خداحافظی ارز از صرافی‌ها
ارزی که بعد از مدتها تک نرخی شده، این روزها به دغدغه اصلی دولت تبدیل شده است و مصاحبه ها و دستورالعمل ها حول دلار 4200 تومانی می چرخد.
دولت می‌گوید به غیر از ۴۲۰۰ تومان، فعلا هیچ نرخی را برای ارز به رسمیت نمی‌شناسد و اگر قرار باشد که تغییراتی هم در این نرخ صورت گیرد؛ حتما با ضوابط و شرایط خاصی که از سوی بانک مرکزی و دولت در آینده اعلام می‌شود، تغییر نرخ امکان پذیر است. هرچه باشد سیاست دولت، شناور مدیریت‌شده برای نرخ ارز است و دیگر قرار نیست که تثبیت نرخ در بازار صورت گیرد.
از روزی که اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس جمهور، ارز را رسما تک نرخی اعلام کرد، تاکنون بخشنامه‌های زیادی صادر شده است و ذی نفعان زیادی را در اقتصاد ایران تحت‌الشعاع قرار داده است.
صرافی‌ها تا اطلاع ثانوی ارز نمی‌گیرند
روز شنبه بانک مرکزی دستورالعمل جدیدی را برای کار صرافان اعلام کرد. ولی الله سیف گفت: «صرافان از این پس دیگر حق خرید و فروش اسکناس ارزی از مردم و صدور حواله‌های ارزی را ندارند و تنها بانکها مجاز به معامله اسکناس ارزی و صدور حواله هستند.»
رئیس بانک مرکزی تاکید کرد: «انتقال عملیات خرید و فروش ارز و صدور حواله از صرافی‌ها به بانکها، مقاومت‌هایی را با خود به همراه داشته و دارد؛ ولی به هر حال دولت تصمیم گرفته تا این تصمیم را اجرایی کند»
سیف معتقد است علیرغم این مقاومت‌ها، شفافیتی که این تصمیم در تجارت خارجی کشور ایجاد می‌کند، به طور قطع مثبت و مفید است.
صدور حواله ارزی خارج از شبکه بانکی ممنوع است
نکته دیگری که دولت را به صدور این دستورالعمل ترغیب کرده، مبارزه با پولشویی است. ایران چندین و چند ماه است که زیر ذره بین FATF قرار گرفته و به هرحال باید مسیر خود را از مراودات غیررسمی ارزی جدا می کرد و به نوعی قوانین مبارزه با پولشویی را اعمال می‌نمود؛ بنابراین شفافیت هر چه بیشتر در فرآیند نقل و انتقالات ارزی، خود می‌تواند به جلب اعتماد بیشتر این سیستم بین‌المللی، کمک کند.
در واقع، طبق ضوابط جدید، این فقط بانکها هستند که ملزم به خرید اسکناس خرد افراد بوده و صرافی‌ها دیگر نمی توانند خرید و فروش اسکناس انجام دهند و آنگونه که دولت تاکید کرده، از این پس، صدور حواله ارزی خارج از شبکه بانکی، ممنوع خواهد بود.
کارکرد جدید صرافی‌ها چه خواهد بود؟
در این میان، مقامات بانک مرکزی می‌گویند که با توجه به اینکه بانک مرکزی، نیازهای ارزی همه گروه‌های جامعه را غیرمستقیم و از طریق سامانه‌ها یا اخذ مدارک به صورت سیستمی انجام می‌دهد؛ لذا فعلا ارزی به بازار صرافی‌ها تزریق نمی‌شود و بنابراین، فعلا خرید و فروش ارز در بازار منتفی است.
به هر حال باید منتظر ماند و دید که آیا طی روزهای آینده کارکرد صرافی‌ها از سوی بانک مرکزی در دستورالعمل مشخصی ابلاغ می‌شود تا به هرحال، این کسب و کار نیز رونق قبلی خود را از دست ندهد یا اینکه فعلا صرافان باید همان خرید و فروش سکه را انجام دهند.
«صرافی» تنها حوزه ای نیست که دستخوش تغییرات شده است، بلکه «تجارت» هم با دستورالعمل و روال های جدیدی روبرو شده است.
ساماندهی تجارت، واردات فقط با ثبت سفارش
روز شنبه، معاون ارزی بانک مرکزی، مهم ترین موضوع در بازار ارز را جلوگیری از خروج سرمایه و تامین مالی قاچاق دانست وی با دفاع از تصمیم ممنوعیت فروش ارز در صرافی‌ها گفت: در حال حاضر تراز ارزی کشور ما بسیار مطلوب است و هیچ گونه مشکلی در تامین نیازهای کشور نداریم اما نباید شرایط به گونه ای باشد که منجر به خروج سرمایه از کشور شود.
سیداحمد عراقچی افزود: در پی تصمیم اخیر ستاد اقتصادی دولت، تجارت از حالت بی نظمی خارج می شود. فرآیند واردات بدون ثبت سفارش براساس مصوبه هیات دولت، ممنوع اعلام شده و هرگونه واردات که نیاز به تخصیص ارز دارد با ثبت سفارش انجام می شود.
این مقام مسئول بانک مرکزی درخصوص روش انجام ثبت سفارش تصریح کرد: ثبت سفارش کالاهای وارداتی الزاما با روش بانکی خواهد بود و این روش به شفافیت بیشتر در واردات منجر می شود.
به گفته عراقچی، براساس ضوابط جدید تامین ارز برای واردات از دو طریق قابل انجام است: در وهله اول، بانک با بهره گیری از مراودات بانکی خود، ارز مورد نیاز را تامین می کند و در غیر این صورت، بانک می تواند از طریق صرافی های مجاز برای تامین ارز اقدام کند.
معاون ارزی بانک مرکزی افزود: از این پس، صدور حواله ارزی خارج از شبکه بانکی، ممنوع خواهد بود.
عراقچی در خصوص واردات بدون انتقال ارز نیز گفت: این موضوع طبق ضوابط قبل انجام خواهد شد و واردکنندگان باید اظهارنامه مالیاتی داشته باشند.
معاون ارزی بانک مرکزی با اشاره به نحوه عمل درخصوص ارز صادرکنندگان، گفت: صادرکنندگان می توانند ارز خود را از طریق سامانه نیما به سیستم بانکی یا صرافی های مجاز بفروشند و این ارز نیز به مصرف واردات مورد نیاز کشور می رسد.
تضمین سپرده پذیری ارزی
عراقچی درباره سپرده پذیری ارزی نیز گفت: بانک مرکزی این تضمین را به تمام سپرده گذاران ارزی می دهد که با سود مقرر در سررسید، به این افراد، همان اسکناس سپرده گذاری شده را بازپس دهد.
معاون ارزی بانک مرکزی، نگهداری ارز بیش از 10 هزار یورو یا معادل آن به سایر ارزها را ممنوع خواند و افزود: افرادی که در حال حاضر بیش از این مبلغ در اختیار دارند می توانند منابع خود را نزد بانک ها سپرده گذاری کنند.
با آغاز فعالیت‌های کاری در هفته جاری باید منتظر واکنش فعالین اقتصادی و بازار به تصمیم‌های گرفته شده باشیم. تا مشخص شود روالی که دولت در صدد اصلاح آن برآمده است، با مقاومت و واکنش منفی مواجه می‌شود یا نه؟
سرویس اقتصادی «صبح امروز»