه ششم توسعه 12 برنامه دیگر تهیه و 5 بسته جبرانی نیز برای این موضوع تهیه شده است. موضوع طرح تأمین کالاهای اساسی که همان توزیع کالاهای اساسی است نیاز به مداقه دارد از این رو عصر امروز نیز جلسه فوق‌العاده‌ای ستاد اقتصادی در دولت تشکیل و مسئله 5 بسته معیشتی را نهایی می‌کنیم.
رئیس سازمان برنامه و بودجه ادامه داد: 13 میلیارد دلار از این مبالغ برای 25 قلم کالای اساسی از جمله دارو و کالاهای کشاورزی در نظر گرفته شده که معادل ریالی برای 25 قلم کالا، 17 هزار و 500 میلیارد تومان است و برای 5 دهک به طور ویژه 7 هزار و 500 میلیارد تومان در نظر گرفته شده است. 29 تا 30 هزار میلیارد تومان نیز برای برنامه‌ریزی مشخص شده است.
وی در مخالفت با طرح تامین کالای اساسی تصریح کرد: طرح تأمین کالاهای اساسی به معنای واقعی یعنی یک تعداد کالاهای ترجیحی و ارزان‌تر در مغازه‌ها و فروشگاه‌های خاص توزیع شود که نتیجه این تصمیم هم شکل‌گیری صف‌های طولانی مقابل این فروشگاه‌ها می‌شود. علاوه بر اینکه صحنه زشتی در جامعه ایجاد می‌شود حق افراد به دلایل جسمی و آبرویی در این صف‌ها قرار نمی‌گیرند ضایع می‌شود.
مجلس تنها جایی نبود که نوبخت از طرح‌های حمایتی دولت صحبت کرد. در سفر اخیر وی به خراسان رضوی و در شورای برنامه ریزی استان که با حضور استاندار و مدیران کل دستگاه‌های اجرایی برگزار شد، معاون رئيس جمهور در باره حمايت از اقشار آسيب پذير اظهار کرد: دولت پنج بسته حمايتي از برنامه جامع مقابله با تحريم‌ها را تدوين كرده كه نخستين بسته مربوط به تامين كالاهاي اساسي و داروي مورد نياز مردم است.
وي گفت: اين بسته مشمول مايحتاج عمومي، دارو و نهاده‌هاي كشاورزي است كه روز گذشته (14 شهریور) در جلسه فوق العاده ستاد اقتصادي دولت با مسئوليت رئيس جمهوري قطعي شد كه براين اساس ۱۳ ميليارد دلار براي ۲۵ قلم كالاي اساسي و مورد نياز مردم با ارز ۴۲ هزار ريالي تا پايان امسال اختصاص داده مي شود.
نوبخت افزود: بسته ديگري نيز براي اقشار كم درآمد طي روزهاي آينده تهيه و اطلاع رساني مي شود و بسته‌هايي نيز براي حمايت از حقوق بگيران، توليدكنندگان و پيمانكاران در دست تهيه است. برخي از اين بسته‌ها در شوراي هماهنگي اقتصادي سه قوه نيز مطرح و مواردي در اين شورا تصويب شده است كه به تاكيد رهبر معظم انقلاب، مصوبات اين شوراي عالي براي همه دستگاه‌ها و بخش‌ها لازم الاجراست.
در بخشی از این جلسه نوبخت با اشاره به حضور خود در خانه ملت مطرح کرد که من از بی‌اطلاع نمایندگان مجلس از این طرح‌ها تعجب کردم. چرا که علاوه بر رئیس مجلس دوتن از روسای کمیسیون‌های مجلس نیز در این شورا حضور دارند و می‌بایست منتخبین مردم را در جریان جزیئات برنامه دولت قرار می‌دادند.
به وضوح مشخص است که با وجود این که نوبخت با قاطعیت از تهیه و اجرایی شدن این بسته‌ها می‌گوید، جزئیات دقیق این حمایت‌ها هنوز برای نمایندگان مجلس هم مشخص نیست. در همین راستا گفت‌وگویی با دوتن از نمایندگان خراسان رضوی در مجلس شورای اسلامی ترتیب دادیم.
نماینده کاشمر در مجلس:
کوپن شان مردم را زیر سوال می‌برد
نماینده کاشمر، بردسکن و خلیل آباد در مجلس شورای اسلامی گفت: در آخرین جلسه مجلس شورای اسلامی بحثی حول موضوع کوپن و بازگشت آن به چرخه زندگی مردم مطرح شد که آرای متفاوتی را از سوی نمایندگان به همراه داشت.
بهروز بنیادی در گفت‌وگو با «صبح امروز» افزود: نخستین کسی که به مخالفت با این طرح پرداخت محمدباقر نوبخت رییس سازمان بودجه و برنامه ریزی مجلس بود.
وی دلیل اصلی مخالفت نوبخت با این طرح را عدم رعایت شان مردم دانست و گفت: من نیز با کوپن و بازگشت آن مخالفم چراکه اینگونه در صف ایستادن‌ها را در شان مردم نمی‌دانم. بهترین نحوه برای خدمت رسانی به مردم و حمایت از اقشار کم درآمد افزایش مبلغ یارانه است که در آن افراد می‌توانند با توجه به نیازهای خانواده خود و دسته بندی و اولویت بندی هزینه‌ها این مبلغ را صرف بهبود سطح زندگی خود نمایند.
نماینده درگز در مجلس:
دولت باید از همه حمایت کند
نماینده درگز در مجلس شورای اسلامی نیز درباره بسته‌های حمایتی دولت گفت: دولت باید بسته‌های حمایتی برای همه مردم در نظر بگیرد. مگر خانواده‌هایی که خودشان صرف نظر کنند. البته اولویت باید با خانواده‌های تحت پوشش کمیته امداد و سازمان بهزیستی هستند قرار بگیرد. ضمن این که افراد دارای معلولیت، بیکار و مستمری بگیران نیز باید جزو اولویت‌ها قرار بگیرند.
عبدالله حاتمیان در گفت‌وگو با «صبح امروز» افزود: طرح «تامین کالاهای اساسی» که به مجلس آمد و رد شد به این علت بود که دولت اگر بخواهد حمایت کند مشکل قانونی یا کمبود قانون ندارد که نیاز باشد ما قانون دیگری را تصویب کنیم.
وی تصریح کرد: من معتقدم که اگر ما بخواهیم دوباره صف‌های کوپنی را راه بیاندازیم دوباره رانتی در جامعه ایجاد می‌شود که خریداران کوپن و فروشنده‌های کوپن را دچار مشکل می‌کند. این که دولت بسته حمایتی خواهد داد، قطعی و مسجل است اما این که نظام کوپنی برگردد را من بعید می‌دانم. در این حد اطلاع دارم که دولت حمایت می‌کند ولی کوپن نیست.
جزئیات مشخص نیست
این عضو فراکسیون امید اضافه کرد: اصل این است که حمایت‌ها واقعی و هدفمند باشد. قاعدتا در این مرحله نیز خطای عملیاتی را شاهد خواهیم بود ولی قطعا ازتجربه قبلی در هدفمندی یارانه‌ها کمتر است چرا که در سری قبلی یک کارمند به 45هزار تومان نیاز نداشت ولی امروز شرایط به حدی دشوار شده است که کارمند هم به 45هزار تومان هم نیاز دارد. در حال حاضر طبقات متوسط هم شیفت داده شده اند به سمت طبقات ضعیف.
وی اضافه کرد: رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور در صحن مجلس گفتند که ما دوازده روش برای حمایت از خانواده‌ها تعریف و پیش بینی کرده ایم که البته جزئیات این روش‌ها را اعلام نکردند. ممکن است یکی از این‌ها افزایش یارانه‌ها و یا بسته حمایتی برای صاحبین شماره حساب‌های یارانه‌ای باشد.
اگر بحث افزایش حقوق هم برای کسانی که حقوق ثابت دارند، از جمله کارگران و کارمندان مطرح باشد بنده حمایت می‌کنم.
حاتمیان خاطرنشان کرد: «معیشت» این روزها حرف اول را می‌زند وقتی که گوشت به کیلیویی 50 یا 60هزار تومان می‌رسد از سبد خانوار حذف می‌شود و این مساله تبعات زیادی به دنبال دارد. سلامت جسمی، ذهنی و فشار روحی و روانی بر تمام اعضای خانواده به خصوص کودکان وارد می‌کند. به نظر من اولین دستور کار دولت باید تامین کالای اساسی برای اقشار ضعیف جامعه باشد.
حقوق یک روز کارگر به اندازه یک کیلو گوشت نمی‌شود
نماینده درگز در مجلس شورای اسلامی اضافه کرد: من خجالت می‌کشم از کارگری که از صبح تا شب کار کند و در نهایت روزی 40هزار تومان دستمزد بگیرد و با دستمزد یک روزش نتواند حتی یک کیلو گوشت بخرد.
من نمی دانم که دولت چه طرحی را اجرا می‌کند ولی امری ضروری تر از تامین ارزاق عمومی و کالاهای اساسی نیست. خانواده‌هایی که در تامین خوراک و مایحتاج خود مانده باشند قطعا در حوزه دارو و درمان نیز دچار مشکل می‌شود و باز در این جا هم وظیفه دولت است که طرح‌های حمایتی در نظر بگیرد.