ثبت مراسم سنتی قوچ گذار کلات در میراث معنوی کشور
سرپرست معاونت میراث اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان رضوی گفت: مراسم سنتی قوچ گذار کلات در فهرست میراث فرهنگی ناملموس ایران به ثبت رسید.
مرجان اکبری ظهر امروز در این باره اظهار داشت: حضور اقوام مختلف ترک کرمان، فارس و عرب جلوه زیبایی از زندگی و همزیستی اقوام در این ناحیه را رقم زده است. نقوش و مواد بکار گرفته در دست بافت‌های سنتی شواهد انعکاس باورهای مردم این منطقه از خراسان است.
او افزود: بررسی گنجینه‌های مردم شناختی کلات نادری همچون صنایع دستی سنتی آنها، ضرب المثل‌ها، رفتارهای اجتماعی نظیر جشن ها ، رسوم و آداب این مردمان عمدتا تحت تاثیر معیشت دامداری قرار گرفته است .از این رو با توجه به اهمیت این موضوع هر ساله در چهارمین ماه سال مراسم سنتی قوچ گذار با هدف تجلیل از چوپانان توسط گله داران درشهرستان کلات نادری برگزار می شود.
اکبری تصریح کرد:مراسم قوچ گذار جشنی بسیار ریشه دار و کهن است که در منطقه شهرستان کلات به منظور تجلیل از یک سال زحمت و تلاش چوپانان می باشد که توسط صاحبانان گله اجرا می شود.، در نیمه تابستان وقتی که شیر دوشی گوسفندان به اتمام می رسد و در هنگام جفت گیری گوسفندان در نیمه مرداد ماه مراسم قوچ گذار فرا می‌رسد و این سنت کهن که سالها توسط دامداران برگزار می شود قوچ گذار نام دارد.
سرپرست معاونت میراث، اداره کل میراث فرهنگی خراسان رضوی عنوان کرد: قوچ گذار از دو واژه قوچ به معنی گوسفند نر و گذار که به معنی گذاشتن و یا رها کردن قوچ در میان گوسفندان است. با توجه به اینکه این مراسم سنتی جزو آداب و رسوم دیرینه شهرستان می باشد این مراسم ازروز قبل به اطلاع گله داران می‌رسد. این مراسم سنتی به صورت گسترده دراغلب روستاهای شهرستان کلات اجرامی شود.این مراسم از صبح زود و با ساز و دهل محلی آغاز می‌شود همراه این ساز رقص چوب که رقص محلی نیز است انجام می‌شود.همچنین بازی‌های محلی، موسیقی و رقص محلی و آیینی از دیگر برنامه‌های مراسم قوچ‌گذار در کلات است.
اکبری گفت: گله‌داران در این مراسم از چوپان خود تقدیر و تشکر می‌کنند و در صورت به توافق رسیدن گله‌دار با چوپان همان چوپان مجدداً گله را به‌مدت یک سال دیگر محافظت می‌کند و در صورتی که به توافق نرسند چوپان جدیدی این مسئولیت را عهده‌دار می‌شود.گله‌دارها در این مراسم نان فتیر را که توسط زنان با روغن زرد در مکان جشن تهیه شده، بین چوپان‌ها تقسیم می‌کنند و هر گله‌دار با توجه به تعداد گله خود کله قند نیز به چوپان خود می‌دهد.