آرامشی از جنس سفالینهها
یکی از قدیمیترین ساختههای آدمی، ظرفهای سفالی است. با گذشت زمان و پیدایش تمدن، سفالینهها که توسط انسانهای روستانشین به منظور ذخیره آب و غذا ساخته شده بودند تکامل یافتند و در طرحها، رنگها و کاربریهای گوناگون ساخته شدند. در ایران، قدمت این هنر به ده هزار سال پیش برمیگردد. قدیمیترین چرخ سفالگری و کوره پخت سفال جهان، در شوش یافت شدهاست. پیش از رواج شیشه، سفالینهها رایجترین مظروفات بشر بودند و از مشهورترین سفالینهها میتوان به کوزه و پیالههای سفالین اشاره کرد.
نسرین جویا در نمایشگاه نقاشی و سفالگری «ریتون» علاوه بر آثار نقاشی خود، دستسازهها و آثار متنوع سفالین بسیاری را به نمایش گذاشته است.
جویا متولد 1359 و کارشناس مترجمی زبان است. وی سابقه حضور در 8 نمایشگاه گروهی را دارد و ریتون اولین نمایشگاه فردی او در گالری بخارا است. جویا، از 7 سال پیش سفالگری را به طور حرفهای دنبال میکند و در سالهای اخیر، ضمن آموزش خصوصی سفالگری، به طور داوطلبانه برای آموزش دادن به کودکان معلول، با آسایشگاه فیاض بخش همکاری میکند. در زمینه نقاشی، شمار کارهای وی در این نمایشگاه به 40 قاب میرسد و سبک کارهای او، رئال و مدرن است. تکنیک کار او در نقاشی سیاه قلم، رنگ روغن و اکرلیک است و به گفته خود با توجه به سلیقه متفاوت مخاطبان، سبکهای متنوع نقاشی را کار میکند و فکر و روح خود را به یک لحن شخصی محدود نمیکند. از سایر فعالیتهای وی، میتوان به نقاشی روی شیشه و نمایشگاه نقش برجسته اشاره کرد.
جویا در رابطه با برگزیدن نام «ریتون» برای نمایشگاه خود گفت: ریتونها، مجسمهها و ظروفی هستند که به شکل جانوران ساخته میشوند که از جمله آنها میتوان به شیر، مرغ، ماهی، لاک پشت، گاو و… اشاره کرد.
از وی در رابطه با استقبال مردم، حمایت سایر هنرمندان و مسئولین از سفال و سفالگری پرسیدم. وی در این زمینه افزود: حمایت از جانب سایر هنرمندان بسیار ضعیف است و نمیتوان از طریق کارهای هنری در مشهد امرار معاش کرد. مدتی پیش در نشستی با محوریت سفال در دانشگاه فردوسی نیز این موضوع را مطرح کردم که سفال با این پیشینه و عظمت تاریخی رو به کمرنگ شدن است. سایر کشورهای جهان از جمله چین، بسیار قوی و حرفهای در این زمینه کار میکنند اما در ایران، در حالی که مهد این هنر هستیم و مراکز بزرگی همچون مند گناباد، لالجین همدان یا میبد یزد را داریم آنگونه که باید از این صنعت در زندگی خود و همچنین در توریسم برای معرفی آثار به گردشگران استفاده نمیکنیم و چه بسا که این رونق در سایر شهرهای کشور به مراتب کمتر است. خواهش من از مسئولین این است که مرکز و جایگاه مجهزی را به سفالگران در مشهد اختصاص بدهند تا مسافران و گردشگران بتوانند از این مکان بازدید کنند و ما بتوانیم هنر خود را به نمایش بگذاریم. برای مثال یک کوره حدود 8 میلیون قیمت دارد و بسیاری از ما سفالگران توانایی خرید آن را نداریم یا در این عصر ماشینی نباید گل رس را ورز بدهیم و باید از دستگاه ها و ابزار پیشرفته مربوط به این کار استفاده کنیم. وی ادامه داد: متاسفانه انجمن سفال هم که در مجتمع امام رضا(ع) فعالیت میکند عملکرد و پیگیری مطلوب و خوبی در این زمینه ندارد و ما در حال پیگیری راه اندازی انجمنی رسمی و بزرگ برای سفال هستیم.
جویا با تاکید بر اهمیت هنر سفالگری ادامه داد: متریال هنر سفالگری گل رس و گاه سرامیک است و از آنجایی که جنس این هنر با عنصر سرشت ما آمیخته شدهاست آرامش بسیاری به آدمی میدهد. آرزوی من این است که خانوادهها و مردم شناخت بیشتری در رابطه با هنر سفالگری پیدا کنند و در عصری که به خشم و اندوه دچار است،، فرزندان خود را برای یادگیری سفالگری ترغیب کنند. امیدوارم سفالگری جایگاه خود را پیدا کند و حمایت شود.، من هنگام درست کردن کارهایم خدا را میبینم و از سفالگری بسیار آرامش میگیرم. ما در حوزه هنر سفالگری، ایدهها واستعدادهای بسیاری داریم که اگر از آنها حمایت بشود میتوانند تحول و نوآوری بزرگی را در این صنعت و در عرصه گردشگری ایجاد کنند. به زودی نمایشگاه دیگری نیز هم برگزار خواهم کرد که آثار سفالین آن مدرن و متفاوت است.
گزارشی از هدیه ریحانی