آبی با کیفیت رودخانه محصول فاضلاب شماره 5 مشهد
مدیر بهره‌برداری تاسیسات فاضلاب شرکت آبفای مشهد در حاشیه بازدید از تصفیه‌خانه فاضلاب شماره ۵ مشهد (خین عرب)، گفت: در این تصفیه‌خانه پیشرفته‌ترین فرآیند موجود در کشور و بخشی از خاورمیانه وجود دارد که فرآیند ASBR است، این فرآیند می‌تواند فاضلاب را در حدی تصفیه کند که استانداردهای آب‌های پذیرنده یعنی آبی با کیفیت رودخانه پاس شود، خروجی این تصفیه‌خانه دارای چنین کیفیتی است.
احسان عظیمی افزود: تصفیه‌خانه شماره ۴ در مشهد روزی ۸۰ هزار مترمکعب فاضلاب را تصفیه می‌کند، در پنج تصفیه‌خانه در شهر مشهد روزانه ۲۶۳ هزار مترمکعب فاضلاب را که یک کالای آلوده‌کننده و مخرب محیط‌زیست است به کالایی به نام آب که ارزشمندترین کالای موردنیاز بشر است و یک سری محصولات جانبی که می‌تواند کود موردنیاز کشاورزی باشد، تبدیل می‌کند. به ویژه در عملیات خاک ورزی برای کشاورزان نیز مناسب است. محصول تصفیه‌خانه ما لجن بوده و همچنین روزی ۴۰ تن کود تولید می‌شود.
عظیمی با بیان اینکه بعد از راه‌اندازی تصفیه‌خانه‌ها بسیاری از بیماری‌ها در مشهد کاهش پیدا کرد، عنوان کرد: ما در این تصفیه‌خانه پنج بخش سیستم کنترل بو داریم، خروجی تصفیه‌خانه‌های فاضلاب باید به صورت تخصیص پساب به استفاده کاربری‌های مختلف برسد که به کیفیت خروجی بستگی دارد.
مدیر بهره‌برداری تاسیسات فاضلاب شرکت آبفای مشهد گفت: کار تصفیه فاضلاب یک کار علمی-مهندسی است، یک کار کارگری نیست و رویکردمردم نسبت به این اتفاق باید تغییر کند. در مجموعه‌ای که ما در آن فعالیت می‌کنیم فقط یک نفر با مدرک کارشناسی کار می‌کند و بقیه دوستان دارای حداقل مدرک فوق‌لیسانس هستند تا بتوانند به خوبی خدمت دهند.
وی افزود: مردم باید بدانند که یک کار مهندسی روزانه در حال انجام است تا محیط زیست و زیست‌پذیری شهر حفظ شود و در این کمبود آب، منبع آب جدید و با کیفیت مناسبی ارائه شود.
مدیر بهره‌برداری تاسیسات فاضلاب شرکت آبفای مشهد، گفت: آب تصفیه‌خانه‌های قدیمی صرفا می‌توانست برای کشاورزی استفاده شود، اکنون به همت دولت و شرکت آب منطقه‌ای در محل تصفیه‌خانه‌های پرکندآباد و اولنگ، ایستگاه پمپاژ وجود دارد و آب برای کشاورزان روستاهای طرق و کارده ارسال می‌شود که عملیات کشاورزی در حال انجام است.
وی ادامه داد: تصفیه‌خانه‌های جدید ما قابلیت تخصیص‌های دیگری حتی غیر از کشاورزی را نیز دارد که باید دولت درباره آن برنامه‌ریزی کند. سازمان آب منطقه‌ای استان نیز در این موضوع برنامه‌های خاص خود را دارد که با توجه به کیفیت خوبی که دارد به راحتی می‌تواند به گلخانه‌ها و صنعت تخصیص داده شود و هیچ مشکلی را برای این پروسه‌ها ایجاد نمی‌کند.
عظیمی بیان کرد: آب منطقه‌ای در پایین دست تصفیه‌خانه حال حاضر در حال ساخت ایستگاه پمپاژ است تا بتواند این پساب با کیفیت را برای مصارفی که تخصیص داده، استفاده کند. تا زمانی که ایستگاه پمپاژ آب منطقه‌ای ساخته شود، پساب با کیفیت، مسیر کشف‌رود را طی می‌کند و وارد آن می‌شود.
مدیر بهره‌برداری تاسیسات فاضلاب شرکت آبفای مشهد با اشاره به اینکه مسئولیت ما به عنوان شرکت آب و فاضلاب مشهد، جمع‌آوری و تصفیه فاضلاب است، تصریح کرد: فاضلاب زمانی که از دروازه تصفیه‌خانه خارج می‌شود، دیگر هیچ مسئولیتی با شرکت آب و فاضلاب نیست. ما موظف هستیم که مطابق با استانداردهای محیط‌زیست خروجی تصفیه‌خانه را تحویل سازمان آب منطقه‌ای بدهیم و آن‌ها نیز مطابق با برنامه‌های خود کارها را انجام دهند.
وی خاطرنشان کرد: اکنون در شهر مشهد ۷۰ درصد پوشش فاضلاب وجود دارد که باید تا سال ۱۴۰۴ به ۹۶ درصد پوشش برسد. کل کشور ۴۰ درصد پوشش فاضلاب دارد. مقدار شبکه فاضلابی که در مشهد در سال گذشته احداث شد، ۳۶۰ کیلومتر بود که بسیار بیشتر از مراکز استان‌های کشور است که این شبکه ممکن است در این مراکز در کل ۲۵۰ یا ۳۰۰ کیلومتر باشد. ما فقط در یک سال ۳۷۰ کیلومتر شبکه فاضلاب ایجاد کردیم.
عظیمی با بیان اینکه بیش از 3000 کیلومتر شبکه فاضلاب در مشهد وجود دارد، عنوان کرد: ما شبکه فاضلاب را مدیریت می‌کنیم و صرفا جمع نمی‌شود که می‌توانیم انتقال بین حوزه‌ای نیز داشته باشیم. اتفاق مثبتی که با هماهنگی‌های انجام شده با نهادهای مختلف و کمک جناب آقای بخشی‌محبی انجام شد، این بود که یک clear zone(منطقه پاک) ایجاد کردیم.
مدیر بهره‌برداری تاسیسات فاضلاب شرکت آبفای مشهد اضافه کرد: میزان فاضلابی که در مشهد تولید می‌شود، ۵ تا ۱۰ درصد بیشتر از ظرفیت تصفیه‌خانه‌های ما است. با clear zone که ایجاد کردیم، هیچ گونه فاضلاب خامی حد فاصل پرکندآباد تا اولنگ وارد کشف‌رود نمی‌شود. این اتفاق بسیار ارزنده است. ما تنها شهری در کشور هستیم که می‌توانیم فاضلاب را جابه‌جا کنیم. با این کار ابتکاری، فاضلاب را جابه‌جا می‌کنیم که یک منطقه طولانی از مسیر کشف‌رود را عاری از ورود هرگونه فاضلاب خام کردیم.
وی بیان کرد: سه مورد از فرایندهای تصفیه‌خانه‌های ما قدیمی است. تکنولوژی با زمان رشد می‌کند. در طی سال‌ها در برنامه‌های مختلف توسعه کشور با توجه به اهمیتی که مشهد داشته، جمع‌آوری و تصفیه فاضلاب آن در اولویت کار دولت بوده و تصفیه‌خانه‌ها به حسب تکنولوژی زمان ساخته شده است. ویژگی خوبی که ما در مشهد داریم این است که همه تصفیه‌خانه‌های ما استانداردهایی که برایشان تعریف شده را پاس می‌کنند.
عظیمی افزود: ما فرآیندهای ارتقای این تصفیه‌خانه‌ها را در برنامه کاری خود داریم. ارتقای تصفیه‌خانه پرکندآباد۲ از چهار سال پیش شروع شده اما در تجهیزات به مشکل برخورد کردیم. بیش از ۸۵ درصد فرایند سازه‌ای، پیشرفت فیزیکی داشته اما تاسیسات تجهیزاتی وارداتی است که با چالش روبه‌رو شده است، وگرنه امسال به بهره‌برداری می‌رسید.
مدیر بهره‌برداری تاسیسات فاضلاب شرکت آبفای مشهد با بیان اینکه ۱۵ تصفیه‌خانه محلی به فرآیند بازچرخانی کمک می‌کند، عنوان کرد: ما مجبور هستیم که تصفیه‌خانه‌های بزرگ را خارج از شهر بسازیم که در این صورت انتقال پساب تصفیه شده ما به داخل شهر هزینه دارد. این تصفیه‌خانه‌ها نمی‌توانند بزرگ باشند زیرا شهر را دچار چالش می‌کنند بنابراین الزاما باید کوچک باشند.
عظیمی ادامه داد: تحریم‌ها بر تعمیر و نگهداری دستگاه‌ها تاثیر دارد. مسلما هر چه تکنولوژی پیشرفته‌تر باشد، اثرپذیری حتی در صورتی که برای روز مبادا نیز فکری صورت نگرفته باشد نیز بیشتر می‌شود. در این تصفیه‌خانه تمام لوازم یدکی‌ها وارد شده و ما برای حداقل ۱۰ سال آمادگی مقابله داریم و مشکلی نخواهیم داشت.
مدیر بهره‌برداری تاسیسات فاضلاب شرکت آبفای مشهد خاطرنشان کرد: کاری که بر عهده شرکت آب و فاضلاب مشهد گذاشته شده، بحث سپتاژ است. سپتاژ فاضلاب‌هایی بوده که توسط تانکرها جمع‌آوری می‌شود و جای مناسبی برای تخلیه ندارند و در پایین دست کشف‌رود تخلیه می‌شوند. با مساعدت‌های استانداری احداث تصفیه‌خانه سپتاژ به عهده ما گذاشته شده که تا اوایل زمستان وارد مدار بهره‌برداری می‌شود.
وی اضافه کرد: اگر این اتفاق بیفتد مشکل بسیاری از کانون‌های آلودگی ما حل می‌شود اما یک نکته مهم وجود دارد که ما باید گاهی اوقات دیدگاه خود را تغییر دهیم. مهم‌ترین خواسته‌ای که وجود داشته و ما پیگیر آن هستیم این است که باید تانکرهای حمل سپتاژ مجهز و در مرکز کنترلی توسط شهرداری مدیریت شوند تا مشخص باشد که از کجا بارگیری، به کجا حمل و در کجا تخلیه می‌کنند. این امر هنوز به مرحله اجرا نرسیده و یک مطالبه اجتماعی است.
عظیمی گفت: زمانی که منابع آب باکیفیت در دسترس است، می‌توان هزینه تصفیه نداشت. هزینه تصفیه در زمان مواجهه با بحران و بالا رفتن کمبود، توجیه اقتصادی پیدا می‌کند که هنوز توجیه اقتصادی وجود ندارد.
مدیر بهره‌برداری تاسیسات فاضلاب شرکت آبفای مشهد با بیان اینکه ما بحثی به نام حکمرانی آب داریم، عنوان کرد: این بحث باید پیگیری شود تا به خواسته‌های خود برسیم. دلیل این امر این است که مدل ساختار وزارت نیرو باید یک مدیریت یکپارچه منابع آب داشته باشد. در ظاهر این موضوع وجود دارد اما در حوزه عمل وجود ندارد.
وی اضافه کرد: در شرکت آب و فاضلاب ما مسئولیت تامین آب نداریم. آب منطقه‌ای باید آب تصفیه شده را تحویل دهد تا ما جمع کنیم و به مردم بدهیم اما ما در حال تامین آب هستیم و از مرز ترکمنستان آب را منتقل می‌کنیم. این کار بر عهده ما نیست. آب منطقه‌ای نمی‌تواند این کار را انجام دهد اما ما دغدغه آب مشهد را داریم و خودمان این کار را انجام می‌دهیم. یک شرکت تاحدی می‌تواند مسئولیت‌های دیگران را به عهده بگیرد.
عظیمی بیان کرد: باید فرایند حکمرانی آب تصمیم‌گیری و برنامه‌ریزی شود و همیشه یکپارچه بماند. متاسفانه قوانین کشور ما قدیمی است و این قوانین داشتن زندگی مدرن و همراه با تکنولوژی را به چالش می‌کشد زیرا این قوانین متعلق به زندگی مدرن نیست.
انتهای خبر/امیرمحمدسلمانیان