حمله دلواپسانه به ظریف
به دنبال انتشار گزارشی در نشریه آمریکایی “نیویورکر”، در مورد روابط ایران و روسیه که در آن ادعا شده بود، ماه گذشته محمدجواد ظریف و جان کری در حاشیه اجلاس امنیتی مونیخ با یکدیگر دیدار محرمانه داشته اند. بهرام قاسمی، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران ضمن تایید این دیدار گفت: وزیر امور خارجه همیشه در حاشیه این گونه اجلاس‌های بین المللی در چهار چوب دیپلماسی فعال و همه جانبه و در جهت تامین منافع و مصالح جمهوری اسلامی با شخصیت‌ها و نخبگان حاضر در این اجلاس‌ها از تمامی نقاط جهان از جمله نخبگان غیر دولتی آمریکایی ملاقات می‌کند.
وی افزود: چنین دیدار‌هایی بخشی از سیاست‌ها و رایزنی برای استفاده بهینه از فرصت جهت تبین سیاست‌های جمهوری اسلامی ایران و در جهت تعامل هر چه گسترده‌تر با جهانیان در مسیر حداکثری تامین منافع ملی است.
ظریف سعی کرد ابهامات را برطرف کند
پس از آن محمدجواد ظریف درگزارشی که از خبرگزاری ایرنا منتشر شد در این خصوص گفت: ما دیدار محرمانه نداریم. ما در حاشیه جلسات بین المللی با بسیاری از نخبگان که در افشای سیاست های دولت آمریکا تاثیرگذار هستند، گفت و گو داریم.
ظریف اضافه کرد: این فقط منحصر به ایشان (جان کری) نیست، ما با نخبگان مختلف جلسه داریم.
وزیر امور خارجه بیان کرد: الان ما با دولت آمریکا مذاکره ای نداریم، اما همیشه با نخبگان غیردولتی آمریکایی که می توانند تاثیرگذار باشند گفت و گو داشته ایم؛ این گفت و گوها معمولا در حاشیه جلسات شکل می گیرد.
ظریف گفت: وقتی که در یک جلسه بین المللی شرکت می کنید فرصت خوبی دارید برای اینکه روشنگری کنید و سیاست های جمهوری اسلامی را مطرح کنید تا تاثیرگذاری کنید، البته طرف مقابل ما هم مسلما می خواهد همین کار را انجام دهد.
وزیر امور خارجه در خصوص جلسه گفت و گو با جان کری در حاشیه اجلاس مونیخ تصریح کرد: موضوع این جلسه بیشتر در مورد این بود که سیاست های آقای ترامپ در مورد برجام چیست و چگونه می شود در قبال این سیاست ها عکس العملی مناسب نشان داد تا ترامپ بیش از پیش در آمریکا و دنیا منزوی بشود.
واکنش های تند و انتقادی به ماجرا
با تایید خبر ملاقات محمدجواد ظریف و جان کری در حاشیه سفر وزیر امور خارجه ایران به مونیخ همانطور که قابل حدس بود رسانه‌های طیف تندرو به میدان آمده و با رویکردی «دلواپسانه» به انتقاد از این نشست پرداختند. آنان تصور می‌کنند که ممنوعیت مذاکره ایران و آمریکا که دستگاه سیاست خارجی دولت مجبور به رعایت آن است شامل هر فرد آمریکایی هم می‌شود و مقامات جمهوری اسلامی حق ملاقات و نشست دو جانبه با فردی که دیگر مسئولیتی در دولت ایالات متحده ندارد هم نخواهند داشت!
گمانه زنی ها در خصوص دیدار
نشست وزیر امور خارجه کشورمان و وزیر امور خارجه سابق آمریکا را می‌توان از زوایای گوناگونی مورد بحث و بررسی قرار داد، به خصوص آنکه شکل اطلاع رسانی رسمی در این باره هم چندان صریح و خالی از ابهام نبوده است و سخنگوی وزارت امور خارجه تنها به بیان این که این نشست در راستای منافع ملی کشور بوده اکتفا کرده و اگر ظریف وارد میدان نمیشد گمانه زنیها افزایش میافت . از یک سو می‌توان این ملاقات را در ادامه دیپلماسی عمومی دولت تلقی کرد، به این معنا که جان کری در بخشی از نیروهای سیاسی درون ایالات متحده جایگاهی دارد و می‌تواند دیدگاه‌ها و سیاست‌های طیف میانه رو در ایران و به طور مشخص دولت روحانی را به این بخش از هیئت حاکمه آمریکا به خصوص در کنگره منتقل کند و همین انتقال نظرات از طرف وزیر امور خارجه سابق آمریکا می‌تواند بر ذهنیت بخشی از نمایندگان مجلس این کشور تاثیر بگذارد.
تصمیم ترامپ و بقای «برجام»
از طرف دیگر می‌توان نشست ظریف و کری را بر این مبنا تحلیل کرد که دو ستون اصلی شکل گیری توافق هسته‌ای برای حفظ آن از گزند دولت‌ترامپ به یک همفکری و مشورت دست زده اند. واقعیت آن است که تا اندک زمانی دیگر دونالد‌ترامپ تصمیم خود را درباره ماندن یا خروج احتمالی از برجام را اعلام خواهد کرد و زمان باقی مانده تا آن روز وقتی است که باید مسئولان و تصمیم گیران کشور ،سناریوهای مختلف را برای پس از اعلام تصمیم‌ترامپ مورد بررسی قرار دهند.
تصمیم احتمالی‌ترامپ ممکن است بقای توافق را مورد تهدید قرار دهد و شاید بتوان یکی از موضوعات مورد بحث در جلسه ظریف و کری را چگونگی استفاده از ظرفیت‌های درون برجام برای مقابله با تصمیمات احتمالی آینده دولت‌ترامپ دانست.
هدف این دیدار هر چه که باشد و هر تاثیری که بر آینده برجام و یا حتی مذاکرات احتمالی در حوزه‌های دیگر داشته باشد ،تجربه نشان داده که ظریف یک دیپلمات کار کشته و سیاستمدار است که همواره در جهت تامین منافع ملی و اقتدار و امنیت کشورمان گام برمی دارد. او کسی است که با توجه به منافع ملی کشورمان تهدیدات در مسیر اجرای برجام و رفع تحریم‌ها را از سر راه برداشت.
گزارشی از علی روغنگران