مجبورید ایرانی بخرید
پایان انتظار فرا رسید. روز یکشنبه سایت ثبت سفارش خودروهای خارجی پس از چند ماه بسته بودن با اعلام و اعمال تعرفههای جدید عوارض واردات خودرو باز شد. شروع به کار مجدد این سایت که قرار بود بالا رفتن قیمت خودروهای خارجی را پایان ببخشد تمام کسانی را که برای خرید خودروی خارجی دست نگه داشته بودند ناامید کرد.
با اعلام این عوارض نه تنها قیمتها کاهش نیافت بلکه علاوه بر افزایش قیمت مجدد خودروهای خارجی موجبات افزایش قیمت خودروهای تولید داخل را نیز فراهم کرده است. براساس این مصوبه جدید تعرفه واردات خودروهای اقتصادی با موتوری 1 تا 1.5 لیتری از 40 درصد به 55 درصد افزایش یافته، عوارض گمرک خودروهای مجهز به موتور 1.5 تا 2.0 لیتر به 75 درصد رسیده است و خریداران خودروهای مجهز به موتورهای 2 تا 2.5 لیتر ناچار به پذیرش سد تعرفه ای 90 درصدی هستند.
دلیل این همه افزایش قیمت خودروهای داخلی و خارجی هرچه که باشد نتیجهاش فشار بر قشر متوسط و ضعیف جامعه است که خریداران اصلی این خودروها هستند. به همین بهانه سری به فروشندگان و نمایندگیهای خودروهای خارجی زدیم و موضوع را از نگاه آنها مورد بررسی قرار دادیم.
واردات خودرو در دست عدهای خاص
محسن مالک یکی از نمایندگیهای خودروهای کرهای در مشهد گفت: اوضاع بازار بسیار بهمریخته است، هیچ‌چیز قابل برنامهریزی نیست. قیمت تمام خودروها بین 50 تا 100 میلیون افزایش یافته است که البته با تعرفههای جدید چندان غیر منطقی به نظر نمیرسد. چرا باید ارزان شود؟ 50 درصد حق گمرکی اضافه شده است، چرا باید قیمت ثابت بماند؟
محسن تصریح کرد: واردات و ثبتنام خودروها دست نمایندگیهای معمولی نیست، تنها چند فرد قدرتمند در کشور هستند که توان سفارش در حدود کلی را دارند و ما از آنها خریدهای جزئی داریم. این گونه خریدها نیازمند پول و قدرت بسیار بالایی است که تنها در توان چند فرد خاص در کشور است. البته این مختص کشور ما نیست و در تمام کشورها قدرت تعیین کننده این واردات است.
در ادامه پیگیری این موضوع و دلایل آن به سراغ سخنگوی کمیسیون صنایع مجلس رفته و نظر وی را جویا شدیم.
نماینده مردم تربتحیدریه، زاوه و مه‌ولات در مجلس شورای اسلامی گفت: برای واردات خودرو همیشه از طریق سایت ثبت سفارش اقدام میشد اما به علت تغییرات اخیر چند ماه این سایت بسته بود که موجب برخی نوسانات در بازار خودرو شد. دولت در این مدت به دنبال ایجاد عوارض جدید برای خرید خودرو بود که چند روزی است اعلام شده است.
این طرح بر مردم فشار وارد میکند
سعید باستانی افزود: همه این عوارض جدید افزایش داشته است و تمام خودروها تا حجم 2500سیسی و پایین 40 هزار دلار و حتی خودروهای هیبریدی افزایش نرخ در تعرفه جدید داشته است. این طرح یکسری اثرات منفی و یکسری اثرات به ظاهر مثبت خواهد داشت.
وی در خصوص ویژگیهای این طرح گفت: ظاهر این قضیه حمایت از تولیدکننده داخلی است همچنین یکسری درآمد از عوارض خودرو عاید دولت میشود که مثبت دیده میشود. اما در واقع ما با این سبک حمایت از تولیدکننده داخلی، مردم را تحت فشار قرار میدهیم. یعنی مردم حق دارند خودروهای با کیفیت سوار شوند اما ما با این کار مردم را وادار به خرید خودرو داخلی میکنیم.
باستانی افزود: همچنین قیمت خودروهای خارجی که بخاطر این عوارض بالا افزایش پیدا میکند و متعاقب آن خودروهای داخلی مشابه آن که مردم باید به سمت آن رجوع کنند بالا میرود. حتی شورای رقابت قبل از افزایش عوارض قیمت خودروهای داخلی را افزایش داد. ما 17 خودروساز داخلی داریم که در تعامل با برندهای چینی، کرهای، اروپایی و… درکشور خدرو تولید میکنند که قیمت آنها نیز بالا میرود. در مجموع ما چندان از این روند راضی نیستیم و نظر مثبتی به آن نداریم.
خودروی داخلی بخاطر خارجیها گران شد!
وی در خصوص گران شدن خودروهای خارجی که قبل بالا رفتن عوارض وارد شده بودند اظهار کرد: به هر حال این بازار است و نمیتوان کنترل کاملی روی آن داشت چون عرضه و تقاضا قیمت را مشخص میکند. وظایف شورای رقابت نیز برای یکسری خودروهای ویژه تعریف شده است.یعنی خودروهایی مثل سمند، پژو، پراید و… که لوکس محسوب نمیشوند.
نماینده مردم تربتحیدریه در مجلس شورای اسلامی در خصوص گران شدن خودروهای تولید داخل نیز گفت: مازاد این خودروها اصلا مشمول قیمتگذاری نمیشوند یعنی حتی خودروهایی مثل ویتارا یا پژو 2008 مشمول قیمتگذاری در شورای رقابت نمیشوند و نرخ آنها را عرضه و تقاضا تعیین میکند. پس وقتی هزینه خودروی صفر وارداتی افزایش قیمت داشته باشند، خودروهای صفر در همین سری نیز افزایش قیمت خواهند داشت.
وی در خصوص خودروهای خارج از محدودیتهای اعمال شده تصریح کرد: واردات خودروهای لوکس بالای 40 هزار دلار و 2500سیسی نیز ممنوع بوده و هست و یکی از دلایلی که ما معتقدیم این طرح کارآمد نیست همین موضوع است. یعنی میتوانستیم خودروهای بالای 2500سیسی را با عوارض بسیار بالاتر مجوز ورود دهیم چرا که خریدارهای آن افراد بسیار محدود خاصی هستند.
مردم ناچار به خرید خودروی ایرانی هستند
وی افزود: مگر چند نفر داریم خودروی یک میلیارد تومانی سوار میشود؟ پسمیتوان عوارض آن را بالا برد اما وقتی عوارض خودروهایی که معادل قیمتی ایرانی دارد افزایش قیمت پیدا میکند طبیعتا عموم مردم که قشر ضعیف هستند توان خرید آن را ندارند و ناچار به سراغ خودروهای ایرانی میروند و این مشکلساز است.
نماینده مردم تربتحیدریه در مجلس شورای اسلامی در بحث انحصاری بودن واردات برای چند فرد مشخص گفت: طبیعت صدور مجوز واردات همین است که به کسانی مجوز داده شود که نمایندگی دائمی در کشور داشته باشند، بنابراین اگر بنز واردات داشته باشد فقط توسط یک نمایندگی در کشور دارد این عمل صورت میگیرد. چون باید نسبت به برندی که وارد کردهاند پاسخگو باشند.
وی در پایان گفت: پس باید برندی که قرار بر واردات آن است نماینده انحصاری مشخصی داشته باشد. این اصلی است برای توزیع، فروش و خدمات پس از فروش صحیح یک برند و خودرو و مشکلاتی که ممکن است ایجاد شود و طبیعتا هر شخصی قادر نیست چنین واردات و مسئولیت سنگینی را برعهده بگیرد.
گزارشی از رضا شجاع