«هفت حوض» پشت درهای بسته
گرچه ممکن است هفت حوض به اندازه طرقبه-شاندیز برای ما مشهدی‌ها و البته زائران و مسافران این شهر نام آشنا نباشد، اما طبیعت بکر و زیبای آن چیزی از ییلاقات قدیمی مشهد کم نمی‌آورد.
موضوع ایجاد تفرجگاهی در این کلانشهر بزرگ زمانی مطرح شد که تمرکز و تراکم جمعیت مشهدی‌ها به منظور گذران اوقات فراغت و تعطیلات آخر هفته، همه را روانه 2 راهی طرقبه شاندیز می‌کرد. از این رو در سال 1387 و با تصویب منطقه ملی نمونه گردشگری هفت حوض در هیات دولت، عملیات اجرایی برای توسعه این منطقه وارد فاز جدیدی شد. شهرداری مشهد نیز از ابتدای دهه 1380 با توجه به اهمیت این منطقه فعالیت‌های خود را در قالب گسترش فضای سبز جنگلی و توسعه برخی راه‌های داخلی شروع نمود است .
در سال 1392 نیز شرکت گردشگری توسعه و عمران هفت حوض تأسیس شد و رسما شروع به کار کرد. به دنبال تاسیس این شرکت بر فعالیت‌های عمرانی و فضای سبز این منطقه افزوده شد و سمت و سوی مناسبی را به خود گرفت.
منطقه ملی نمونه گردشگری هفت حوض در 5 کیلومتری جنوب شرقی مشهد در ارتفاعات خلج و در مسیر راه مغان قرار گرفته است. این منطقه از دیرباز مورد استفاده علاقمندان به طبیعت و علی‌الخصوص کوهنوردان و صخره‌نوردان بوده است. وجه تسمیه نامگذاری این منطقه مربوط به حوض‌های سنگی است که در انتهای مجموعه به صورت طبیعی و به تعداد هفت عدد به وجود آمده اند. علت ایجاد این حوض‌های سنگی فرسایش آبی سنگ‌ها در طول قرن‌های متمادی بوده است.
سکوت و آرامش این منطقه که با صدای آب و نوای پرندگان تزبین می‌گردد فضایی را بوجود آورده است که گردشگران را به ماندگاری هرچه بیشتر در این منطقه راغب می‌سازد. گذشته از بازی سنگ و آب، وجود چشمه‌های طبیعی، برکه‌های زیبا، معماری آسمانی سنگ‌ها و گیاهان و درختچه‌های مرتعی بر چشم‌اندازهای آن افزوده است.
به تعویق افتادن تصویب طرح جامع هفت حوض
مدیریت شرکت توسعه، عمران و گردشگری هفت حوض شهرداری مشهد در خصوص اهم اقدامات صورت گرفته از سال 92 تاکنون به خبرنگار ما، می‌گوید: تأمین آب با احداث خط انتقال به طول 4.5 کیلومتر، احداث 1.86 کیلومتر راه آسفالت ورودی در قالب آیلند 16متری دو باند و محوطه‌سازی و پیاده‌روسازی در سطحی معادل 1.5 هکتار در این راستا قابل ذکر است.
رشید صحابی در عین حال به موضوع تهیه طرح جامع اشاره کرده و می‌گوید: این طرح تا مرحله تصویب کارگروه‌های گردشگری استان رفته، اما 7 سال است که به تعویق افتاده و تاکنون به نتیجه نرسیده است.
وی با تاکید بر اینکه توسعه هفت حوض و آبادانی آن در گرو تصویب طرح جامع آن است، اظهار می‌کند: قرارداد مطالعات طرح جامع هفت حوض در سال 90 از سوی شهردار وقت به مشاور ابلاغ شد. اما کاری که قرار بود ظرف مدت 7 ماه انجام شود، هم اکنون 7 سال است به درازا کشیده و اجرایی نشده است.
رفت و برگشت چند ساله طرح جامع در کمیسیون ماده 5
مدیریت شرکت توسعه، عمران و گردشگری هفت حوض شهرداری مشهد با اشاره به اینکه کمیسیون ماده 5 شورای عالی شهرسازی و معماری مرجع تصویب طرح جامع هفت حوض است، خاطرنشان می‌کند: مطالعات مورد نظر طرح جامع هفت حوض از سوی مشاور تهیه شد اما بنا به دلایلی چون حفظ پوشش گیاهی، جانوری و غیره سال‌ها است به تعویق افتاده است.
صحابی با اشاره به رفع مکرر ایرادات طرح و ارائه آن در کمیسیون، می‌گوید: با این حال این طرح همچنان بلاتکلیف مانده است. این در حالی است که در سال 1387 با تصویب منطقه ملی نمونه گردشگری هفت حوض در هیات دولت عملیات اجرایی در این منطقه آغاز شد.
وی با اشاره به اهم اقدامات زیرساختی که شهرداری مشهد به منظور توسعه و آبادانی این منطقه گردشگری ایجاد کرده، توضیح می‌دهد: به واسطه قرار گرفتن هفت حوض در لیست مناطق ملی نمونه گردشگری، شهرداری مشهد زیرساخت‌های خوبی را برای جذب گردشگر در این منطقه فراهم آورد.
مدیریت شرکت توسعه، عمران و گردشگری هفت حوض شهرداری مشهد می‌افزاید: در این راستا می‌توان به انتقال 420 هزار مترمکعب آب از سد طرق به طول 4.5 کیلومتر اشاره کرد که نقش مهمی در آبادانی این مجموعه گردشگری دارد. ضمن اینکه مسیرهای دسترسی و گردشگری ایجاد شده و 400 فضای پارک برای مراجعه کنندگان در نظر گرفته شده است.
خودگردانی در گرو جذب سرمایه‌گذار و گردشگر
صحابی ادامه می‌دهد: ظرفیت اسکان موقت و احداث آلاچیق از دیگر زیرساخت‌هایی است که برای این منظور تهیه شده است. ضمن اینکه تأمین برق با نصب چهار ترانس برق و شبکه مربوط با دیماند حدود 240 کیلو وات صورت گرفته است.
وی با اشاره به خودگردان شدن این مجموعه به لحاظ مالی، عنوان می‌کند: خودگردان شدن مجموعه، جذب سرمایه‌گذار و گردشگر را می‌طلبد.
مدیریت شرکت توسعه، عمران و گردشگری هفت حوض شهرداری مشهد با تاکید بر اینکه عدم تصویب این طرح، کندی پیشرفت این منطقه گردشگری را به دنبال داشته، بیان می‌کند: اولویت اصلی در اجرای طرح هفت
حوض، تصویب آن است و ضرورت دارد مراجع ذی‍ربط در این خصوص ورود جدی داشته باشند.
صحابی تصریح می‌کند: ظرفیت‌های منحصر به فردی در طبیعت بکر و زیبای گردشگری هفت حوض وجود دارد که جذب سرمایه‌گذار برای آن در کنار توسعه، گسترش و رونق مجموعه نیازمند تصویب طرح است.
تصویب طرح جامع هفت حوض در صورت تامین نظر کمیسیون ماده 5
با این حال مدیر کل شهرسازی و معماری اداره کل راه و شهرسازی خراسان رضوی به وارد بودن ایرادات به طرح جامع هفت حوض اشاره کرده و می‌گوید: در طی سال‌های گذشته جلساتی پیرامون طرح برگزار شده و ایرادات مطرح می‌شود. اما بدون اینکه این ایرادات رفع گردد، طرح در جلسه بعد مطرح می‌شد.
بهاره بزرگمهر اظهار می‌کند: منطقه ملی نمونه گردشگری هفت حوض دارای طبیعت منحصر به فرد و دارای پوشش گیاهی، جانوری و زیست محیطی است که نباید تخریب شود.
وی در ادامه بیان می‌کند: حتی این منطقه نمونه گردشگری مخاطبان خاص خود را دارد که این موضوع باید در طرح مدنظر قرار گیرد.
مدیر کل شهرسازی و معماری اداره کل راه و شهرسازی خراسان رضوی با بیان اینکه در گام اول باید ظرفیت‌های منطقه پایش شود، عنوان می‌کند: در گام بعد باید رویکرد طرح منطبق با محیط این منطقه تعریف شود که در رفت و برگشت‌های طرح به کمیسیون باید این موارد اصلاح شود.
بزرگمهر تصریح می‌کند: مداخلات جدید تعریف شده در طرح و ورود ماشین به این منطقه گردشگری بسترساز تخریب محیط زیست و پوشش گیاهی می‌شود. این در حالی است که اصل مداخله در مناطق می‌گوید کار باید بدون و یا با حداقل مداخلات صورت گیرد.
وی با اشاره به برگزاری جلساتی پیرامون بازنگری طرح، ابراز امیدواری کرد: با رفع ایرادات وارد شده به طرح از سوی مشاور و تامین خواست و نظر کمیسیون ماده 5 در حفظ منابع طبیعی، روند تصویب طرح جامع هفت حوض به نتیجه برسد و زمینه توسعه این منطقه فراهم آید.