آینده هنرمندان در گرو در اقتصاد هنر
دومین نشست هم‌اندیشی مشارکتی «اقتصاد فرهنگ و هنر» با حضور جمعی از اساتید دانشگاهی و فرهیختگان و صاحب‌نظران این حوزه در سالن اجتماعات اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی مشهد مقدس برگزار شد.
در این جلسه بررسی روش اجرایی کردن سه ایده کلان برگرفته از مباحث کارگروه‌های سه‌گانه همایش نخست انجام شد. این کارگروه‌ها شامل:کارگروه خدمات «ایجاد پایگاه مرجع اطلاعات فرهنگی و هنری»، کارگروه رویدادها «راه‌اندازی رواید قابل واگذاری به‌بخش خصوصی» و کارگروه «محصولات و تولیدات حراج‌ها و بازارچه‌های هنری» بود.
بحث محتوا و کیفیت کالا
در این جلسه محمد‌علی خاوری مسئول نگار‌خانه‌های استان خراسان رضوی گفت: به عقیده من نمایشگاه‌های خارج از استان برگزار شود تا محتوای جدید برای تولید باکیفیت محصولات هنری ارائه شود، این درست همان برنامه‌ای است که اکنون در نمایشگاه‌های تهران در سطح وسیعی انجام می‌شود. این کار سبب آشنایی هنرمندان با سایر محصولات هنری و از طرفی مجاورت با تولیدات جدید می‌شود. متأسفانه آثارهنری که باعث جذب مخاطب شود تولید نمی‌شود، در هرصورت باید نمایشگاه‌های شاخص را به هر طریقی به مشهد بیاوریم.
اعتبار بخشیدن به هنر
محمدقاسمی کارمند صداوسیما از دیگر شرکت‌کنندگان این جلسه در راستای اقتصاد هنر گفت: معتقدم بازار هنر جذابیتی برای سرمایه‌گذاری ندارد، هنرمند در تولید اثر هنری با مشکلات فراوانی روبه‌رو است، او باید مخارج زندگی خودش را از این را به‌دست آورد و از طرفی به سوددهی برسد. تمام هنرمندانی که در صنایع دستی فعالیت دارند برای تأمین امرار معاش خود با مشکلات زیادی دست‌وپنجه نرم می‌کنند.
وی درباره خدمات و محصولات هنری به دو موضوع اشاره کرد وگفت: ابتدا هنرمند باید مطمئن شود از تولیدات آثارش سود لازم را می‌برد و این کار نیاز به تفکر و مدیریت دارد، و سپس برای ایجاد تأسیسات و کارگاه هنری احتیاج به سرمایه دارد. گاهی در این بخش نیاز به سرمایه‌های کلان اقتصادی هستیم و زمانی با اندک سرمایه‌ای می‌توان کارگاهی را راه‌اندازی کرد. نکته بعد ابتکار، نوآوری و خلاقیت در تولید اثر هنری است و باید راهکاری جدید برای آن تعریف کنیم،
وی به سه راهکار اشاره کرد و گفت: ابتدا فرهنگ‌سازی است و متولیان فرهنگی مانند صداو سیما و نشریات و مطبوعات، شهرداری و شورای شهر، فضاهای مجازی باید در این زمینه همکاری کنند و از توان آن‌ها استفاده لازم را بکنند. متأسفانه سازمان صداوسیما آن‌قدر توان تبلیغ، انتشار و فرهنگ‌سازی در امور مرتبط با آثار هنری و فرهنگی را ندارد. شهرداری در راه فرهنگ‌سازی اعلام آمادگی کرده است و در بخش فرهنگی قدم‌های برداشته است. موضوع دیگر اعتباربخشیدن به فرهنگ و هنرمند است، هنرمند در خلق آثارش به مشکلات فروانی از جمله از دست دادن قوای جسمی، پیری زودرس، نبود بازار مناسب برای فروش محصولات روبه‌رو است. مهمترین مسئله بخش ارتباط میان دانشگاه و صنعت است که متأسفانه هنوز به اعتبار و باورخاصی نرسیده است و دانشجو بعد از فارغ‌التحصیلی مهارت لازم در رشته فنی خود کسب نکرده است و مجبور به گذراندن دوره‌های خارج از فضای دانشگاه است.
ایجاد بانک اطلاعات
حامدفرهام مشاور اقتصادی بازرگانی اداره ارشاد اسلامی در رابطه با تکمیل بانک اطلاعاتی فعلان و هنرمندان به چند نکته اشاره کرد وگفت: ابتدا حمایت دولتی برای اعتبارسنجی به این بانک، لذا نیازمند ایجاد تفاهم‌نامه بین ارگا‌ن‌های دولتی هستیم تا این مرجع را اعتبار بخشیده و تبلیغ کنند. بعد تشکیل کارگروه اجرایی و تکمیل این بانک شامل ناظران دولتی و بخش غیردولتی به‌عنوان مجری انجام گردد. سپس تعیین محتوای اجرایی این مرجع و برنامه‌ریزی جهت تربیت هنرمندان و فعالان هنری نسبت به روز کردن اطلاعات روزانه و رزومه و صفحه ارتباطی خود است. همچنین برنامه برندینگ و تبلیغاتی صورت گیرد. دیگر ایجاد رنکینگ برای اعتبار سنجی هنرمندان و فعالان هنری که باعث ایجاد فعالیت بیشتر اعضا خواهد بود. همچنین تعریف استاندارد و تعریف نحوه امتیازدهی در این برنامه قرار گیرد. در نهایت پیشنهاد ایجاد کارگروهی که تمام مجوزها را درآن سازمان گیرد و نیاز به تردد زیاد ارباب رجوع نداشته باشد.
نتیجه‌گیری‌ها
در این مراسم محمدباقر طباطبائی دبیر کارگروه اقتصاد فرهنگی اداره ارشاد اسلامی به‌عنوان جمع‌بندی کلی از این جلسه گفت: برای شروع کار نیاز به مقدمات داریم و محتوا جز پیش‌نیازها قرار دارد، همچنین نقشه راه باید تنظیم گردد. فرهنگ‌سازی در مخاطب موضوع بسیار مهمی است و شناخت مکان و زمانی که مخاطب در آن رویداد یا برنامه فرهنگی قرار می‌گیرد. باید موانعی که برای کسب مجوز برای یک رویدادفرهنگی یا تولید اثری هنری است را کمتر واز بین برداشت و تمامی این مجوزها را در یک‌جا جمع کرد.
طباطبایی در ادامه گفت: برای رسیدن به استانداردهای موجود در برنامه‌ها به سه برنامه کوتاه‌مدت، میان مدت و بلندمدت نیاز داریم. در برنامه کوتاه مدت دو الی سه ماه مشارکت در نوروزگاه در ایام نوروز نمایشگاه بین‌المللی خواهد بود و در راستای اهدافی که در این جلسه کارگروه اقتصادی مطرح شد، انجام می‌شود. در برنامه میان مدت جمعه‌های فرهنگ وهنر را می‌توان برای سال آینده برنامه‌ریزی کرد و البته مناسبت‌های ملی و باستانی مانند جشن یلدا، سپندارمذگان، مهرگان، جشن سده را تا جایی که حساسیت ایجاد نکند، این آیین‌ها را معرفی و برای آن‌ها برنامه‌ریزی کرد. در برنامه بلند مدت دو کار را می‌توان انجام داد، تکمیل بانک اطلاعاتی هنرمندان و دیگر رویدادهای فرهنگی را به بخش خصوصی واگذار کرد. این برنامه‌ها از الان و به‌صورت هم‌زمان باید انجام شود و نقطه شروع آن از همین جلسه خواهد بود.
گروه فرهنگ «صبج امروز»