تلاش برای اصلاح قانون اساسی
اظهارنظر چند نماينده اصولگرا، موضوع تغيير قانون اساسي و ايجاد نظام پارلماني را دوباره به رسانه‌ها بازگردانده است. دو روز قبل عزت‌الله يوسفيان‌ملا، عضو هيات رئيسه فراكسيون مستقلين گفته بود تعدادي از نمايندگان براي بازنگري در قانون اساسي قصد دارند نامه‌اي به رهبري بنويسند تا ايشان دستور بازنگري قانون اساسي را به رئيس‌جمهور ابلاغ كند.
اين اظهارنظر در كنار اظهارنظر چهره‌هاي ديگري همچون محمدجواد كوليوند و جليل رحيمي جهان‌آبادي درباره ويژگي‌هاي نظام پارلماني كه همه آنها را خبرگزاري خانه ملت منتشر كرده است موضوع را جدي‌تر كرد. شش سال پيش (٢٤ مهرماه سال ٩٠) رهبري نخستين‌بار و در جريان سفر به كرمانشاه بحث امكان ايجاد نظام پارلماني را مطرح كردند.
ايشان در آن سفر و در جمع دانشجويان دانشگاه رازي گفته بودند: «… امروز نظام ما نظام رياستي است؛ يعني مردم با راي مستقيمِ خودشان رئيس‌جمهور را انتخاب مي‌كنند؛ تا الان هم شيوه بسيار خوب و تجربه‌شده‌اي است. اگر يك روزي در آينده‌هاي دور يا نزديك – كه احتمالا در آينده‌هاي نزديك، چنين چيزي پيش نمي‌آيد – احساس بشود كه به جاي نظام رياستي مثلا نظام پارلماني مطلوب است – مثل اينكه در بعضي از كشورهاي دنيا معمول است – هيچ اشكالي ندارد؛ نظام جمهوري اسلامي مي‌تواند اين خط هندسي را به اين خط ديگر هندسي تبديل كند؛ تفاوتي نمي‌كند و از اين قبيل.»
پس از طرح اين موضوع اگرچه در همان زمان اظهارنظرهايي درباره اين امكان مطرح شد اما طرح جدي اين موضوع به بعد موكول شد. دو سال بعد (٢٣ دي ماه ٩٢) علاءالدين بروجردي، رئيس كميسيون امنيت ملي و سياست خارجي مجلس نهم به باشگاه خبرنگاران گفته بود: قرار شد در اين زمينه كار كار‌شناسي صورت بگيرد، تيم‌هايي كار خود را شروع كردند كه نمي‌دانم به كجا رسيدند، اين ايده مقام معظم رهبري بايد دقيق بررسي شده و ابعاد مختلف آن به معظم‌له گزارش شود.
يك سال بعد از آن هم (تيرماه ٩٣) يونس اسدي، نماينده مشكين‌شهر از تلاش مجلس نهم براي احياي پست نخست‌وزيري در كشور خبر داده و گفته بود تدوين پيش‌نويس طرح نظام پارلماني آغاز شده است. هرچند عمر مجلس نهم پايان يافت و اين تلاش‌ها براي تبديل نظام رياستي به پارلماني به جايي نرسيد و بعد از آن هم دو انتخابات رياست‌جمهوري برگزار شد.
شرايط فعلي رياست‌جمهوري پاسخگوي نيازها نيست
حالا شش سال بعد از سخنان رهبري اين موضوع دوباره به رسانه‌ها بازگشته است. آن هم با اظهارات يوسفيان‌ملا، رئيس كميسيون تدوين آيين نامه داخلي مجلس. او به خانه ملت گفته است: شرايط فعلي، پاسخگوي نيازها نيست. مجلس اگر بخواهد با دولت تعامل داشته باشد، بايد چشم‌پوشي‌هاي فراواني را انجام دهد، در حال حاضر مجلس مسائل فراواني را مي‌بيند.
او معتقد است مسئله نظارت مجلس با قوانين و مقررات فعلي به معناي درگير شدن با دولت است و بسياري تعامل را در اين مي‌دانند كه سوال و استيضاح مطرح نشود. به باور يوسفيان‌ملا اگر از دل مجلس، دولت تشكيل شود هر عيب و ايرادي وجود داشته باشد، مجلس بايد پيگير باشد، اما در حال حاضر عملا در مسائلي مانند حقوق‌هاي نجومي مجلس و دولت خود را بي‌تقصير مي‌دانستند و مردم نيز در چنين شرايطي مخاطب را پيدا نمي‌كنند.
او البته اين را هم گفته كه موضوع تشكيل نظام پارلماني بايد در زمان رئیس‌جمهوري انجام شود كه در پايان دوره خود قرار دارد تا برخورد حذفي با رئيس‌جمهور تلقي نشود. به عبارتي ديگر يوسفيان معتقد است رئیس‌جمهور روحاني تا پايان دوره رياست‌جمهوري خود بايد اين طرح را عملياتي كند.
اما در اظهارنظري ديگر محمد جواد كوليوند، رئيس كميسيون شوراها به خانه ملت گفته است بررسي تشكيل نظام پارلماني بايد در قالب سياست‌هاي كلي انتخابات انجام شود. او معتقد است لازمه ايجاد نظام پارلماني انجام مطالعات موثر است. او با بيان اينكه پس از سخنان مقام معظم رهبري در آن مقطع، مطالعاتي انجام شد ولي مجلس به جمع‌بندي نرسيد، گفت: از اين پس كارها بايد بر اساس سياست‌هاي كلي دنبال شود.
افزون بر اين جليل رحيمي‌جهان‌‌آبادي، عضو كميسيون قضايي و حقوقي مجلس هم به خانه ملت از اين طرح استقبال كرده و گفته است: اگر انتخابات پارلماني داشته باشيم، سيستم نخست وزيري و پارلماني احيا مي‌شود كه به نفع كشور و لازمه آن تغيير قانون اساسي است. به گفته او بخشي از تنش تقسيم قدرت در راس قوه‌مجريه با اين روش از بين مي‌رود و مجلس با كابينه هماهنگ خواهد بود و انتخاب نخست وزير براي فعاليت در راس هيئت دولت، از دل مجلس باعث مي‌شود كه مجلس و كابينه همزمان شروع به كار كنند و اقدامات خود را پايان دهند.
انتصاب موضوع نظام پارلمانی به لاریجانی صحت ندارد
سخنگوی هیئت رئیسه مجلس شورای اسلامی با اشاره به طرح مطالبی در رسانه‌ها درباره ضرورت ایجاد نظام پارلمانی گفت: در این رابطه مذاکره‌ای با آقای لاریجانی داشتم و ایشان گفت که از طرح این موضوع بی اطلاع است و نظری در این رابطه ندارد.
به گزارش ایسنا، بهروز نعمتی در حاشیه جلسه علنی صبح سه شنبه مجلس در جمع خبرنگاران، اظهار کرد: این موضوع از طرف آقای یوسفیان ملا به عنوان نظر شخصی ایشان مطرح شده و تعدادی نمایندگان هم آن را پیگیری می‌کنند که قابل احترام است، اما این مسئله ربطی به آقای لاریجانی ندارد.
نعمتی یادآور شد: نمایندگان حق دارند درباره مسائل مختلف اظهار نظر کنند، اما انتصاب این موارد به رئیس مجلس صحت ندارد.
سرویس سیاسی «صبح امروز»