اجرای طرح پیشگیری از معلولیت برای دانشآموزان
معاون دفتر پیشگیری از معلولیت بهزیستی کشور گفت: 80 درصد دانشآموزان پایه‌های دهم و یازدهم تحت پوشش برنامه آگاه‌سازی پیشگیری از معلولیت‌ها قرار می‌گیرند.
مینو رفیعی روز گذشته 17مهر در مراسم افتتاحیه برنامه آگاه‌سازی پیشگیری از معلولیت‌ها در مدارس متوسطه دوم استان که در مرکز توان‌بخشی همدم برگزار شد، با بیان اینکه «امسال سومین سال اجرای برنامه آگاه‌سازی پیشگیری از معلولیت‌ها در مدارس مقطع متوسطه دوم است»، اظهار کرد: هدف‌گذاری کرده‌ایم که 80 درصد دانشآموزان پایه دهم و یازدهم کشور را تحت پوشش برنامه آگاه‌سازی پیشگیری از معلولیت‌ها قرار دهیم؛ اما در بعضی از استان‌ها همچون خراسان این پوشش به بیش از 80 درصد می‌رسد.
وی ادامه داد: عدالت هم این است که اگر آگاهی در جامعه صورت می‌گیرد، تمام افراد بتوانند از آن استفاده کنند؛ بنابراین تلاش می‌کنیم تعداد دانشآموزان تحت پوشش برنامه را افزایش دهیم.
معاون دفتر پیشگیری از معلولیت بهزیستی کشور با اشاره به اجرای برنامه آگاه‌سازی پیشگیری از معلولیت‌ها برای مخاطبان مختلف تصریح کرد: در چند سال اخیر به این نتیجه رسیده‌ایم که گروه هدفِ اساسی‌تر گروه دانشآموزان هستند؛ زیرا در سنین پایین‌تر، دانش‌ها بیشتر نهادینه و تغییر رفتار راحت‌تر انجام می‌شود. همچنین دانشآموزان می‌توانند خانوادهها را تحت تاثیر آموزش‌های خود قرار دهند.
رفیعی با بیان اینکه «یکی از برنامه‌های پایه‌ای ما برنامه آگاه‌سازی پیشگیری از معلولیت‌هاست»، گفت: برای به وجود آوردن تغییر رفتار در هر زمینه‌ای باید چند گام طی شود. یکی از این گام‌ها افزایش آگاهی و تبدیل‌شدن موضوع به باور عمومی است. تا هنگامی که آگاهی و آموزش نباشد تغییر رفتار انجام نخواهد شد.
وی افزود: در جامعه امروز فضای مجازی وجود دارد و مردم از طریق آن اطلاعاتی می‌گیرند که بعضا غلط هستند. ما مهارت‌های اجتماعی نداریم، زیرا آموزش ندیده‌ایم. یکی از مهارت‌ها تفکر انتقادی است، اما ما اطلاعاتی که در فضای مجازی به دست می‌آوریم را نقد نمی‌کنیم. به‌طور مثال، مطلبی می‌خوانیم که فلان میوه و داروی گیاهی سندروم داون را خوب می‌کند و مردم هم آن را می‌پذیرند؛ زیرا آگاهی ندارند.
رفیعی تصریح کرد: بنابراین با یک‌سری از ناآگاهی‌ها و بی‌مهارتی‌ها تبدیل به افرادی می‌شویم که دانسته‌ای نداریم و نمی‌توانیم به جامعه و نسل آینده کمک کنیم؛ در نتیجه سلامت جامعه به خطر می‌افتد. برنامه آگاه‌سازی پیشگیری از معلولیت‌ها تنها بر بیماری‌های ژنتیکی تمرکز ندارد و در زمینه‌های مختلف، آموزش‌ها ارائه می‌شود. به طور مثال با توجه به اینکه در ایران حوادث رانندگی از شایع‌ترین علت معلولیت‌هاست، سعی کرده‌ایم در محتوای آموزشی مخصوصاً برای دانشآموزان پسر این موضوع را بگنجانیم .
برای ناشنوایی مادرزادی گواهی سقط جنین داده می‌شود
مدیرکل بهزیستی استان خراسان رضوی گفت: با تلاشی که کشور با مراجع تقلید داشته است، گواهی سقط جنین برای ناشنوایی مادرزادی زیر 19 هفته گرفته شده است.
حمیدرضا پوریوسف با اشاره به اینکه «از هر 1000 تولد، سه کودک ناشنوایی مادرزادی دارند»، افزود: از بین 125 هزار نوزادی که سال گذشته برای آن‌ها غربالگری شنوایی انجام دادیم، سه درصد ناشنوای مادرزادی هستند که اگر اقدامات مداخله‌گری زیر 6 ماه انجام نشود، در تکلم مشکل خواهند داشت. سعی می‌کنیم مداخلات را به زیر 6 ماه برسانیم که هنوز کودک ظرفیت زبان‌آموزی دارد. غربالگری شنوایی هم باید در یک ماه اول انجام شود.
مدیرکل بهزیستی استان با بیان اینکه سالی 30 هزار نفر نوزاد معلول به دلیل ژنتیک در کشور متولد می‌شوند، افزود: 60الی 70درصد معلولیت‌ها بسته به نوع معلولیت قابل پیشگیری است.60درصد معلولیت‌های شنوایی و 70 درصد معلولیت‌های مادرزادی بینایی قابل پیشگیری هستند. در هر ساعت 3.5 کودک با اختلال ژنتیک که 70 درصد آن‌ها قابل پیشگیری هستند، متولد می‌شوند.
پوریوسف خاطرنشان کرد: با توجه به هزینه زیاد نگهداری از معلولان و هزینه عاطفی و روحی که خانوادهها متحمل می‌شوند و متاسفانه برای آن شاخصی هم نداریم به این نتیجه می‌رسیم که آموزش در بحث پیشگیری از معلولیت‌ها بسیار اهمیت دارد.
مدیرکل بهزیستی استان با اشاره به این که «در مرکز توان‌بخشی همدم از 420 الی 430 معلول ذهنی نگهداری می‌شود»، تصریح کرد: با توجه به آمار معلولیت‌هایی که در کشور داریم، باید هر ماه 6 مرکز همچون همدم برای نگهداری معلولان در کشور تاسیس شود؛ این موضوع عمق فاجعه را نشان می‌دهد.
وی عنوان کرد: تفاوت ما با کشورهای توسعه‌یافته این است که آن‌ها بیشترین کار را در موضوع پیشگیری انجام می‌دهند، اما ما بیشترین توان و انرژی خود را بر درمان و توان‌بخشی گذاشته‌ایم. درمان و توان‌بخشی پیشگیری سطح دو و سه هستند. ما اعتقادی به پیشگیری سطح یک نداریم.
مدیرکل بهزیستی استان ادامه داد: ما مدیران کشور و مدیران بهزیستی اعتقاد آن‌چنانی به پیشگیری سطح اول نداریم. این موضوع را در صحبت‌هایمان بیان می‌کنیم، اما آن اعتقادی که منجر به تغییر رفتار و تغییر در سیاست‌‌گذاری شود را متاسفانه نداریم. نقطه آسیب همین جاست که می‌گوییم اما عمل نمی‌کنیم.
وی افزود:در فعالیت پیشگیری موثرترین و عمومی‌ترین سطح، پیشگیری اولیه است. از طریق آموزش‌ها و آگاه‌سازی‌ها می‌توانیم جلوی معلولیت‌ها را بگیریم. باید تلاش کنیم که کشور برای توسعه آماده شود.
پوریوسف با اشاره به اینکه «بهزیستی با آموزش‌وپرورش طرح‌های زیادی دارد»، خاطرنشان کرد: ارتباط بهزیستی با آموزش‌وپرورش استراتژیک است؛ زیرا جمعیتی که آموزش‌وپرورش در اختیار دارد، جمعیت استراتژیک هستند. دانشآموزان بین سنین 6 تا 18 سال قرار دارند. حدود یک میلیون و 150 هزار نفر جمعیت دانش‌آموزی استان است. موضوع پیشگیری هنگامی اثربخش است که از کودکی و در سن مناسب انجام شود. 197 مربی در برنامه آگاه‌سازی پیشگیری از معلولیت‌ها در مدارس متوسطه دوم استان فعالیت می‌کنند و از 123 هزار دانش‌آموز پایه دهم و یازدهم، 119 هزار نفر تحت آموزش قرار خواهند گرفت.
مدیرکل بهزیستی استان گفت: 18 مرکز ژنتیک در استان فعالیت می‌کنند. همچنین بنیاد ژنتیک که اولین مرکز خیریه ژنتیک کشور است در استان قرار دارد. با غربالگری در سنین مختلف، تست‌های سلامت جنین و… توانسته‌ایم جلوی تولد بسیاری از کودکان معلول را بگیریم.