کتاب دفاع مقدس در سرمای کم‌توجهی
هشتمین نمایشگاه ملی کتاب دفاع مقدس در دومین هفته آذرماه همزمان با نوزدهمین نمایشگاه کتاب ناشران جهان اسلام در محل نمایشگاه بین‌المللی مشهد برگزار شد.
ناشران تخصصی کتاب دفاع مقدس از سراسر کشور با 6 هزار عنوان کتاب 70 غرفه را در سالن‌های بهار و انوری نمایشگاه به خود اختصاص دادند. فضای غرفه‌های دو سالن تداعی‌گر حال و هوای جنگ تحمیلی است. هنرمندانی در سالن‌ها سفال‌گری می‌کنند و صورت رزمندگان را می‌سازند. عکس‌های نصب شده در غرفه‌ها، جلد روی کتاب‌ها، نامشان، و موسیقی که در سالن پخش می‌شود یاد و خاطره شهیدان، صمیمیت و رشادت‌هایشان را پیش چشم تصویر می‌کند.
با تعدادی از ناشران دفاع مقدس در رابطه با فعالیت‌ها و کیفیت برگزاری هشتمین نمایشگاه ملی کتاب دفاع مقدس به گفت‌وگو نشستیم که در ادامه می‌خوانید.
- لطفا خودتان را معرفی کنید و بفرمایید که با چند عنوان کتاب، در نمایشگاه امسال حاضر شدید؟
محمدرضا بهشتی مدیر اجرایی و امور مالی نشر 27 بعثت وابسته به سپاه تهران هستم. با 6 سال سابقه نشر مشغول فعالیت هستیم و با 74 عنوان کتاب در حوزه ترجمه، کارنامه عملیاتی، تاریخ شفاهی، رمان، زندگینامه و سرگذشت شهدا در نمایشگاه کتاب دفاع مقدس حضور داریم.
- استقبال مردم و شرایط نمایشگاه امسال را چطور دیدید؟
من تا به حال در طی این سال‌ها نمایشگاهی تا این اندازه ضعیف و بدون بازده ندیده بودم. با وجود اینکه کرایه غرفه و کرایه بار ندادیم اما حتی هزینه رفت و برگشت ما با فروش کتاب‌ها تامین نشد.
- کتاب‌ها پس از اتمام نمایشگاه مرجوع می‌شوند یا در مشهد امکان بستن قرارداد و فروش کتاب‌ها به متقاضیان خرید عمده هست؟
بله. اگر کتاب‌ها فروخته نشوند مرجوع می‌شوند با این وجود ما در مشهد پخش کتاب داریم و اگر تا پایان نمایشگاه بتوانیم سفارش بگیریم کتاب‌ها را می‌فروشیم. نشر ما در نمایشگاه‌های استانی و بین‌المللی حضور داشته است و دو دوره میزبان نمایشگاه کتاب دفاع مقدس در مصلی تهران بودیم. اما چنین وضعیت نازل و ضعیفی در مقایسه با نمایشگاه‌های پیش از این بی‌سابقه است. تمام ناشران دفاع مقدس از وضعیت نمایشگاه ناراضی هستند. برگزاری همزمان نمایشگاه کتاب دفاع مقدس با نمایشگاه ناشران جهان اسلام و کتاب‌های عمومی دشواری بسیاری برای ناشران و دیده نشدن کتاب‌های دفاع مقدس به همراه داشته است.
- قیمت کتاب‌ها چطور است؟ چند درصد تخفیف دارید؟
در سال های گذشته، سی تا چهل درصد تخفیف برای فروش تمامی کتاب‌ها داشتیم. امسال طبق قانون نمایشگاه تمامی کتاب‌ها با بیست درصد تخفیف عرضه می‌شوند که درصد استانداردی است. تخفیف زیاد ارزش کتاب را کم می‌کند.
- از کتاب‌های پرفروش و موفق نشر 27بعثت بگویید.
«ماه همراه بچه‌ها است» زندگینامه سردارشهید محمدابراهیم همت، «در هاله‌ای از غبار» زندگینامه سردار احمد متوسلیان در صدر فروش کتاب‌های ما قرار دارند.
***
با یکی دیگر از ناشران هم به گفت‌وگو نشستیم.زهرا یزدی‌نژاد مدیر مسئول نشر خورشید باران است و رو به روی نشر 27 بعثت غرفه دارد. این نشر در تمامی دوره‌های نمایشگاه دفاع مقدس حضور داشته‌است و با 220 عنوان کتاب در موضوعات شعر، داستان، پژوهشی و آموزشی، و کتاب‌های مذهبی و عاشورایی در نمایشگاه امسال نیز حضور دارد. یزدی نژاد درباره دیدگاه خود از دفاع مقدس و نقش آن در زندگی نسل آینده می‌گوید:
من دبیر بازنشسته آموزش و پرورش هستم و به عنوان یک آموزگار انتظار دارم در آموزش و پرورش، آموزش عالی و کتابخانه‌ها جوانان و کودکان را با ماهیت جنگ و دفاع مقدس آشنا کنند تا بتوانیم بذر این روحیه و رشادت‌ها را در نسل جدید کاشته و پرورش دهیم. متاسفانه با وجود تمام پیگیری‌ها و صحبت‌هایی که با سازمان‌های مختلف برای تجهیز کتابخانه‌ها و آموزش فرهنگ دفاع مقدس در مدارس داشتم نتوانستم توجه و دغدغه‌ی این فرهنگ‌سازی را در مسئولین ببینم. مدارس باید موظف به خرید کتاب‌های دفاع مقدس شوند، کتابخانه‌های مدارس را تجهیز کنند و از دانش‌آموزان بخواهند تا در این زمینه مطالعه کرده و نمره کسب کنند. اینگونه می‌توانیم روحیه مبارزه و پایداری را در نسل آینده کشور پرورش دهیم.
***
نشر سوره مهر از جمله نشرهای موفق دفاع مقدس است. ناشر این نشر که یکی از پرفروش‌ترین نشر‌ها در تمامی نمایشگاه دفاع مقدس است و با عرضه محصولات متنوع فرهنگی در بین ناشران غرفه متفاوتی دارد از سطح استقبال مردم در هشتمین نمایشگاه ملی کتاب ابراز نارضایتی کرد.
محسن صمیمی مسئول فروش نشر سوره مهر درباره این نمایشگاه گفت: ما به 400 عنوان کتاب در نمایشگاه شرکت کردیم. اطلاع رسانی ضعیف در رسانه‌های مشهد، بیلبوردها و سطح شهر یکی از مهم‌ترین دلایل بی‌اطلاعی مردم از برگزاری نمایشگاه دفاع مقدس است. طی دو سال گذشته که نمایشگاه در تهران و مشهد برگزار شد استقبال مردم بسیار بهتر بود اما با ظرفیت و شرایط امسال مشهد به عنوان پایتخت فرهنگی جهان اسلام انتظار داشتیم شاهد استقبال بالای مردم و رسیدگی بیشتری از سوی مسئولین باشیم. امیدواریم تا پایان نمایشگاه شاهد تغییراتی در روند استقبال مردم باشیم.
***
نرگس رحمانی نماینده نشر «روایت فتح» که کتاب‌های آن به طور اختصاصی در رابطه با حوزه دفاع مقدس است با 117 عنوان کتاب در نمایشگاه ملی دفاع مقدس حضور داشت که شامل موضوعات زندگینامه شهدا، روایت همسران شهدا، رزمندگان و مدافعان حرم بود.
وی در انتقاد از وضعیت نمایشگاه مشهد افزود: حمایت از بخش دفاع مقدس از سوی نمایشگاه بسیار ضعیف است. ساختمان ناشران دفاع مقدس را از ساختمان ناشران عمومی جدا کرده‌اند. حتی در رادیو نمایشگاه اعلام نمی‌کنند که برای بازدید از کتاب‌های دفاع مقدس به سالن بهار و سالن انوری مراجعه کنند و این در حالی است که مدام اعلام می‌کنند بازدیدکنندگان برای خرید کتاب‌های عمومی به سالن فردوسی مراجعه کنند و رویدادها را اعلام نمی‌کنند. تبلیغات در فضای نمایشگاه بسیار کم است. اگر قرار است تا این حد ضعیف به نمایشگاه رسیدگی کنند بهتر است کتاب‌های ناشران را خریداری کنند و در کتابفروشی‌های مشهد با تخفیف منتشر کنند تا این کتاب‌ها مرجوع نشوند و مردم از آن‌ها استفاده کنند.
وی در حاشیه صحبت‌ها نوید برگزاری یک جشنواره نویسندگی را داد. نخستین جشنواره روایت، جشنواره‌ای کارگاهی است که با هدف شناسایی و آموزش محقق نویسنده در حوزه تاریخ شفاهی انقلاب و دفاع مقدس راه اندازی شده است. علاقه مندان به نویسندگی در این حوزه می‌توانند با ارسال آثار خود به revayatfest.ir از سراسر کشور در این رویداد شرکت کنند و نویسندگان برگزیده مصادف با روز قلم در اختتامیه جشنواره انتخاب می‌شوند.
***
پس از آن به سالن انوری مراجعه کردیم و در آنجا صحبت‌های مدیر مسئول نشر هدی، علی فلاح زاده را شنیدم که از قم به نمایشگاه کتاب مشهد آمده بود. وی در رابطه با حمایت و حضور نهادهای متولی دفاع مقدس گفت: حفظ آثار دفاع مقدس از لحاط مادی و معنوی برای ما بسیار زحمت کشیدند. رسیدگی کافی را در اسکان ما داشتند. ما کرایه غرفه و کرایه بار پرداخت نکردیم و امیدواریم حضور و حمایت مسئولین در کنار ما پررنگ‌تر شود.
***
آنچه مسلم است این است که با توجه به ظرفیت‌های مشهد 2017 به عنوان پایتخت فرهنگی جهان اسلام از مسئولین انتظار می‌رود به برگزاری باکیفیت برنامه‌های فرهنگی ملی نظارت بیشتری داشته باشند. گلایه‌های ناشران دفاع مقدس را شنیدیم و حالا باید منتظر پاسخی از سوی مسئولین باشیم.
سرویس فرهنگ «صبح امروز»