سرپناه مردم تا قبل از سرما آماده می‌َشود
16 فروردین سال جاری بود که زلزله، بخش رضویه شهرستان مشهد را به شدت لرزاند و خسارات زیادی را برای اهالی منطقه برجای گذاشت. اگرچه این حادثه تلفات جانی در برنداشت، اما شدت تخریب‌ها درروستاهای منطقه بین 40 تا 100 درصد بود. در زمان کوتاهی پس از وقوع زلزله، دستگاه‌های اجرایی برای رسیدگی به وضعیت مردمی که خانه و کاشانه خود را ویران و از دست رفته می‌دیدند، بسیج شدند و بعداز اسکان زلزله‌زدگان در چادر و تجهیز آن‌ها به وسایل موردنیاز، ساخت و بازسازی واحدهای مسکونی خسارت‌دیده آغاز شد.
حالا بیش از پنج ماه ازعملیات ساخت وساز و بازسازی روستاهای آسیب‌دیده می‌گذرد و کار با سرعت قابل قبولی پیش می‌رود. البته دراین میان وعده‌های توخالی مدیریت شهری پیشین مشهد، از سرعت پیشرفت عملیات کم کرد که با روشن شدن موضوع، نبض ساخت وسازها به حالت مطلوب خود بازگشت.
برای بررسی بیشتر به‌همراه فرماندار مشهد و جمعی از مسئولان بنیاد مسکن انقلاب اسلامی استان، به 6 روستای کوه‌سفید، بورج‌موری، درخت‌بید، کلاته حاج‌علی، صالح‌خانی و کلاه قدم سرزدیم تا از نزدیک شاهد پیشرفت کار باشیم.
بیش از 75 درصد پیشرفت ساخت وساز
محمدرحیم نوروزیان، فرماندار مشهد در این بازدید گفت: تاکنون پیشرفت کار به طور میانگین 75 درصد ثبت شده که این بسیار خوب است و امیدواریم تا پایان مهرماه، سقف و دیوارهای تمام خانه‌ها ساخته شده باشد و مردم سرمای پاییز و زمستان را حس نکنند.
وی افزود: بعضی از روستاها مانند کلاته قدم تا 90 درصد تکمیل شده است و در روستایی مانند کوه‌سفید که مجبور به جابجایی روستا شدیم، به علت زمانبربودن این کار، پیشرفت ساخت وساز کمی عقب‌تر است.
فرماندار مشهد با انتقاد به عملکرد شهرداری مشهد در مناطق زلزله‌زده، بیان کرد: متاسفانه شهرداری وعده کمک سه میلیاردی را به زلزله‌زدگان داده بود درحالیکه این مسئله بدون هماهنگی اتفاق افتاد و از نظر قانون، شهرداری می‌تواند تنها در محدوده شهری خودهزینه کند. این اتفاق باعث شد که در مقطعی، مردم به این امید که با کمک شهرداری، دیگر لازم نیست هزینه‌ای در این خصوص کنند، کار را تقریبا رها کردند و سطح مشارکت آن‌ها پایین آمد که در این شرایط ما به موضوع ورود کردیم و با توجیه مردم، آن‌ها را دوباره پای کار آوردیم و امروز شاهد پیشرفت خوبی در برنامه‌ها هستیم.
وی ادامه داد: از طرفی در برخی از روستاها، خود مردم تصمیم به آوردن پیمانکار گرفتند که به کارگیری افراد نامناسب در این زمینه کار را عقب انداخت. همچنین خانه‌هایی که با هبلکس یا بلوکه ساخته می‌شوند نسبت به خانه‌های آجری با سرعت بیشتری پیش می‌روند. همزمانی فصل برداشت محصول با ساخت وسازها نیز در کم شدن سرعت پیشرفت کار موثر است.
پرداخت تسهیلات به روستاییان
نوروزیان در خصوص مشکل کیفیت آب شرب برخی از روستاها، ضمن صدور دستور پیگیری موضوع، تصریح کرد: درحال حاضر بیش‌از 70روستای بالای 20 خانوار در مشهد وجود دارد که مشکل آب آشامیدنی دارند؛ این مسئله ارتباطی با زلزله ندارد و بیشتر به اختلاف روستاییان با آبفای روستایی برمی‌گردد؛ با این‌حال هرسال با اختصاص بودجه از محل اعتبارات ماده 180 برنامه توسعه، تعدادی از روستاها تحت پوشش آبفای روستایی قرار می‌گیرند و به تدریج این مشکل نیز برطرف می‌شود.
وی از اختصاص تسهیلات برای ساخت 400 دامداری خبر داد و گفت: برای دامداری‌های 40متر،10میلیون تومان و برای 40 متر به بالا 15میلیون تومان به روستاییان وام پرداخت می‌شود.
فرماندار مشهد در پاسخ به سوالی درباره توقف کار توسط برخی از پیمانکاران خاطرنشان کرد: 25 میلیون تومان تسهیلات ساخت وساز بطور مرحله به مرحله و تحت نظارت کارشناسان پرداخت می‌شود، اما متاسفانه برخی به جای پرداخت پول پیمانکار از محل تسهیلات آن را صرف خرید اقلام دیگری مانند دام و احشام کرده‌اند و طبیعتا در چنین شرایطی پیمانکار، کار را متوقف می‌کند.
150 واحد مسکونی ساخته شده است
حسن حسینی، معاون امور بازسازی و مسکن روستایی بنیاد مسکن انقلاب اسلامی خراسان رضوی درخصوص اقدامات این سازمان گفت: پس از وقوع زلزله تعداد خانه‌های آسیب دیده در استان، دوهزار واحد مسکونی برآورد شد که از این تعداد یک‌هزارو900 واحد روستایی بود و یک‌هزارو500 نفر برای دریافت تسهیلات به بانک‌های عامل معرفی شدند.
وی افزود: پی‌سازی و بتن‌ریزی یک‌هزارو 500واحد مسکونی تاکنون صورت گرفته و حدود 150 واحد نیز با دریافت پایان‌کار به طور کامل ساخته شده است. درحال حاضر مشکل خاصی نداریم و مردم در همراهی با ما در جهت انجام اقدامات لازم همکاری خوبی دارند.
مسکن‌های ایمن جای خانه‌های کاهگلی را می‌گیرند
مهدی زارعی کلات، بخشدار رضویه نیز با اشاره به وسعت چهارهزاروهشتصد کیلومتر مربعی و جمعیت 70هزار نفری این بخش، بیان کرد: وجود 72 روستا و همجواری با پنج شهرستان دیگر، رضویه را به بخشی ویژه تبدیل کرده است که برخلاف بسیاری از بخش‌ها، فاصله بین برخی از روستاهای آن به 150 کیلومتر نیز می‌رسد.
وی اضافه کرد: خوشبختانه زلزله در این منطقه تلفات جانی نداشت و درحال حاضر به جای خانه‌های فرسوده روستایی، شاهد ساخت مسکن‌های مستحکم و ایمن هستیم و همت مضاعف مردم می‌تواند به بازسازی‌ها سرعت ببخشد.
بخشدار رضویه مشکلات این بخش و مناطق زلزله زده را علاوه بر پراکندگی روستاها، زیرساخت‌های نامناسب مانند راه روستایی دانست و ابراز امیدواری کرد: امیدواریم با اعتبارات تخصیص یافته از سوی دولت و رشد آن در دوره جدید این مشکلات نیز حل شود.
گزارشی از صادق شیخی