نارضایتی‌ها و ضرورت گفت‌‌وگو
به تازگی گزارشی در روزنامه انگلیسی گاردین درباره شهر مشهد به چاپ رسید با این عنوان «اینجا دژ مستحکم اصولگرایان است».
نویسنده گزارش با اشاره به نا ارامیهای اخیر در کشور که با اعتراضات مردمی و البته در مواردی اغتشاش همراه بود ،سعی کرده تا مشهد را نقطه شروع و کانون اعتراضات اخیر معرفی کند و با ارائه برخی امار و ارقام دقیق و اشاره به پیشینه تاریخی ، مذهبی و فرهنگی شهر مشهد مخاطب را به این باور برساند که انچه ارائه می‌دهد گزارشی بی نقص، واقعی و بدون غرض درباره انچه در مشهد میگذرد خواهد بود .متن گزارش به شرح زیر است:
گاردین نوشت: اواخر ماه دسامبر بود که موجی از نارضایتی یکی از مهم ترین دژهای اصولگرایان ایران را فرا گرفت. شهر مشهد حرم امام رضا(ع) را در خود جای داده و سالانه بالغ بر 20میلیون زائر شیعه را از اقصی نقاط جهان میزبانی می‌کند، شهری که بر اساس آخرین آمارها افزون بر 3 میلیون شهروند دارد.
این روزنامه انگلیسی در ادامه آورده است: شاید بیراه نباشد که یکی از علل دیده شدن این شهر را معماری ویژه و طراحی خاصش دانست . به ویژه طراحی مدرنیزه اطراف مجموعه حرم که توسط معماران سرشناس اغاز شد و طی 2 دهه اخیر تغییرات و پیشرفتی شگفت انگیز را پشت سر گذاشته است .
برخی شایعات طی روزهای اعتراضات در ایران که محورش از مشهد آغاز شد ، حکایت از آن داشتند که نقش مخالفان دولت در شکل گیری تجمعات مردم ، به ویژه مردم مشهد بی تاثیر نبوده است.
یک جامعه شناس ایرانی در گفت و گو با گاردین در این خصوص می‌گوید ؛ من فکر می‌کنم چیزی که بیش از هر عامل دیگر تجمعات اخیر را شکل داد ، شکاف اجتماعی بین طبقات مختلف جامعه بود .
مشهد به روایت اعداد و ارقام
درگزارش گاردین به اطلاعات دیگری هم اشاره شده است: مساحت حرم امام رضا 598.657 متر مربع است که رکورد بزرگ ترین حرم جهان را یدک می‌کشد. 55% از هتل‌های ایران در مشهد هستند. 90% از زعفران جهان از مشهد صادر می‌شود.
مروری کوتاه بر تاریخچه مشهد
«حرم امام رضا(ع) زیارتگاهی پربازدید است و اطراف آن تبدیل به بازاری پررونق برای خرید و فروش کالا شده است . مشهد در عربی به معنای محل شهادت است . این محل در قرن 13 مورد هجوم مغولان قرار گرفت . جالب است که حتی در قرن 16 ازبک ها آرزو داشتند این شهر پر رونق و خوش آوازه را تصرف کنند ، اما در نهایت در دوران نادر شاه ارزش مشهد را درک کرده و این شهر را به عنوان پایتخت خود برگزید . بعدها روند اهمیت دادن به مشهد ادامه پیدا کرد و در قرن بیستم میلادی نیز ، اهمیت خاصی متوجه مدرنیزه کردن مشهد شد .»
مشهد از دریچه صدا و تصویر
این روزنامه انگلیسی اضافه کرده است: « مسعود کیمیایی را می‌توان نخستین کارگردانی دانست که در جریان ساخت فیلم قیصر موفق شد دوربین را با بازیگر فیلمش روانه حرم امام رضا(ع) کند. محمدرضا شجریان از مشاهیر موسیقی ایران زاده مشهد است ، اگر چه در زادگاهش شرایط اجرای موسیقی زنده وجود ندارد.»
بررسی فرهنگی اجتماعی مشهد
در ادامه یک جامعه شناس در گفت و گو با گاردین می‌گوید: تضاد بین قشرهای مختلف جامعه در شهری که از سراسر کشور به آن سفر می‌کنند یکی از دلایل نارضایتی مردم است. درشرایط فعلی برای اقتصاد این شهر زائران داخلی بسیار مهم هستند ، چرا که تنش‌های اخیر بین دولت ایران و عربستان از تعداد برخی زائران عرب منطقه کاسته و در نتیجه پارک‌های آبی و … در تلاشند مسافران داخلی را جذب خود کنند ، تا زائران افزون بر زیارت از امکانات رفاهی نیز بهره مند باشند . شاید بر همین اساس است که فعالیت‌های مذهبی و اوقات فراغت در مشهد با یکدیگر همپوشانی دارند .
نمی‌توان منکر وجود مشکلات شد
نوشته و تحلیل گاردین از پایتخت معنوی ایران باعث شد تا به سراغ یکی از کهنه کارترین فعالین سیاسی اصولگرا در مشهد برویم و از او که چند دوره نماینده مشهد و کلات در مجلس شورای اسلامی بوده است، نظراتش را درباره مقاله فوق جویا شویم.
جواد آرین‌منش عضو حزب موتلفه اسلامی و رئیس خانه احزاب خراسان رضوی در گفت گو با صبح امروز درباره این گزارش، ضمن تاکید بر وجود مشکلاتی که باعث نارضایتی بخشی از جامعه شده وبه نوعی زمینه ساز اعتراضات اخیر گردیده است ،گفت :وجود مسائلی مانند مشکلات اقتصادی ، فساد اقتصادی و اداری ،فاصله طبقاتی و …مختص به شهر مشهد نیست. بلکه در شهرهای دیگر هم چنین وضعیتی وجود دارد .
نمی‌توان منکر این واقعیت شد که برخی مشکلات در مشهد پر رنگ تر از دیگر شهرهاست به عنوان مثال نرخ حاشیه نشینی در این شهر %36یعنی 3 برابر دیگر نقاط کشور است که در انها نرخ %12 اعلام شده است .ویا اینکه نرخ طلاق در مشهد بالاترین نرخ در کشور است.
وی همچنین ریشه بروز بعضی از مشکلات ،از جمله موسسات اعتباری ورشکسته نظیر میزان و ثامن الحجج و نیز مجموعه مشکل ساز پدیده و برخی بنگاه‌های اقتصادی مشکل دار دیگر را در این شهر دید. چرا که خاستگاه اصلی انها شهر مشهد بوده است و در حال حاضر طلبکاران آن‌ها دست به ایجاد تجمعات اعتراضی در مقابل مراکز دولتی، استانداری، فرمانداری و… می‌زنند . اینگونه موارد به همراه عوامل خارجی مثل رسانه‌های بیگانه و سایر شبکه‌های اجتماعی مخالف دولت را می‌توان از عوامل اصلی بروز موج نا رضایتی‌ها و دامن زدن به اعتراض‌ها دانست .
ضرورت طرح گفتمان ملی
این عضو حزب موتلفه اسلامی در ادامه گفت: علی رغم فروکش کردن موج نا آرامی‌ها نمی توان گفت که مسئله حل شده است چرا که تمامی مشکلاتی که از انها نام برده شد همچنان به قوت خود باقیست .تنها راه حل فائق امدن بر این مشکلات طرح گفتمان ملی و وحدت کلمه در میان مسئولین و قوای سه گانه ونیز جریانهای سیاسی و احزاب ، جهت حل مشکلات کشور میباشد که این یک ضرورت اجتناب ناپذیر است .
ایا مشهد شهر اصولگرایان است ؟
رئیس خانه احزاب خراسان رضوی درباره تیتر گزارش روزنامه انگلیسی گاردین که مشهد را (( دژ مستحکم اصولگرایان )) معرفی کرده بود ،گفت: اگر براستی مشهد دژ مستحکم اصولگرایان می‌بود ، شورای شهر امروز در اختیار اصلاح طلبان نبود .ممکن است در صورت وحدت و انسجام بین اصولگرایان روزی چنین شود .ولی واقعیت این است که در حال حاضر قسمتی از این شهر توسط جریان غیر اصولگرا اداره می‌شود .
گزارشی از علی روغنگران