اهدای 350 هزار کیسه خون در سال 96
همه ما روزانه کارهای بسیاری را بخاطر دریافت پاداش انجام می‌دهیم که می‌تواند این پاداش ارزش مادی یا معنوی داشته باشد. اما چند عمل وجود دارد که پاداش هم آن سلامتی خودمان باشد و هم نجات جان چند انسان؟
اهدای خون یکی از اقداماتی است که به واسطه آن علاوه بر این که فرد کمک بزرگی به سیستم ایمنی و دستگاه خون سازی بدن می‌کند، می‌تواند جان سه نفر را نیز نجات دهد چرا خون اهدایی هر فرد پس از پالایش در سه قسمت پلاکت، پلاسما و گلبول‌های قرمز در اختیار سه بیماری قرار می‌گیرد که جانشان در گرو همین کار ساده ما است.
خوشبختانه کشور ما با کمک مردم در بحث خون و فرآورده‌های خونی به استقلال کامل دست یافته است تا دیگر نیازی به واردات این فرآورده‌ها و شاید تکرار داستان تلخ شرکت فرانسوی «مریو» نباشد. در همین راستا به سراغ مدیرکل اداره کل انتقال خون خراسان رضوی رفتیم و با وی در خصوص شرایط انتقال خون در خراسان به گفت‌وگو نشستیم که متن آن را در ادامه می خوانید.
تنها 270 نفر نیرو داریم!
مدیرکل اداره کل انتقال خون خراسان رضوی گفت: در سال 96، 180 هزار نفر مراجعه کننده برای اهدای خون داشتیم که حدود 140 هزار نفر برای اهدا تایید شدند. این نشان دهنده حجم بالای کار در سازمان انتقال خون خراسان رضوی است، چرا که پذیرش، مصاحبه و عمل گرفتن خون برای این 140 هزار نفر و تبدیل آن به 350 هزار کیسه خون تنها با 270 نفر نیرو در استان صورت گرفته است.
سید حمیدرضا اسلامی افزود: در حالی که حجم خون اهدایی در سال گذشته 350 هزار کیسه خون بوده، باید انواع آزمایش‌ها و پالایش‌ها روی آن صورت می‌گرفته، در اختیار 52 بیمارستان قرار و بر نحوه مصرف آن‌ها نیز نظارت دقیق صورت می‌گرفته است. در واقع زمانی که خون گرفتن از یک فرد تمام می‌شود تازه کار ما شروع شده، چرا که باید پلاسما، پلاکت و گلبول‌های قرمز آن جدا شود و البته امسال هم ما فعالیت‌هایی را در بحث سلول‌های بنیادی و روش فرزیس شروع کردیم که این موضوع نیز به کارهای ما اضافه شده است.
تمام موفقیت‌های سازمان انتقال خون مدیون مردم است
اسلامی ادامه داد: تمام موفقیت‌های سازمان انتقال خون مستقیما مدیون کمک مردم است، چرا که هر زمان در رسانه‌ها اعلام می‌شود به خون نیاز داریم مردم برای کمک هجوم می‌آورند و خون مورد نیاز را تامین می‌کنند و حتی بخاطر کمبود امکانات و نیروی ما در قبال جمعیت مراجعه کننده، ناچار هستند مدت زیادی را منتظر بمانند.
وی در خصوص نقش رسانه‌ها در جلب توجه مسئولین به مسئله اهدای خون اظهار کرد: باید به این نکته توجه داشت که رسانه‌ها نیز به عنوان پل ارتباطی بین ما و مردم نقش زیادی در مشارکت اجتماعی و تامین خون استان دارند که این جای تقدیر دارد اما بعد دیگر اهمیت کار رسانه‌ها در این مشارکت اجتماعی، رساندن صدای ما به گوش مسئولین است.
مسئولین زمانی توجه می‌کنند که عزیزانشان نیازمند خون باشند
اسلامی افزود: متاسفانه برخی مسئولین ما تنها زمانی به مسئله مهم اهدای خون توجه می‌کنند که یکی از عزیزانشان روی تخت بیمارستان باشد. مدتی پیش یکی از مسئولین که دخترش دچار سرطان خون شده بود با من برای یک سری کمک‌ها تماس گرفت و به این نکته بسیار ناراحت کننده‌ای اشاره کرد که من تازه به اهمیت اهدای خون و این اداره کل پی‌بردم و هرگز در دوره مسئولیتم به این نکته واقف نبودم. این نشان دهنده نقش مهم رسانه در آگاه‌سازی مسئولین است.
باور غلط باعث مشارکت کم خانم‌ها شده
مدیرکل اداره کل انتقال خون خراسان رضوی در بحث میزان مشارکت خانم‌ها در اهدای خون گفت: یکی از نکاتی که باید توسط رسانه‌ها بیان شود این است که خانم‌ها بسیار کم خون می‌دهند، یعنی تنها چهار درصد اهدا کنندگان خون خانم‌ها هستند. متاسفانه این باور غلط بین خانم‌های کشور ما ایجاد شده که چون خونریزی ماهانه دارند، نمی‌توانند خون اهدا کنند در حالی که در کشورهای خارجی بین40 تا 50 درصد اهداکنندگان خانم‌ها هستند.
وی تصریح کرد: خانم‌ها باید به این نکته توجه کنند که مصرف خون در خانم‌ها بیشتر از آقایان است و باید مشارکت بیشتری داشته باشند. متاسفانه این باور غلط بین زنان جامعه ایجاد شده که خون دادن باعث ضعیف شدن آن‌ها می‌شود در حالی که خون دادن باعث قوی‌تر شدن سیستم ایمنی و فعال‌تر شدن کارخانه خون‌سازی آن‌ها می‌شود.
74 هزار اهداکننده مستمر داریم
اسلامی در خصوص اهداکنندگان مستمر خون اظهار کرد: اتفاق خوبی که در جامعه رواج یافته، اهدای خون مستمر است. سال گذشته 53 درصد اهدا کنندگان خون یعنی 74هزار نفر، اهداکنندگان مستمر بودند که هر سه ماه یکبار خون می‌دهند. باید به این افراد پرداخت تا جامعه آن‌ها را بشناسند، افرادی مثل آقای طباطبایی که جانباز است و 66 سال سن دارد اما 192 مرتبه تا کنون اهدای خون داشته است. یا می‌توان به خانمی می‌توان اشاره کرد که 65 مرتبه خون داده و بسیار سالم است که می‌تواند نمونه و الگوی خوبی برای زنانی باشد که از خون دادن می‌ترسند.
پزشکان دوره دیده صلاحیت اهداکنندگان را می‌سنجند
وی ادامه داد: ما پزشکانی را در مراکز خود مستقر کرده‌ایم که دوره‌های انتخاب اهدا کننده را گذرانده‌اند و با پرسش چند سوال تشخیص می‌دهند که فرد می‌تواند خون اهدا کند یا خیر، پس مردم نباید این ترس را داشته باشند که دچار مشکل شوند. حتی اگر دکتر به کم‌خونی فرد شک کند ما دستگاه‌هایی داریم که همان موقع میزان هموگلوبین فرد را می‌سنجد و صلاحیت او را برای اهدای خون اهراز می‌کند.
ایران جزو سه کشور آسیایی دارای بانک خون‌های نادر
مدیرکل اداره کل انتقال خون خراسان رضوی در مورد پیشرفت‌های کشور در زمینه انتقال خون گفت: خوشبختانه فعالیت ما در کشور به سطحی رسیده که جزو سه کشوری در آسیا هستیم که بانک خون‌های نادر داریم. در آسیا تنها سه کشور ایران، چین و ژاپن دارای این بانک خون هستند، حتی ما در حال آموزش برخی کشورهای همسایه مثل افغانستان و عراق که پایگاه انتقال خون ندارند هستیم.
اسلامی تصریح کرد: زمانی سرطان خون به معنای مرگ حتمی بود اما به لطف مشارکت مردم و پیشرفت ما در زمینه سلول‌های بنیادی، این بیماران با پیوند این سلول‌ها درمان می‌شوند. زمانی بود که این کار بسیار سخت بود و نیاز به عمل داشت اما اکنون با تزریق یک ماده، سلول‌های بنیادی از مغز استخوان به خون محیطی مهاجرت می‌کنند،به وسیله دستگاهی به نام آفرزیس سلول‌های بنیادی از خون گرفته می‌شود و مابقی خون به بدن بازمی‌گردد.
مرکز اهدای خون تربت جام توسط مردم ساخته شد
وی افزود: واقعا کشور ما در نوع دوستی و مشارکت مردمی کم‌‌نظیر است. در کشور کانادا برای افراد اهدا کننده خون هدایای نقدی در نظر می‌گیرند تا مردم تشویق به این کار شوند اما مردم ما نه تنها منابع خونی را به خوبی تامین می‌کنند بلکه در کارهای خیر در این زمینه نیز مشارکت دارند. به عنوان مثال پایگاه اهدای خون تربت‌جام با وحدت مردم شیعه و سنی این منطقه ساخته شد. زمین این مجموعه اهدایی یک فرد بود و برای ساخت آن نیز هر صنف تامین یک قسمت از ملزومات ساخت را برعهده گرفت تا پایگاه در عرض 6 ماه به طور کامل ساخته و تجهیز شود.
10 مرکز انتقال خون در سطح استان داریم
اسلامی در خصوص تعداد پایگاه‌های اهدای خون استان و مشهد گفت: در حال حاضر در مشهد ما پنج پایگاه انتقال خون در میدان شریعتی(پایگاه امام رضا)، بین استقلال 2 و 4(پایگاه میلاد)، نبش آیت‌الله شیرازی3(پایگاه امید)، بلوار ابوطالب و قاسم‌آباد داریم والبته یک پایگاه نیز در حال احداث در نزدیک حرم مطهر می‌باشد. همچنین در شهرستان‌های قوچان، تربت حیدریه، نیشابور، گناباد و سبزوار مرکز اهدا و در شهرستان‌های درگز و تربت‌جام نیز پایگاه اهدا داریم.