حمایت از بیمار، خارج از بیمارستان
مشاور معاون اجتماعی وزارت بهداشت گفت: در حال حاضر طرحی به صورت آزمایشی در برخی از مناطق اجرا می‌شود به این صورت که وقتی بیمار از بیمارستان مرخص می‌شود ما همچنان او را رصد می‌کنیم و او را مورد حمایت اجتماعی قرار می‌دهیم.
حسین ملک افضلی در کارگاه آموزشی ترویج مبانی و کاربست عملی مولفه‌های اجتماعی سلامت که در ساختمان مرکزی دانشگاه علوم پزشکی مشهد برگزار شد، افزود: به صورت آزمایشی در برخی از مناطق طرحی در حال اجرا است؛ به این صورت که وقتی بیمار از بیمارستان مرخص می‌شود او را در جامعه دنبال می‌کنیم تا اگر نیاز دارد، حمایت اجتماعی از او داشته باشیم. بیمارستان‌ها و کلینیک‌ها نباید بیماری را درمان کنند، بلکه باید بیمار را درمان کند. بیمار انسانی است که به دلیل رفتارها و محیط، بیمار شده بنابراین برای درمان او باید در آن شرایط و رفتارها هم دخالت کنیم.
وی با اشاره به اینکه «در گذشته بیماری‌های واگیر دار بسیار مطرح بودند»، اظهار کرد: این بیماری‌ها با تکنولوژی پزشکی حل می‌شدند و ما با عامل بیماری‌زا مبارزه می‌کردیم اما در حال حاضر بیماری‌های دیگری پررنگ شده‌اند و مشکل ما بیماری‌های غیر واگیر و آسیب‌های اجتماعی است. در حال حاضر بحث ریزفاکتورها مطرح است در گذشته در موردعامل بیماری‌زا صحبت می‌کردیم اما الان باید در مورد عوامل خطر و تعیین کننده‌ها که در حوزه‌های اجتماعی، فرهنگی و… هستند صحبت کنیم.
مشاور معاون اجتماعی وزارت بهداشت با بیان اینکه «اگر بخواهیم اقدام اساسی انجام دهیم باید در شیوه زندگی مردم اثرگذار باشیم»، تصریح کرد: باید اقدامات جدی و اساسی در نظام سلامت داشته باشیم. باید نیروی انسانی جدید تربیت و ساختارها، برنامه‌ها و شاخص‌ها را عوض کنیم. باید در اجتماعی شدن نظام سلامت بحث‌های زیادی داشته باشیم و راهکارهای عملی پیاده کنیم.
ملک افضلی در خصوص اجتماعی‌شدن نظام سلامت گفت: منظور از نظام سلامت فقط بخش بهداشت نیست بلکه منظور تمام بازیگرانی است که در عرصه سلامت تاثیرگذار هستند. مردم مهمترین تاثیرگذاری را در عرصه سلامت دارند. منظور از اجتماعی‌شدن نظام سلامت این است که پتانسیل‌هایی که در جامعه وجود دارد را بشناسیم سپس آنها را سازماندهی و توانمندسازی کنیم.
مشاور معاون اجتماعی وزارت بهداشت بیان کرد: مسئله دیگر که در راستای اجتماعی شدن نظام سلامت مطرح است این است که مفهوم سلامت را به معنای کامل آن نگاه کنیم. سلامت دارای ابعاد جسمی، روانی، اجتماعی و معنوی است معمولا به سلامت اجتماعی و معنوی خیلی توجه نمی‌شود.همچنین باید آسیب‌های اجتماعی را در خدماتی که ارائه می‌دهیم ادغام کنیم. به طور مثال نسبت به نوجوانی که رفتار پرخطر دارد توجه ویژه وبرنامه ویژه داشته باشیم.
وی تصریح کرد: درست است که بیمارستان، خانه بهداشت و.. داریم و هرکدام وظایفی دارند اما باید به این موضوع فکر کنیم که چه کاری انجام دهیم تا در کنار ارائه خدمت بتوانیم با کمک مردم و سایر بخش‌های توسعه، رویکرد sth داشته باشیم. به طور مثال اگر در سطح محله نگاه توسعه داشته باشیم و در این فرآیند مردم را مشارکت داده و در کنار آنها سازمان‌های دیگر را هم به کار بگیریم sth رخ می‌دهد.
ملک افضلی گفت: در شهر یزدطرحی با عنوان «تبسم» که به معنای توسعه بهینه سلامت محله است در یک مرکز جامع سلامت در حال اجرا است در این طرح جمعیت تحت پوشش محله سرشماری شده و تقسیم به چند خوشه می‌شوند از این خوشه‌ها یک نماینده زن و یک نماینده مرد انتخاب می‌کنیم. با توانمند کردن این نمایندگان آنها خوشه خود را توانمند می‌کنند و به این ترتیب تمام محله توانمند می‌شوند. در این طرح موضوعات مورد نیاز محله مطرح و سپس اولویت‌بندی می‌شود، برای این موضوعات با بخش‌های مرتبط تفاهم نامه و قرار داد امضا می‌کنیم.
وی در پایان تاکید کرد: شاخص‌هایی همچون مرگ‌و‌میر کودک و مادر، ابتلا به بیماری‌ها و… شاخص‌های خوبی هستند اما در کنار آنها باید به شاخص‌های اجتماعی، همچون فقر، بیکاری ، ترک تحصیل و … وارد شویم. این مسائل پدیده‌هایی هستند که می توانند ریشه و پایه بسیاری از بیماری‌ها باشند. اگر می‌خواهیم کار ریشه‌ای انجام دهیم باید بر روی سواد مردم کار کنیم. یکی از شاخص های مهم سواد سلامت جامعه است. هرچه سواد سلامت جامعه افزایش یابد آن جامعه سالم‌تر است.