این کاروان به مدرسه می‌رسد
حالا چند روزی از شهریور گذشته است کم کم به بوی ماه مهر نزدیک می‌شویم. لوازم تحریری‌های سطح شهر حال و هوای دانش‌آموز‌ها را عوض کرده، بارهای کتاب یکی پس از دیگری از راه می‌رسد و تمام کتاب‌فروشی‌های شهر، پر از کتاب‌های ورق نخورده با جلدهای نو شده است. نونهالان پیش دبستانی را تمام کرده و حالا قرار است اولین سال تحصیلی خود را شروع کنند. عده‌ای انتخاب رشته کرده‌اند، یا رشته‌های نظری یا فنی و حرفه‌ای و حالا در تب و تاب تمام شدن تعطیلات تابستان هستند و دلشان می‌خواهد لوازم تحریرهای نو را هر چه زودتر استفاده کنند. کوله پشتی‌های رنگارنگ زینت مغازه‌های کیف‌فروشی شده و دختر بچه کوچکی در انتهای مغازه، بی‌توجه به سلیقه والدین و جثه خودش، کیف‌های چمدانی بزرگی را انتخاب می‌کند، مادرش بلافاصله می‌گوید: مگر می‌خواهی با چمدان به مدرسه بروی؟»
نمی‌دانم اگر از این‌ها رد شویم به کودکان باز مانده از تحصیل می‌رسیم یا خیر؟ همین چند روز پیش بود که در توتیتر سید محمد بطحایی،وزیر آموزش و پرورش اعلام کرد: تحصیل علم و دانش در هر شرایطی حق تمام افراد است، تلاش می‌کنم تا دانش‌آموزان هیچ ملیتی از مهر جا نمانند. همین جمله جرقه امیدی شد در چشم‌های تمام کودکان این شهر که بزرگترین آرزوی روزهای کودکی‌شان نشستن پشت میز و صندلی‌های مدرسه بود. این موضوع بهانه خوبی شد تا به سراغ مدیر بنیاد کودک برویم و سراغ این بچه‌ها را بگیریم. «بنیاد کودک» مرکزی است که سال‌هاست تلاش می‌کند تا با برگرداندن کودکی به فرزندان این سرزمین، آینده آن‌ها را به سمت روشنایی هدایت کند.
بنیاد کودک با قدمتی 24 ساله
رئیس نمایندگی بنیاد کودک در مشهد، با بیان اینکه این موسسه از 24 سال قبل در شیراز و همزمان در آمریکا با شعار این که هیچ دانش‌آموز با استعدادی نباید به دلیل مشکلات اقتصادی از تحصیل و تلاش باز بماند، کار خودش را شروع کرده است، گفت: بنیاد کودک موسسه مردم نهاد غیر دولتی، غیرانتفاقی و البته غیر سیاسی است که در حال حاضر 28 نمایندگی در داخل کشور و 8 شعبه در 4 قاره مختلف جهان دارد. یکی از امتیازهای بنیاد در ایران کسب مجوز ملی از وزارت کشور در سال 1386 است. این موسسه از هیات دولت مجوزی دریافت کرده که بر اساس آن، کمک به بنیادکودک جزء هزینه‌های پذیرفته شده مالیاتی محسوب می‌شود.
هیچ کودکی از تحصیل به خاطر فقر جانمی‌ماند
سمانه رحیم زاده درمورد فعالیت‌های این موسسه افزود: بچه‌هایی که برای تحصیل با مانع اقتصادی مواجه بوده و نیازمند هستند، در مقاطع مختلف تحت حمایت این بنیاد قرار می‌گیرند و بورسیه تحصیلی دریافت می‌کنند که به محض ورودشان به سیستم برگه‌های بورسیه به آن‌ها اعطا می‌شود.
وی با اشاره به فعالیت‌های دیگری که «بنیاد کودک» در حمایت از کودکان ارائه می‌دهد، تصریح کرد: کنار کار اصلی ما که بورسیه آموزشی و تحصیلی کودکان است، به کمک همیارانمان کارهای جانبی را نیز دنبال می‌کنیم که برگزاری اردوهای آموزشی، برگزاری برنامه‌های تفریحی متفاوت، ایجاد کارگاه‌های آموزشی و دوره‌های مشاوره خصوصی و عمومی، راه اندازی کلاس‌های تقویتی، ایجاد فرصت مطالعه با راه اندازی کتابخانه و … جزو این فعالیت‌هاست. بعلاوه سالی یک تا سه بار به خانواده‌های این کودکان از طریق بسته‌های مواد غذایی و … کمک می‌کنیم که معمولاً در ماه مبارک رمضان و عید نوروز این اتفاق می‌افتد.
370 کودک تحت پوشش بنیاد کودک در مشهد
رئیس نمایندگی بنیاد کودک در مشهد با بیان این که این موسسه از سال 2005 میلادی در مجمع اقتصادی و اجتماعی سازمان ملل متحد آیسسکو دارای مقام مشورتی رسمی است و نشان رسمی سازمان SGS سوئیس را هم دریافت کرده است که هر ساله مورد ارزیابی قرار می‌گیرد، بیان کرد: بنیاد کودک در کل کشور بیش از 9 هزار و در مشهد بیش از 370 کودک را تحت پوشش خود دارد که این کودکان از مراکز مختلفی از جمله مدارس، کمیته امداد امام خمینی (ره)، بهزیستی و حتی افراد مختلف به ما معرفی می‌شوند و از هر طریقی که با این معرفی صورت گیرد، پرونده برای پذیرش آن‌ها به جریان می‌افتد.
رحیم زاده با تأکید بر اینکه میزان حمایت از هر کودک بر اساس نوع زندگی خودش تعیین می‌شود، اضافه کرد: پس از معرفی و تشکیل پرونده، مددکاران ما از منازل کودکان بازدید می‌کنند و برای حفظ شأن این کودکان بازدید فقط از منزل خودشان صورت می‌گیرد و ما به همسایه و نزدیکان ان ها مراجعه نمی‌کنیم. مدارک لازم برای پرونده کودکان بر اساس ضوابط بنیاد قبل از بازدید از طریق خانواده ارائه می‌شود و سپس به این دلیل بازدید انجام می‌شود که سطح مقرّری ماهیانه تعیین شده برای هر کودک بر اساس مقطع تحصیلی و سطح زندگی که دارد تعیین می‌شود.
کودکی به راه، زندگی به راه
وی فعالیت کودکان در حوزه اقتصادی و شغل‌های کاذب را دارای آثار زیان بار متعددی برای خود آن‌ها و البته جامعه دانست و گفت: بنیاد کودک در جهت همین رسالت فعالیت می‌کند که کودکان از سنین کم وارد بازار کار و شغل‌های کاذب نشوند. خیلی از کودکانی که امروزه تحت پوشش حمایت ما هستند، در گذشته و قبل از آشنایی با بنیاد مشغول کارهایی بوده‌اند که شاید آینده ای نداشته و حتی ممکن است اثرات زیان باری برای خودشان، خانواده‌شان و جامعه در پی داشته باشد. به همین خاطر بودجه تحصیلی برایشان در نظر گرفته شده است تا با فعالیتشان در این حوزه، از آسیب‌های کار در کودکی در امان باشند و زندگیشان مسیر طبیعی و اصلی خودش را طی کند.
بنیاد کودک یک تشکل مردم‌نهاد
رئیس نمایندگی بنیاد کودک در شهر مشهد در مورد نحوه تأمین هزینه‌های فعالیت‌های این موسسه، با اعلام این که خیرین می‌توانند تمام فرایند کمک رسانی خود به هر کدام از کودکان تحت پوشش را از طریق سایت بنیاد و یا با حضور در دفاتر آن‌ها پیگیری کنند، خاطرنشان کرد: این بنیاد کاملاً مردم نهاد بوده و سیستم حمایتی آن به این صورت است که کودکان توسط یک یا چند همیار مورد حمایت قرار می‌گیرند. ممکن است یک همیار تعدادی از کودکان را به صورت کامل تحت حمایت خودش قرار دهد و یا یک کودک توسط چند همیار حمایت شود و این بستگی به میزان کمک و مشارکت همیاران ما دارد. کودکان هم از حداقل 150 هزار تومان تا 300 هزار تومان و حتی بیشتر در موارد خاص، به طور ماهیانه کمک دریافت می‌کنند. کمک‌های خیرین و همیاران ما به طور هماهنگ به حساب بنیاد کودک که در تمام کشور مشترک است واریز شده و بین سوم تا هفتم هر ماه میزان مقرّری به حساب خود کودک که حق برداشت با قیّم قانونی آن‌هاست، منتقل می‌شود.
577 دانش‌آموز بورسیه شدند
وی با ابراز امیدواری به آینده کودکان این سرزمین با همت خیرین، افزود: این بنیاد از ابتدای فعالیت در مشهد تا امروز 577 دانش آموز را بورسیه کرده که از این تعداد 108 نفر به دانشگاه راه یافته‌اند و اکنون 51 دانشجو در مسیر علم و دانش با حمایت خیران در حال تحصیل هستند.
رحیم زاده که 7 سال است با بنیاد کودک همکاری می‌کند، از شیرینی خدمت در راه رفاه کودکان سخن گفت و تأکید کرد: کار در خیریه و البته در حوزه کودک و درس و مشق و مدرسه مثل بهار پر از زیباییست. مسیر قشنگ و پر نشاطی که حس نو بودن، بزرگ شدن، به بار نشستن و ثمره دادن را به همراه دارد. در این مسیر هر روز شاهد خبرهای خوب و مختلفی هستم که با بعضی اشک شوق می‌ریزیم و برای حل برخی دیگر تلاش مضاعف می‌کنیم که مسیر را هموار کنیم و این سبک کار باعث می‌شود، جمعی با هم، همکاری و همفکری کنند و انگیزه‌ها بالا رود، چون نتیجه قشنگ این همدلی برای همه محسوس و قابل لمس است و البته انرژی لازم برای شروع دوباره خدمت رسانی را فراهم می‌کند.
رئیس نمایندگی بنیاد کودک در شهر مشهد ادامه داد: برای من عشق و ابراز محبتی که از بچه‌ها از کوچک و بزرگ دریافت می‌کنم حس خداگونه‌ای است و منبع انرژی و انگیزه ای برای ادامه این راه مقدس را فراهم می‌کند تا با توکل بر خدا شاهد موفقیت، شادی، خوشحالی، رفاه، آسایش و آرامش این بچه‌ها باشم و با موفقیت و شادی آن‌ها من هم احساس شادی و خوشبختی کنم که همین برای من معنایی برای تمام زندگی است.
گزارشی از نیلوفر اقبال