ظرفیت کلات نادری و آرامگاه فردوسی مغفول مانده است
مراسم تکریم و معارفه مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان رضوی در سالن همایش‌های موزه بزرگ خراسان رضوی در مشهد برگزار شد.
در این مراسم سیدجواد حسینی معاون سیاسی و امنیتی و اجتماعی استاندار خراسان رضوی، احمد دانیالی سرپرست معاونت امور مجلس، حقوقی و استان‌های سازمان میراث فرهنگی، رضا شیران خراسانی نماینده مردم مشهد در شورای اسلامی، محمدرحیم رهنما مدیرکل سابق میراث فرهنگی خراسان رضوی، ابوالفضل مکرمی‌فر مدیرکل جدید میراث‌فرهنگی، صنایع دستی وگردشگری خراسان رضوی، نمایندگان مجلس شورای اسلامی، اعضای شورای اسلامی شهر مشهد، اساتید دانشگاهی و علاقه‌مندان در حوزه فرهنگی و گردشگری حضور داشتند.
ثبت میراث معنوی
در ابتدای مراسم محمدرحیم رهنما مدیرکل سابق میراث فرهنگی خراسان رضوی گفت: سازمان میراث فرهنگی و گردشگری نماد فرهنگ و هویت جامعه است و در این مدت با هرفردی تماس می‌گرفتیم و ارتباط داشتیم همه با نیت خیر با سازمان همکاری می‌کردند و جا دارد که ما دراین زمینه قدردان همه این بزرگواران باشیم.
وی در زمینه سرمایه گذاری‌های دولتی گفت: سرمایه‌های مهمی در این دوره معادل بیش از 160 میلیارد تومان اعتبار برای اولین بار به ما اختصاص پیدا کرد که قدم بزرگ و مهمی بود و باید از آن به‌خوبی استفاده کرد. در حوزه بخش خصوصی اتفاقات خوبی در این دوره رقم خورد و تشکیل انجمن‌های صنفی برای هتلداران و هتل آپارتمان‌ها و سایر مجموعه قدم بزرگی برای بخش خصوصی بود و مشارکت این بخش برای حفظ و نگهداری آثار تاریخی قدم‌های است که برداشته شده است و باید از نمایندگان مجلس که با ما همراهی کردند تشکرکنیم زیرا با آنان نامه‌نگاری‌هایی را برای اختصاص بودجه ملی برای عطار و خیام داشتیم که امیدواریم به نتیجه برسد.
رهنما عنوان کرد: ما متوجه شدیم که باید اختیارات را به سطوح پایین سازمانی اعطا کنیم زیرا آن‌ها به خوبی می‌توانند کارهای اجرایی را انجام دهند و در همین راستا برخی از نمایندگی‌های شهرستانی را به اداره ارتقاء دادیم که قدم ارزشمندی بود.
وی اضافه کرد: نزدیک به 17 یا 18 تفاهم‌نامه با دانشگاه‌ها و شهرداری‌ها تنظیم کردیم و با نهادهای مختلف دانشگاهی از جمله جهاددانشگاهی برای انجام پروژه‌های تحقیقاتی و علمی قرارداد منعقد کردیم تا بتوانیم هرچه بهتر و بیشتر در جهت موفیقت سازمان از طریق فعالیت‌های علمی قدم برداریم.
وی با بیان اینکه انجمن‌های صنفی بسیار دارای اهمیت هستند گفت: ما تلاش کردیم از این مجموعه‌ها حمایت کنیم و زمینه را برای رشد آن‌ها فراهم کنیم و خود تنها وظیفه نظارت عالی را انجام می‌دادیم. مسائل حوزه میراث فرهنگی شدید و عمیق است و بحران آینده این استان ممکن است بحران میراث باشد، باید با همفکری و همدلی دستگاه‌های اجرایی و نمایندگان مشکلات این حوزه حل شود.
وی با اشاره به مدت مسئولیتش در سازمان گفت: در این مدت کوتاه نتوانستیم بسیاری از مشکلات قدیمی و چندین ساله رسیدگی کنیم و امیدواریم که در آینده این مشکلات برطرف شود. باید حفظ و ثبت میراث به خصوص میراث معنوی توسعه یابد، هم اکنون از هزار میراث معنوی شناخته شده در استان تنها 90 اثر ثبت شده است و لذا این آثار نه تنها در ثبت ملی که باید در سطح جهانی ثبت کنیم. خراسان گنجینه‌ای کم نظیر از آثار تاریخی، فرهنگی و گردشگری است، و بیشترتوسعه استان زیارت وگردشگری است و مدیریت استان و مدیریت جدید سازمان باید در این خصوص توجه ویژه داشته باشند و گام‌های موثری برای رفع مشکلات و تقویت نقاط قوت بردارند و آینده استان باید با حمایت دستگاه‌های مرتبط در این حوزه درخشان‌تر باشد.
افزایش ماندگاری زائر
رضا شیران در این مراسم گفت: در بودجه 97 ردیفی آمد تحت عنوان عوارض خروج از کشور که هدف آن بازدارندگی است زیرا 10 میلیون نفر در سال‌گذشته از کشور خارج شدند که اگر هرکدام دو هزار دلار با خود خارج کرده باشند،20 میلیارد دلار از کشور خارج شده است. همچنین ورود دلار توسط گردشگران به کشور قابل مقایسه با حجم خروج دلار نیست و این درحالی است که روزانه باید رقم قابل توجهی دلار به بازار تزریق شود تا قیمت آن ثابت نگه داشته شود چرا که قیمت بنزین و دلار در کشور قیمت پایه است و فروش نفت هم با سختی‌هایی روبه‌رو است.
شیران ادامه داد: این نکته از آن جهت دارای اهمیت است که شما فعالان حوزه گردشگری باید توجه داشته باشید که اگر در این زمینه موفق باشید و بتوانید با استفاده از ظرفیت مضجع شریف رضوی، میزان ماندگاری زائر را افزایش دهید، تا حد زیادی از مشکلات ما در این زمینه کاسته خواهد شد. سالانه 27 میلیون زائر وگردشگر وارد مشهد می شوند لذا باید از ظرفیت‌های موجود این شهر در برای افزایش فضای معنوی استفاده کرد.
او گفت: اگر سطح ماندگاری زائر در مشهد 24 ساعت افزایش یابد در حوزه گردشگری مالی استان اقدام خوبی صورت می‌گیرد. باید از ظرفیت کلات نادری و آرامگاه فردوسی در خراسان رضوی برای ماندگاری زائر بیشتر استفاده کرد.
عدم موافقت استانداری با تغییر مدیرکل
در ادامه این مراسم سیدجواد حسینی گفت: استانداری خراسان رضوی با تغییر مدیرکل میراث فرهنگی استان موافق نبود، چون موضوع تغییر مدیرکل میراث فرهنگی استان قدری رسانه‌ای شد و نکاتی مطرح شد که شاید در حق دو مدیر استان کمی ناروا باشد، من وظیفه خود می‌دانم که ماجرای تغییر مدیرکل میراث فرهنگی استان را در این جلسه تشریح کنم.
وی ادامه داد: میراث فرهنگی از ظرفیت‌های بالای بسیاری برخوردار است که مدیران سابق این حوزه از جمله استاد لباف خانیکی، مهندس زارع صفت و جناب استاد دکتر رهنما از جمله این سرمایه‌ها هستند و جای دارد که در این مراسم از هر سه عزیز که خوشبختانه حضور هم دارند تشکر کنیم.
معاون استاندار خراسان رضوی افزود: دکتر رهنما چهره‌ای علمی است که اکثر مطالعات راهبردی کشور با مجریگری وی انجام شده لذا به دلیل تسلطش بر حوزه میراث با تغییر مدیریتی موافق نبودیم.
حسینی خاطرنشان کرد: از طرفی جناب آقای دکتر مونسان معاونت رئیس جمهوری این سیاست را داشت که در سازمان از نیروهای داخلی برای اداره میراث استفاده کند که البته رویکرد درستی است لذا تصمیم به جا به جایی مدیریت میراث فرهنگی در خراسان رضوی را داشتند. ولی از ایشان خواستیم که این سیاست را در استان ما اجرا نکنند که ایشان هم پذیرفتند اما در این بین دکتر کافی رئیس دانشگاه فردوسی در جریان مطرح شدن مباحث تغییر مدیریتی برای دکتر رهنما حکم را زدند و ایشان را به سمت رئیس مرکز پژوهشی زیارت و گردشگری دانشگاه فردوسی مشهد منصوب کردند و مجددا ما از دکتر رهنما خواستیم که در این زمینه تجدیدنظر کنند، اما این بار خود دکتر رهنما از ما خواستند تا به این دانشگاه بر‌گردند و به کارهای پژوهشی خود برسند.
حسینی بر استفاده از تجارب علمی و مدیریتی دکتر رهنما در حوزه میراث فرهنگی تاکید کرد وگفت: مخالفت با تغییر مدیریت رهنما به معنای مخالفت با حضور مکرمی فر در این سمت نبود و از مدتها قبل که بحث تغییر مدیریتی در اداره‌کل میراث فرهنگی استان مطرح بود استانداری خراسان رضوی مکرمی فر را برای این پست پیشنهاد داده بود.
وی تاکید کرد: 100 درصد مدیرکل جدید میراث فرهنگی خراسان رضوی را پشتیانی می‌کنیم و موافق حضور وی در سازمان هستیم .میراث فرهنگی سازمانی، ترکیبی، تلفیقی و فرابخشی است که این مساله مدیریت این بخش را سخت می‌کند زیرا ترکیبی از بخشهای مختلف است و تلفیقی از حوزه‌های گوناگون را شامل می‌شود و در کنار آن برای مدیریت این حوزه باید با بخشهای متفاوت و گسترده‌ای در ارتباط بود که اهمیت بسیار بالایی دارد. معاون سیاسی و امنیتی استاندار خراسان رضوی با بیان اینکه سهم بودجه میراث فرهنگی در استان در این دولت 5800 میلیارد تومان بوده است، گفت: سهم اداره کل میراث فرهنگی استان در ایجاد اشتغال، پنج هزار شغل است و زیارت پیشخوان اصلی ما در حوزه میراث فرهنگی در این استان است. 825 پروژه میراث فرهنگی نیز طراحی شده است که باید به خوبی مدیریت شود و امیدواریم در دوره جدید بتوانیم به خوبی در این زمینه عمل کنیم.
جوان‌گرایی در میراث فرهنگی
احمد دانیالی معاون توسعه مدیریت سازمان میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری گفت: سازمان میراث فرهنگی از ادغام سه بخش مختلف میراث فرهنگی، صنایع دستی وگردشگری تشکیل شده است و این در حالی است که کشور ما در دنیا با این سه بخش شناخته می‌شود. بخش گردشگری این سرزمین بسیار ارزشمند است زیرا اقلیم‌های مختلفی دارد.
وی با اشاره به تمدن‌سازی ایرانیان در تاریخ بشریت گفت: در بخش صنایع دستی، هنرمندان ایرانی به عنوان سفیران ذوق و هنر در دنیا معروفند و در تمامی دنیا میراث فرهنگی به عنوان یک برند می‌تواند مطرح باشد. خدمتگزاری به زائران و مجاوران امام رضا(ع) افتخار بزرگی است که نصیب مدیران استان پهناور خراسان رضوی شده است. مدیرکل جدید میراث خراسان رضوی یک شخصیت جهادی است که می‌تواند دوره جدیدی را در این استان رقم بزند.
وی اضافه کرد: جناب آقای دکتر رهنما در استان کارهای بسیار بزرگی را انجام دادند و از دانش خود برای ارتقای سازمان استفاده زیادی کردند و گزارش‌های ایشان نیز به خوبی موید همین موضوع است. جوان گرایی و استفاده از خلاقیت و نوآوری جوانان در دستور کار این سازمان قرار دارد و با توجه به این مهم ما از جناب آقای دکتر مکرمی‌فر درخواست کردیم و ایشان هم لطف کردند و پذیرفتند که در این مسیر ما را همراهی کنند.
دانیالی با ذکر خاطراتی از دوران جنگ تحمیلی گفت: اگر ما در شرایط سخت توانستیم کار جهادی انجام بدهیم حتما امروز هم می‌توانیم این کار را انجام بدهیم و امیدواریم که با همکاری همه عزیزان این مهم در استان رقم بخورد و قدم‌های بزرگی برداشته شود زیرا امروز حوزه میراث فرهنگی در سراسر کشور نیازمند این فعالیت جهادی و حرکت هدفمند است.
ریشه‌کن کردن بیکاری
مکرمی‌فر در پایان این مراسم گفت: نگاه ما حفظ میراث، توسعه گردشگری، آموزش صنایع دستی و نگاه تخصصی میراث فرهنگی و رعایت قوانین جاری سازمان است و تنها سازمان در کشور که می تواند بیکاری را ریشه کن کند سازمان میراث فرهنگی است لذا اشتغالزایی نیز از رویکردهای اصلی این حوزه است. با تعامل با بخشهای مختلف، دستگاه‌های اجرایی و بخش خصوصی در راستای اهداف سازمانی و حفظ و توسعه میراث فرهنگی در استان گام برخواهیم داشت.
در این مراسم با تقدیر از خدمات محمدرحیم رهنما، مدیرکل پیشین، ابوالفضل مکرمی فر، کارشناس ارشد باستانشناسی این اداره، به عنوان مدیرکل جدید میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان رضوی معرفی شد.
گزارشی از مرجان فرهمند