فرهنگ مصرف منابع طبیعی و آب را احیا کنیم
با مشارکت شرکت سپاد و دانشگاه پیام نور خراسان رضوی همایش بین المللی علوم کشاورزی، گیاهان دارویی و طب سنتی با هدف ایجاد قطب تجاری و علمی – پزشکی گیاهان دارویی روز چهارشنبه طی مراسمی با حضور 400 نفر از پژوهشگران، اساتید، پزشکان، داروسازان و مهندسان کشاورزی از سراسر کشور در تالار نوید منطقه سپاد مشهد برگزار شد. از محورهای این کنفرانس می‌توان به علوم کشاورزی، گیاهان دارویی و طب سنتی و مکمل اشاره کرد که با توجه به ابعاد توسعه ای و کسب وکار آن با حمایت وزارت علوم ، تحقیقات و فناوری و پارک علم و فناوری خراسان رضوی این بازار تخصصی به عنوان فن بازار آغاز به فعالیت خواهد نمود .
همکاری صنعت و دانشگاه
رئیس همایش بین المللی علوم کشاورزی،گیاهان دارویی ، طب سنتی و ریاست دانشگاه پیام نور خراسان رضوی گفت: دغدغه اصلی در برگزاری این نشست بازگشت به فرهنگ مصرف منابع طبیعی و توجه به مساله آب است . امیدواریم بتوانیم پیگیری سیاست رشد تولید محصولات گیاهی و دارویی را در جامعه اجرا کنیم.
محمدعلی داوریارافزود: 570 مقاله به دبیرخانه همایش ارائه و از این تعداد 380 مقاله پذیرش شد که به‌صورت سخنرانی و پوستر ارائه می‌شوند. همچنین 660 نفر برای شرکت در این همایش ثبت نام کردند که 230 نفر آنان را پزشکان و داروسازان تشکیل می‌دهند.
وی از حمایت علمی 23 دانشگاه، موسسه علمی و حضور 10 مجله علمی در این همایش خبر و ادامه داد: برپایی این همایش علمی به همت دانشگاه پیام نور خراسان رضوی و شرکت سپاد انجام شده که نشانگر همکاری صنعت و دانشگاه است.
رئیس جهاد کشاورزی خراسان رضوی:
فناوری عامل رشد درکشاورزی است
در ادامه این مراسم، رئیس سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی گفت: بسیار خوشحال و خرسند هستم که در خراسان رضوی شاهد برگزاری کنفرانس مهم و ارزشمندی برای بحث گیاهان دارویی هستیم که این نشان‌دهنده بینش و دانایی بوده است که امیدواریم به‌خوبی قدرش را بدانیم. وی افزود: یکی از مهم‌ترین موضعات مهم در بخش کشاوری بحث گیاهان دارویی بوده، در ایران به لحاظ اقلیم در بخش کشاورزی توانمندی ما در گیاهان دارویی است که زعفران رخ‌نمای این ظرفیت در دنیا محسوب می‌شود.
مجتبی مزروعی افزود: توجه بر روی بخش فناوری و اثربخشی در بخش کشاورزی باید به‌صورت ویژه انجام شود، همچنین توجه و سرمایه‌گذاری چراکه این دو عامل بر روی این بخش می‌توانند اثرگذار باشند.
مزروعی با اشاره به اینکه پایه اقتصاد بسیاری از کشورها بخش کشاورزی است، افزود: دولت‌هایی که از بخش کشاورزی حمایت واقعی کردند، رونق اقتصادی خوبی برای کشور خود به‌وجود آورده‌اند. وی متدکر شد: بخش کشاورزی شاهد واردات بی‌رویه محصولات کشاورزی در بعضی از دولت‌ها بوده است و ما در چند دهه اخیر شاهد فرار بی‌رویه سرمایه از بخش کشاورزی بودیم.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی گفت: افزایش میزان سرمایه‌گذاری در بخش کشاورزی و امید به زندگی در روستاها که با وجود همه محدودیت‌ها افزایش یافته که این مسئله موجب خرسندی است. وی با اشاره به اینکه اعتبارات بخش کشاوری نسبت به 40 سال گذشته 20 برار شده است، اضافه کرد: ماشین‌آلات و مکانیزیسون در بخش کشاورزی تغییر پیدا کرده است و بیشتر نگاه بخش کشاورزی در بهره‌وری بوده، نگاه تولید با هر قیمتی نداریم.
رئیس سازمان کشاورزی خراسان رضوی اظهار کرد: شاه فعالیت‌های کشاورزی، آب بوده، این درحالی است که 5 درصد منابع آبی کشور در خراسان رضوی بوده و این استان 20 درصد کسری مخازن دارد.
مزروعی با بیان اینکه بخش گیاهان دارویی به علت مصرف کم آب می‌تواند از یک کالای لوکس به یک کالا بین‌المللی با شرط فراوری تبدیل شود، تاکید کرد: یکی از راه‌های برون رفت از بحران آب، کاشت گلخانه‌ای و توجه به بهره‌وری از برنامه‌هایی بوده که در حیطه وظیفه کارشناسان است.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی ضمن اشاره به حوزه بازرگانی در بخش کشاورزی، ادامه داد: تغییر مسیر بخش کشاورزی از سنتی به مدرن مستلزم دانش، دانایی، خرد و سرمایه است.
وی با تاکید بر اینکه مهم‌ترین راهبرد اساسی بخش کشاورزی بازرگانی است افزود: بخش کشاورزی نیازمند نگاه ملی و فراملی است و از لحاظ سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، امنیتی و همچنین سلامت جامعه را در بخش کشاورزی جستجو کنیم. وی متذکر شد: صنایع فناور، گلوگاه توسعه بخش کشاورزی است، چراکه با جدیت باید به آن بپردازیم و استقبال ویژه‌ای داشته باشیم.
مدیر کل دفتر طب ایرانی:
استفاده از گیاهان دارویی یک ضرورت است
در ادامه مشاور وزیر و مدیرکل دفتر طب ایرانی گفت: طب ایرانی در واقع وارد نظام سلامت شده و بخشی از بیماری‌ها به واسطه گیاهان دارویی درمان می‌شود، در این زمینه باید از ظرفیت‌های بخش کشاورزی از جمله گیاهان دارویی استفاده کنیم.
محمود خدادوست با اشاره به اینکه وظیفه تولید بر عهده وزارت کشاورزی است، ادامه داد: شرایط اقلیمی خاص، جهاد کشاورزی را سوق می‌دهد تا از طریق استفاده بهینه از سرمایه‌ها و ظرفیت‌ها از گیاهان دارویی حمایت کند.
مدیرکل دفتر طب سنتی ایرانی متذکر شد: امیدوارم همتی مضاعف از جانب دولت، بخش خصوصی و همچنین دانشجویان در بحث گیاهان دارویی اتفاق بیافتد، از طریق حمایت‌های استانی ثمراتش به سایر کشورهای دنیا برسد. وی ادامه داد: در ماده 72 قانون برنامه ششم توسعه، سازمان غذا و دارو موظف بر اضافه کردن گیاهان دارویی در میان داروهای رسمی شده است.
حمایت از طرح‌های خوداشتغالی
سرپرست و معاونت حوزه اقتصادی و سرمایه‌گذاری استانداری خراسان رضوی گفت: تولیدی زمانی می‌تواند موفق شود که عامل ایجاد صادرات شده و بتواند از واردات بی‌رویه جلوگیری کند. خراسان رضوی ظرفیت‌های متعددی در بخش کشاورزی از جمله محصولات زعفران و زرشک دارد و باید محصولاتی در خراسان رضوی تولید شود که باعث ایجاد شغل شود.
علی رسولیان ضمن اشاره به اینکه خراسان رضوی با توجه به اقلیمی که دارد با کمبود آب مواجه است افزود: فرآورده‌های گیاهان دارویی به علت مصرف کم آب می‌تواند در استان تولید شده و مشکلاتی از قبیل بیکاری را در جامعه تا حدودی حل کند.
وی گفت: در حال حاضر خراسان رضوی 67 برنامه اجرایی صادراتی دارد و از ابتدای سال جاری تا حال حاضر استان 11.5 درصد رشد صادراتی داشته است که در طول یک سال گذشته افزایش صادرات محصولاتی از جمله خشکبار و گیاهان دارویی را نیز به کشورهای اروپایی داشتیم، تا پایان سال جاری صادرات خراسان رضوی باید به سه میلیارد و 300 میلیون دلار برسد.
رسولیان از پرداخت تسهیلات 6 تا 8 درصدی برای ایجاد اشتغال و حمایت از طرح‌های خوداشتغالی به شرکت‌های دانش‌بنیان خبر داد و گفت: 40 درصد صادرات خراسان رضوی در بخش کشاورزی است و این نشان دهنده اهمیت این بخش در اقتصاد جامعه است.
جانشین ستاد توسعه گیاهان دارویی کشور:
با صادرات خام مخالفیم
در ادامه این نشست جانشین ستاد توسعه گیاهان دارویی کشور گفت: اهتمام به‌مدیریت دانش در بخش گیاهان دارویی و طب سنتی و همچنین خودکفایی و اشتغالزایی و استفاده حداکثری از توان داخلی در بخش گیاهان دارویی و طب سنتی نیازمند توجه ویژه است.
علی ابراهیمی با اشاره به اینکه توسعه کشاورزی مسیر اصلی توسعه اقتصادی است بیان داشت: با تمام کارگروه‌های تخصصی شکل گرفته در تمام وزارت خانه‌ها نقشه راه سند چشم انداز 20 سال تدوین شده است.
جانشین ستاد توسعه گیاهان دارویی کشور افزود: با هرگونه صادرات مواد خام گیاهان دارویی مخالفیم و توسعه کشاورزی مسیر اصلی توسعه اقتصادی است. وی اهمیت توجه به صنعت گیاهان دارویی را مهم دانست و ادامه داد: ایران یکی از 8 مرکز اصلی در تولید گیاهان دارویی به شمار می‌رود.
ابراهیمی گفت: بدون تردید ویژگی ژئوپلیتیکی ایران در منطقه خشک و نیمه خشک جهان ایجاب می‌کند بر تولید و درآمدزایی از طریق کشت محصولات گیاهان دارویی و این گیاهان با نیاز آبی پایین، مقاوم بر خشکی، دارای اثرات مستقیم و غیرمستقیم در بهبود سلامتی مردم، قابلیت گسترده فن‌آوری، تولید و اشتغال فراوان به ازای هر واحد سرمایه‌گذاری و قابلیت گسترده برای صادرات، تولید و سرمایه‌گذاری است.
ظرفیتی برای مقابله با بحران آب
معاون پژوهش و فناوری دانشگاه پیام نور ظهرگفت: دانشگاه پیام نور در راستای اشتغال دانشجویان و ثروت‌آفرینی حرکت‌های خوبی را داشته است و با راه‌اندازی سه مرکز نوآوری در تهران، مشهد و شیراز بستر لازم را برای این رویکردها را فراهم کرده است.گیاهان دارویی جزء پتانسیل و ظرفیت‌های خوب کشور ایران است که این ظرفیت‌ها را نمی‌توانیم نادیده بگیریم.
محمدعلی کریمی افزود:گیاهان دارویی از ظرفیت‌های بی‌بدیل کشور محسوب می‌شوند و ما میتوانیم با این گیاهان، ریشه بیکاری را از بین ببریم و بحران آب را با یک مدیریت صحیح پشت سر بگذاریم.
وی گیاهان دارویی را در زمره ظرفیت‌های کشور دانست و ادامه داد: ایران دارای تنوع ظرفیتی بسیاری است که گیاهان دارویی از جمله آن‌ها محسوب می‌شوند و خراسان بزرگ نیز مجموعه عظیم از ظرفیت‌ها را داراست و به تنهایی می‌تواند کل کشور را مدیریت کند.
معاون پژوهش و فناوری دانشگاه پیام‌نور با بیان اینکه ما تنها نگران انقراض یوزپلنگ نیستیم، بلکه نگران انقراض برخی از گونه‌های گیاهی نیز باید باشیم تصریح کرد: پادشاه گیاهان دارویی یونجه است و ما فقط به‌عنوان خوراک دام به آن نگاه می‌کنیم در حالی‌که در سایر کشورها نظیر هندوستان به ظرفیت‌های دارویی آن توجه زیادی شده است و فروش سم مار در کشور هندوستان معادل اعتبارات یک کشور توسعه نیافته است.
کریمی با اعلام اینکه 60 نوع عقرب درکشور وجود دارد تصریح کرد: امروزه از فروش زهر عقرب و مار درآمد بسیاری به دست می‌آید و می‌توان آن‌ها را ظرفیت مطلوبی برای اشتغالزایی دانست.هر گرم زهر عقرب بین 4 تا 8 میلیون تومان فروش می‌رود.
معاون پژوهش و فناوری دانشگاه پیام‌نور در ادامه افزود: 500 شرکت دانش بنیان سال 95 در کشور وجود داشت، اما این تعداد مطلوب نیست و ما زمانی میتوانیم خوشحال باشیم که این رقم افزایش یابد تا افراد جویای شغل را این شرکت‌ها در خود جای دهند.
رئیس اتحادیه انجمن گیهاهان دارویی گلایه کرد:
بی‌رغبتی داروخانه ها به فروش محصولات داخلی
رئیس اتحادیه انجمن‌های گیاهان دارویی کشور گفت: به‌رغم وجود داروهای گیاهی داخلی برخی داروخانه‌ها از عرضه این نوع داروها خودداری کرده و نمونه‌های خارجی آن را به فروش می‌رسانند.
محمدباقر رضایی افزود: این امر به این خاطر است که تولید کنندگان داروی گیاهی ایرانی اعتماد پزشکان و داروسازان را جلب نکرده اند لذا صاحبان داروخانه‌ها حاضر به عرضه این محصولات نیستند.
وی اضافه کرد: برای پذیرش طب سنتی باید فعالان این حوزه یافته‌ها و مطالب طب سنتی را به صورت مستند به پزشکان ارائه دهند تا اعتماد آنان جلب شود.وی به راه اندازی معاونت طی سنتی در وزارت بهداشت اشاره کرد و گفت: پس از این اقدام تعاملات خوبی بین پزشکان و فعالان طب سنتی شکل گرفته که راه اندازی سلامتکده‌ها و داروخانه‌های سنتی از آن جمله اند.
گزارشی از مرجان فرهمند