ذات موسیقی فارغ از ابتذال است
ر
برای درخواست بزرگداشت استاد متبسم برای اولین بار با رئیس انجمن موسیقی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان رضوی در اتاق اداره موسیقی برخورد کردم. ابتدا قیافه خیلی جدی و سپس که بیشتر هم‌کلام شدیم او را هنرمندی دلسوخته برای هنرمندان موسیقی این مرز و بوم دیدم. حامد طاهری تهرانیان متولد سال 62 خودش اهل موسیقی و سنتور می نوازد. مدرک کارشناسی فناوری اطلاعات و ارتباطات دارد و در سال 1394 اولین موسسه هنری موسیقی خراسان را به ثبت رسانده است. وی از شاگردان استاد نطاق بوده است. فعالیت خود را از سال 71 آغاز و از سال 81 سرپرست ارکستر قاصدک شد. سال 82 مدیریت آموزشگاه موسیقی باربد را بدست گرفت. دغدغه فرهنگی زیادی برای استان دارد. در سال 95 به ریاست انجمن موسیقی اداره کل ارشاد اسلامی انتخاب شد. هم‌کلامی با او برایم بسیاری از سوال‌های گنگ حوزه موسیقی را باز می‌کند.
نگاه انجمن موسیقی به موسیقی پاپ و سنتی چیست؟
انجمن موسیقی به موسیقی سنتی، کلاسیک و پاپ نگاه حمایتی دارد و از هر نوع از موسیقی حمایت می‌کند. البته بعضی از موسیقی‌ها راه خودشان را پیدا کرده و بین مردم شناخته شده‌اند. این موسیقی‌ها راه خودشان را رفته و به لحاظ مادی و مالی بین مردم جای خودشان را پیدا کرده ولی بعضی دیگر به حمایت بیشتری نیاز دارند. وظیفه انجمن موسیقی حمایت بیشتر و جدی‌تر از ژانرهای موسیقیایی است که کم‌کم دارند به دست فراموشی سپرده می‌شوند، مانند موسیقی‌های مقامی شمال و جنوب خراسان و نیز موسیقی سنتی که نیاز به حمایت‌های بیشتر مادی، معنوی، علمی و تکنیکی دارد.
از نظر انجمن، موسیقی فاخر چگونه موسیقی است؟
اصطلاحی که امروزه به تازگی در بین مردم مطرح شده و از جانب هنرمندان موسیقی و اهل فن درست نیست، کلمه موسیقی فاخر است. چون در ذات موسیقی چیزی به نام ابتذال وجود ندارد و بیشتر وقتی کلام و یا شعر و ترانه پای در میان می‌گذارد و مفاهیم شعری و ادبیاتی وارد می‌گردد، گاهی اوقات می‌تواند تبدیل به معانی مبتذل شوند و به طور طبیعی در مقابل آن کلمه فاخر قرار خواهد گرفت. به طور مثال وقتی موسیقی را با شعر حافظ می‌خوانیم و یا همان موسیقی را با شعر و کلام فلان شاعر یا گوینده، این دو گرچه با یک موسیقی و ریتم اجرا شوند، ولی می‌توان به یکی فاخر و به دیگری مبتذل گفت. پس می‌توان این چنین نتیجه گرفت که موسیقی به ذات خود نمی‌تواند حامل مفاهیم مبتذل باشد. ولی به صورت کلی و با تعاریف فعلی موسیقی فاخر در کشور ما به موسیقی اطلاق می‌شود که به حفظ حرمت‌ها و فرهنگ جامعه بپردازد و در این راه کمک کند.
نحوه ورود هنرمندان به انجمن موسیقی چگونه است؟
هیچ محدودیتی برای ورود به انجمن وجود ندارد. کارگروه‌های مختلفی پیش بینی شده که با سلایق دوستان از نظرهای مختلف تخصصی می‌توانند فعالیت خودشان را انجام دهند. کارگروه‌های پژوهشی، مقامی، رفاه و معیشت، اجراهای صحنه‌ای و … که هرکدام راه خاص خود را می‌روند. انجمن برای ورود هیچ محدویت سنی و تخصصی نداشته و بنابراین هر شخصی که بتواند کمکی در راستای فضای موسیقی کند برای ما قابل احترام و ستایش است، حتی اگر موسیقیدان هم نباشد.
شایستگی افراد چگونه برای انجمن موسیقی مشخص می‌شود؟
انجمن به دنبال خط‌کشی و یا متری در این رابطه نیست. ما از هر شخص و افرادی با هر ایده‌ای و هر سطحی در راه کمک به انجمن در فضای آموزشی، اجرایی و پژوهشی در زمینه موسیقی جدی و حرفه‌ای استقبال می‌کنیم. دیدگاه‌ها و طرح‌های مطرح شده ابتدا توسط جمع بررسی و اگر عملی باشد آن ایده را توسط شوراهایی که در انجمن داریم عملیاتی خواهیم کرد. تاکنون کارهایی که انجام داده‌ایم با مشارکت بدنه موسیقی بوده و بیشتر این طرح‌ها توسط خود هنرمندان و گاهی هم از خود انجمن بوده و با یکدیگر اجرایی شده است. برخورد انجمن با همه هنرمندان به صورت تعامل دو طرفه بوده و شایستگی افراد را خود مردم و آثارشان تعیین می‌کنند.
امتیازات ورود یک هنرمند به انجمن چیست؟
چند سال قبل انجمن موسیقی کشور عضوگیری رسمی داشت که برای اعضای رسمی کارت صادر شده بود، اما الان چند سالی است که هیچ یک از انجمن‌های موسیقی در کشور عضوگیری به صورت رسمی ندارند و این یک مشکل عمومی در سطح کشور است که ما را با چالش‌هایی روبرو کرده است. کارگروه‌هایی ایجاد کرده‌ایم و هنرمندان عضو همان کار گروه‌ها می‌شوند، اما تعداد اعضای ثابتی نداریم. ولی تعداد افراد مرتبط با انجمن موسیقی حدود شانزده هزار نفر در خراسان بوده که شامل اساتید، معلمین، نوازندگان و هنرجویان و یا سازندگان لوازم موسیقی می‌باشد.
آیا فکر می‌کنید با شرایط خاص موسیقی در خراسان و به ویژه مشهد انجمن موسیقی قدم مثبتی برداشته است؟
اصحاب موسیقی و نوازندگان و اساتید بهتر می‌توانند در این باره نظر دهند. ما در این یک سال موضوع آسیب‌شناسی موسیقی در خراسان را انجام داده و متوجه شدیم آسیب‌های جدی به موسیقی، از چه نواحی بوده و هست و نیز چه محدودیت‌هایی داریم و چه فرصت‌هایی در مقابل ما وجود دارد. باتوجه به شرایط پیش‌رو سعی برآن شده به سمت گارگاه پژوهشی و تخصصی و مستر‌کلاس‌ها و اجراهایی از همان آیتم‌ها به روی صحنه برود، رونمایی‌هایی از آلبوم‌های فاخری که در کشور تولید می‌شود انجام داده‌ایم. در یک سال گذشته بیش از بیست مستر کلاس با حضور اساتید شاخص کشوری که سال‌ها قدم به این شهر نگذاشته بودند انجام پذیرفت و مجموعه فعالیت‌ها نسبت به قبل رشد محسوس و چشم‌گیری داشته است.
برنامه‌های آتی انجمن موسیقی چیست؟
طبق برنامه‌های کوتاه مدت و بلند مدتی که برای انجمن تعریف کرده‌ایم، تقویت بنیان آموزشی و تخصصی در اولویت کارمان قرار دارد. در اولین سال حضور در انجمن تاکید بر اساتیدی بود که در کشور فعالیت می‌کنند و به امیدخدا در سال آینده با نگاه ویژه به اساتید خارج از ایران سعی می‌کنیم ابتدا در تقویت بیشتر بنیه علمی موسیقی استان تلاش کنیم و بعد از آن ظرفیت‌های موسیقی خراسان را بیشتر از قبل به کشور معرفی کنیم.
برای شناخت موسیقی محلی و مقامی و کمک به این‌گونه جشنواره‌ها و شناخت هرچه بیشتر این مقوله از موسیقی تلاشی گسترده را آغاز کرده‌ایم. تعامل با استان‌هایی که به لحاظ اجرا مشکلات کمتری دارند و اعزام هنرمندان موسیقی مقامی و سنتی به دیگر استان‌ها و مهیا ساختن اجرای صحنه‌ای برای آن‌ها را پیگیری می‌کنیم .
آیا انجمن موسیقی بودجه‌ای از اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی دریافت می‌کند؟
انجمن هیچ‌گونه بودجه‌ای به صورت ردیف بودجه‌ای دریافت نمی‌کند و بیشتر کمک‌ها به انجمن از طرف اداره ارشاد اسلامی به تخصیص سالن و محل برگزاری و پشتیبانی مربوط می‌شود.
فرق بین کلمه کنسرت و کارگاه پژوهشی موسیقی چیست؟
بحث کارگاه یا اجرای پژوهشی با کنسرت متفاوت است. این تفاوت چه به لحاظ نوع و محتوای برنامه و چه مخاطب و چه برگزار کننده است. کارگاه پژوهشی بیشتر بر اجراهایی برای متخصصین و اساتید این حوزه مربوط می‌شود و استقبال کنندگان این قشر بیشتر هنرمندان خواهند بود، اما در کنسرت استقبال عمومی بیشتر است و به صورت اساسی جنس کنسرت با کارگاه پژوهشی متفاوت است که هر کدام شاخصه‌های خود را دارند. در آخرین کارگاه پژوهشی که انجام شد اساتید گرامی بهداد بابایی، اردشیر کامکار و حمید نوربخش در روز قبل کلاس‌های آموزشی داشته و روز بعد همان کلاس به صورت عملی پیش روی اساتید و هنرمندان و هنرجویان برگزار شد.
آیا بانک اطلاعاتی هنرمندان موسیقی در انجمن وجود دارد؟
در گذشته وجود نداشته اما به تازگی تلاش زیادی برای گردآوری این بانک کرده‌ایم و گروه‌های فعال و نیز گروه‌هایی که وجود داشته ولی منحل شده به جهت اینکه اجرایی نداشته‌اند و یا ترکیب آن‌ها به هم خورده است شناسایی شده و این اطلاعات در حال به روز شدن است.
آیا انجمن موسیقی در حوزه آموزشگاه‌ها هم ورود می‌کند؟
انجمن موسیقی در هر امری که در حوزه موسیقی باشد فقط یک مشاور است و نهاد تعیین کننده برای مجوز آموزشگاه نهادهای حکومتی هستند. آموزشگاه‌ها زیر نظر انجمن نیستند و اداره دیگری که مجوزی داده خود نظارت بر آموزشگاه را هم دارد. انجمن موسیقی رابطی است بین بدنه موسیقی و اهالی موسیقی و نهادهای حکومتی و نظارتی و در یک سال گذشته انجمن موسیقی استان به جهت برقراری ارتباطی موثر بین بدنه هنرمندان و نهادهای نظارتی و حاکمیتی تمام تلاش خود را انجام داده و به امید خدا و با همکاری ادارات و نهادهای وابسته در سال‌های آتی شاهد شکوفایی بیش از پیش این هنر آسمانی در این دیار باشیم.
گفتگویی از سعید بابایی