1

مُهر تاییدی به‌نام لایک!

کافی است صفحه مجازی اینستاگرام را باز کنید که با افراد به اصطلاح لاکچری که سرتا پای خود را با برندهای معروف و صدالبته گران دنیا پوشانده‌اند، آشنا شوید و دایما با گوشی که از قضا آن‌هم برند است درمقابل آیینه آسانسور و سایر مکان‌های دیگر را به نمایش می‌گذارند.

فرهنگ و سبک زندگی ایرانی در حال تغییر است و رسانه‌ها، اینترنت و شبکه‌های اجتماعی در این خصوص بسیار اثرگذارتر. شاید برای همین است که چند سالی است مرغ همسایه به‌شدت برای ایرانی‌ها غاز شده و مردم کالای خارجی یا به اصطلاح لاکچری را به اجناس ایرانی ترجیح می‌دهند. بی‌کیفیتی، مونتاژ بودن و گرانی دلایلی است که مردم را به خرید اجناس خارجی مشابه تولیدات داخلی عادت داده و به تدریج فرهنگ کالای خارجی بهتر از کالای ایرانی را رواج داده است.

 

#لاکچری

بازار لاکچری‌های مجازی و واقعی این روزها زیادی باب و داغ است و این کلمه و اصطلاح در اینستا و دیگر صفحات مجازی بیش از پیش به کار می‌رود آن‌قدر در این زمینه بعضا افراط صورت گرفته که بعضی از کاربران در انتهای هر متنی که پایین عکس‌های خود پست می‌کنند با هشتک لاکچری بر لذت آن لحظه عکس مثلا می‌افزایند.

اگر از زندگی لاکچری به معنای سبک زندگی متفاوت یاد کنیم می‌توان گفت که بشر از همان ابتدای زندگی نیز تمایلی به این نوع زندگی کردن داشته است که آویزان کردن دندان شیر از گردن و یا آویختن عاج فیل بر سقف خانه و این چنین مواردی خبر از علاقه قدیمی بشر به متفاوت زندگی کردن می‌دهد. در قرن بیست‌ویکم، باید این موضوع را در نظر بگیریم که جوان ایرانی به‌دنبال خالی‌کردن هیجانات و عقده‌های فروخورده خود است و راهی به جز انجام تفریحات گران نمی‌بینند.

در راستای این سبک جدید زندگی با کارشناس روان‌شناسی و خانواده‌درمانی مریم‌السادات ظهوریان به گفت و گویی در این باب نشستیم.

 

لارج بودن بهتر از مقتصد بودن؟

ظهوریان گفت: می‌توان گفت کلمه لاکچری از همان کلمه لارج گرفته و ساخته شده‌است که سابق بر این مردم از آن استفاده می‌کردند با این تفاوت که دخل و تصرفی بر روی آن انجام گرفته و نیز با تکنولوژی هم کمی خودرا قاطی کرده که سبب تغییر مفهوم لارج بودن شده‌است. لارج بودن نقطه مقابل صفت آب از دستش نمی‌چکد قرار داشت و دارد و در واقع زمانی‌که از فردی با این صفت یاد می‌کنیم بدین معناست که او در چارچوب مصرف‌گرایی این خساست و ناخن‌خشکی را به خرج نمی‌دهد و به اصطلاح با دست‌و دل‌بازی خرج می‌کند.

ظهوریان افزود: اما این دخل و تصرفاتی که در کلمه لارج صورت گرفته به مرور معنای این کلمه را کلا تغییر داده‌است و در واقع به تجمل و تجمل‌گرایی نزدیک شده و حتی پا فراتر از این خصلت‌ها گذاشته زیراکه اگر در بحث علمی نیز وارد شویم این رفتارها نشان‌دهنده توسعه نیافتگی میباشد و نه توسعه‌یافتگی و با این موافق نیستم که این یک پدیده غربی می‌باشد بله این پدیده از غرب به کشور ما وارد شده اما در این‌جا به شدت بومی سازی شده است. وسعت لاکچری بودن و تجمل گرایی به این‌گونه  در غرب کمتر دیده شده که در همه عرصه‌ها به‌کار برود مثلا ممکن است فردی در غرب لاکچری زندگی کند اما این زاویه از زندگی او فقط شامل آپارتمان و یا ماشینش دیده می شود اما در ایران با توجه به بومی‌سازی شدن این مسئله و بی توجه به نقش آن در زندگی  و احساس نیاز تنها به این سبک زندگی رو می‌آوریم.

 

اپیدمی زندگی به سبک لاکچری

این کارشناس خانواده درمانی بیان کرد: به عبارتی زمانی‌که ما متوجه پدیده‌ای غرب‌نما می‌شویم دیگر کاری به چگونگی نقش مثبت و منفی آن در زندگی نداریم و به عنوان یک شاخصه پیش‌رفت و روشن‌فکری به آن عمل می‌کنیم اما متاسفانه ما این پدیده تمام سبک اعتقادی ما را نیز تحت پوشش قرار داده است.

وی ادامه داد: حتی کسانی که با غرب و غرب‌زدگی مشکل داشتند و نمی‌خواستند به این نوع پدیده‌های از غرب وارد شده تن بدهند  نیز درگیر این لاکچری بودن شده‌اند اما به نحوی دیگر و شاید به عنوان تجمل و یا چشم و هم چشمی اما در واقع در معنا و مفهوم درگیر پدیده لاکچری شده‌اند و تنها الفاظ با یکدیگر متفاوت هستند.

ظهوریان افزود: شاید به دلیل چالش‌ها و عدم ثبات و امنیت اقتصادی در جامعه ما پس‌انداز و سرمایه‌گذاری مفهوم کمتری دارد و بچه‌های ما از همان ابتدای کودکی به آن‌ها آموزش می‌دهیم که پول‌های خود را در قلک انداخته تا آن پرشود و سپس به پول‌های داخل قلک فلان چیز را بخرند اما اصل آموزش شیوه پس انداز به‌این‌گونه است که به او بگوییم در حد نیاز مصرف خود نه به حد خساست اما در حد نیاز مصرف خرج کند و مابقی پول‌های خود را پس‌انداز کند.

وی ادامه داد: یقینا پیروی این روند لاکچری گرایی جز رساندن افراد به دور پوچی و خلا و نا کجا آباد نتیجه‌ای دیگر به‌همراه ندارد زیرا که خواسته‌های آدم تمامی ناپذیر بوده چرا که انسان بی‌نهایت طلب است و بهترین روش برای مقابله با تب لاکچری بودن این است که از همان ابتدا به فرزندان خود نوع مصرف هر چیزی را آموزش بدهیم. قیمت‌گذاری و فروش اقلامی که عموم مردم توانایی خرید آن را ندارند، جنگ ثروت را در جامعه به راه می‌اندازد و زمینه‌های بروز بحرانی اجتماعی را فراهم می‌کند آنچه تغییر می‌کند سبک زندگی است زیرا سبک زندگی تحت تاثیر مادیات قرار گرفته است. همچنین متاثر از این موضوع بخش عمده‌ای از آسیب‌های اجتماعی همچون فقر، اعتیاد و سرقت‌های بزرگ و کوچک ماحصل فاصله طبقاتی و شکاف اجتماعی حاکم در جامعه است.

 

با برنامه خرج کنیم

این روان‌شناس گفت: اینکه فردی برصدد رفع نیازهای اولیه ورفاه‌زای خود برآید نشان دهنده این موضوع می‌تواند باشد که وی از روحیه وروان سالمی برخوردار است و ادامه دادن بی‌رویه در این مسیر تا حدودی نشان از اختلالات خصیتی و روانی افراد است که باید برای داشتن جامعه سالم درصد درمان این اختلالات برآییم. شاید در شرایط اقتصادی الان کشور توصیه و پیشنهاد پس‌انداز و سرمایه‌گذاری کمی گزاف‌گویی به حساب بیاید اما می‌توان گفت که به کودکان و خود آموزش دهیم که یک صدم از حقوق خود را برای در مسیر روبه توسعه و رشد قرارگرفتن شرایط زندگی خود پس‌انداز کنند و با برنامه خرج کنند.

وی درآخر سخنان خود خواستار تربیت فرزندان به روش تعقلی و آموزش به شیوه‌ای که مصرف هرچیزی در حد نیاز مجاز است و مصرف گرایی بیش از حد و تجمل گرایی نشانه تفاخر و یا لاکچری بودن نیست. بلکه نشان از بی‌خردی افراد می‌دهد و این شیوه را راهی برای مقابله با لاکچری گرایی افراطی دانست.

 

 

گزارشی از عاطفه خوافیان