خشونت، دلیل اصلی وقوع جرم
مدیر کل پیشگیری های مردمی و مشارکت های مدنی معاونت اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم قوه قضائیه گفت: ضرب و جرح، توهین، تهدید و تخریب، مظاهری از خشونت است و بخش عمده‌ای از دلایل جرم زندانیان کشور به‌دلیل خشونت، فحاشی و کتک‌کاری بوده است.
سیدعلی‌اصغر رفاهی در مراسم افتتاحیه برگزاری کارگاه‌های تربیت مدرس اداره‌کل پیشگیری‌های مردمی و مشارکت‌های مدنی معاونت اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم قوه قضائیه در مشهد، با بیان اینکه طلاق بزرگترین آسیب‌ها را در جامعه وارد می‌آورد، افزود: متاسفانه طلاق‌های توافقی در سطح کشور در ماه‌های اول ازدواج رواج یافته بود که در جهت جلوگیری از پیشرفت این آسیب بسیار بزرگ کارگاه‌های مشاوره پیش ازدواج، زندگی و جلوگیری از طلاق در دستگاه قضا شکل گرفت و با این اقدام صورت گرفته کاهش 3.2 درصدی طلاق توافقی را در 3 ماهه نخست امسال نسبت به مدت مشابه سال قبل داشته‌ایم.
این مقام قضایی افزود: جلسات قضائی با موضوع پیشگیری‌های مردمی و مشارکت‌های مدنی معاونت اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم قوه قضائیه را نباید به دید یک پرونده قضائی نگاه کرد. همچنین طبق بند 4 اصل 156 قانون قضا یک پنجم وظیفه ما پیگیری پرونده‌های قضائی است و این حرف که همه کارها مبتنی با این موضوع بوده صحت دارد و تنها توصیه قانون در این زمینه اجرای با سرعت و دقت بوده است.
مدیرکل پیشگیری‌های مردمی و مشارکت‌های مدنی معاونت اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم قوه قضائیه با بیان اینکه در بند 5 قانون قضا به جرم‌شناسی‌های پیشگیرانه و بالینی اشاره شده است، خاطرنشان کرد: در 8 سال گذشته با شکل‌گیری معاونت اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم قوه قضائیه به این موضوع بسیار مهم پرداخته شد و این موضوع از زمان ریاست شهید بهشتی در قوه قضائیه دنبال می‌شد، اما با شکل‌گیری این معاونت در دستگاه قضا به‌طور جدی‌تر دنبال شد.
وی تاکید کرد: در بحث جلوگیری از خشونت اقدامات موثری در استان‌های کشور صورت پذیرفت و به‌جای برخورد پیشگیری را اولویت قرار دادیم و خراسان رضوی یکی از استان‌های موفق کشور در این زمینه بوده است.
مدیرکل پیشگیری‌های مردمی و مشارکت‌های مدنی معاونت اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم قوه قضائیه با بیان اینکه متاسفانه طبق آخرین آمارها 4 جرم خشونت‌بار در 10 اتهام اول شناسایی شده توسط دستگاه قضا بوده است، گفت: در برگزاری کارگاه‌های تربیت مدرس به شناسایی دقیق‌تر این 4 جرم پرداخته می‌شود تا راهکارهای مناسب‌تر و موثرتری در امر پیشگیری از جرم و خشونت اندیشیده شود و در این رابطه نیازمند برگزاری کارگاه‌های تخصصی در مدارس برای اولیاء، مربیان و دانش‌آموزان و همچنین رانندگان خودروهای سبک و سنگین هستیم و بخش عمده‌ای از دلایل جرم زندانیان کشور به‌دلیل خشونت، فحاشی و کتک‌کاری بوده است.
رفاهی گفت: در بحث پیشگیری از وقوع جرم باید به نقش و مشارکت مردم توجه ویژه داشته و نباید از این نقش بسیار مهم غافل شویم و در این رابطه سامانه سجام فعال شده که یکی از بخش‌های این سامانه مربوط به دیده‌بان‌های حقوقی بوده است.
وی افزود: اطلاعات این سیستم در اختیار اداره‌کل پیشگیری‌های مردمی و مشارکت‌های مدنی معاونت اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم قوه قضائیه، وزارت کشور، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، وزارت دادگستری، سازمان حفاظت محیط زیست، سازمان بهزیستی، سازمان منابع طبیعی و دیگر مجموعه‌های کشوری و زیرمجموعه‌های استانی و شهرستانی آن‌ها قرار دارد تا اقدامات تخصصی توسط مجموعه مرتبط در کوتاه‌ترین زمان ممکن انجام شود.
مدیرکل پیشگیری‌های مردمی و مشارکت‌های مدنی معاونت اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم قوه قضائیه با اشاره به ماده 66 قانون نوآوری‌ها، بیان کرد: طبق این ماده سمن‌ها می‌توانند به عنوان اعلام‌کننده جرم ورود پیدا کنند
مدیرکل پیشگیری‌های مردمی و مشارکت‌های مدنی معاونت اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم قوه قضاییه،گفت: هدف از برگزاری این کارگاه تربیت مدرس با موضوع پیشگیری ازخشونت؛ آموزش و تربیت مدرسانی جهت انتقال آموزه ها و کمک به رشد و بالندگی و ارتقاء سمن‌ها و گروه های مشارکت مردمی که در زمینه پیشگیری از وقوع جرم در جامعه فعالیت دارند، است.
وی تحقق آرمان این طرح را منوط به مشارکت های مردمی دانست و افزود: از ابتدای انقلاب در هر اقدامی که مردم مشارکت پویا و فعال داشته‌اند موفقیت‌های بی‌نظیری حاصل شده است و در حال حاضرنیز اجرای طرح دیده بان پیشگیری طرحی از مردم و برای مردم و در جهت کاهش جرائم و آسیب‌های اجتماعی است.
وی طرح دیده‌بان پیشگیری را یک طرح بی بدیل در جهت افزایش مسئولیت اجتماعی افراد در جامعه دانست وگفت : اگر مردم نسبت به حوادث و اتفاقات پیرامون محله و شهر خود حساس باشند و موارد مشکوک را به موقع و از طریق سامانه سجام اطلاع رسانی نمایند، بدون تردید بررسی دقیق، رسیدگی و برخورد با جرائم در همان ابتدای شکل گیری برای مأمورین و مسئولین بسیار آسان تر و برای نظام هم بسیار کم هزینه تر است.
این مقام قضایی به تدوین دقیق و اهداف متعالی دیده شده در این طرح اشاره و عنوان کرد: در حال حاضر بسیاری از معتمدین محل و افراد موجه و دلسوز عضو این سیستم هستند و در هر زمینه‌ای که اطلاعاتی داده شود به صورت کاملاً پیش‌بینی شده مسئولین مرتبط و نقش پرداز در مسئله مورد نظر، از مبادی رسمی درجریان امور،جهت اقدام مقتضی قرار خواهند گرفت.
وی از ارائه اطلاعاتی راجع به تعرض به ارضی ملی و یا تغییر کاربری توسط یک دیده بان پیشگیری در منطقه یا شهر به عنوان مثال یاد کرد و گفت: به محض این که اطلاعاتی دراین زمینه توسط سیستم سجام ثبت شود بلافاصله در یک فرصت کوتاه و در یک ساز و کار دقیق و پیش‌بینی شده تمام مسئولان وادارات ذی‌مدخل در امور منابع ملی و اراضی دولتی در جریان قرار خواهند گرفت تا به سرعت اقدامات قانونی در جلوگیری و پیشگیری از جرم زمین‌خواری در منطقه ذکر شده شروع شود.
مدیرکل پیشگیری‌های مردمی و مشارکت‌های مدنی معاونت اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم قوه قضاییه با اعلام این خبر که در صدد ایجاد بزرگترین تشکل مردمی در کشور هستیم، تصریح کرد: دیده‌بانان پیشگیری در هر موضوع و هر مسئله‌ای که احساس مسئولیت کنند و وارد شوند می‌توانند منشاء اثر و برکت بسیار زیادی باشند.
در ادامه این جلسه محمد بخشی‌محبی معاون دادستان مشهد در امور پیشگیری از وقوع جرم نیز گفت: قوه قضائیه دغدغه‌های بسیاری را در حوزه اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم قوه قضائیه دارد و مشهد یکی از شهرهایی بوده که جزو اولویت‌های اولیه دستگاه قضا قرار گرفته است.
معاون دادستان مشهد با بیان اینکه یکی از اقدامات صورت گرفته در امر فرهنگ‌سازی شکل‌گیری کمیسیون مبارزه با اراذل و اوباش بود، خاطرنشان کرد: در این کمیسیون با اخلال‌کنندگان در نظم برخورد می‌شود و کسانی که از سوی خانواده و جامعه کنار گذاشته شدند در مسیرهای خلاف حرکت کرده‌اند و دستگاه قضا با برنامه‌ریزی‌های مطلوب خود این افراد به جامعه و کانون گرم خانواده‌هایشان بازگردانده است.
بخشی‌محبی تصریح کرد: در این حوزه 300 وکیل و مشاور حقوقی در بخش‌ها و موضوعات مختلف همکاری دارند و در یکی از اقدامات NGOها به موضوع خشنوت‌ها علیه زنان پرداخته شد و نگرانی زنان آسیب‌دیده برطرف شد.
وی با اشاره به اینکه دادستانی مشهد در بحث محیط زیست و فضای سبز وارد شده تاکید کرد: با اجرای این طرح برخورد جدی‌تر با زمین‌خواران صورت پذیرفت و در این فضاها حدود 600 هزار اصله درخت در طول یک سال اخیر کاشته شده است.
600 هزار پرونده نزاع در کشور
معاون دادستان مشهد با بیان اینکه آمار 600 هزار پرونده نزاع در کشور نگران‌کننده است گفت: چنین چیزی در جامعه اسلامی پسندیده نبوده و نیست و بر همین اساس اداره کل پیشگیری‌های مردمی و مشارکت‌های مدنی معاونت اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم قوه قضائیه برگزاری کارگاه‌های آموزشی تربیت مدرسان را برگزار کرده است.
بخشی‌محبی گفت: در مشهد و سطح استان بیش از 500 هزار نفر آموزش‌های لازم را در امر تسهیل‌گری مسائل حاشیه‌شهر فراگرفتند و خود مردم احساس دغدغه می‌کنند و از دستگاه‌های اجرایی و قضائی مطالبه‌گر شده‌اند و با راه‌اندازی سامانه سجام گام موثری در این مسیر برداشته شد.
لازم به ذکر است که کارگاه تربیت مدرس با موضوع پیشگیری ازخشونت به مدت 6روز در مشهد در حال برگزاری است.
گزارشی از علی اصغر محمدی