لب‌های خشک روستا
خبر تشنگی خراسان، خبر تازه‌ای نیست و بارها از زوایای مختلف به آن پرداخته شده‌است. شاید تابستان داغ، تنها بزنگاهی باشد که گوش ما را می‌پیچاند که آهای جماعت، این راهی که در مصرف بی‌رویه پیش گرفته‌اید به جای خیلی باریک ختم می‌شود یعنی ختم منابع آبی.
اگر همینطور پیش برویم باید کم‌کم به دشواری‌های زندگی، جیره‌بندی آب را هم اضافه کنیم. حالا پای آب جیره‌بندی به روستاهای خراسان رضوی باز شده‌است.
93 درصد جمعیت روستایی استان تحت پوشش سازمان آب و فاضلاب روستایی خراسان رضوی
مدیر روابط عمومی و آموزش همگانی آب و فاضلاب روستایی خراسان رضوی گفت: در بعضی مناطق مجبور به استفاده از تانکر آبرسانی سیار هستیم اما تانکرسیار نیز توانایی آبرسانی به تمامی مناطق را ندارد.
سید رضا موسوی در گفت و گو با صبح امروز در خصوص بحران کم‌آبی و قطعی آب در برخی روستاهای استان گفت: کاهش بارندگی، مصرف بیش از حد دام‌داری‌ها که از آب‌های سطحی استفاده می‌کنند در حالی که این آب‌ها در حال خشک شدن هستند و چاه‌های زیرزمینی که سطح آنها افت پیدا کرده است، همه و همه سبب شده است تا کشاورزان و دامداران به مصرف آب شرب روی بیاورند.
مدیر روابط عمومی و آموزش همگانی آب و فاضلاب روستایی خراسان رضوی گفت: این سازمان وظیفه‌ای برای تامین آب شرب دام را ندارد و فقط تامین آب شرب خانوارهای روستایی برعهده ما است؛ راه حلی که با این حجم مصرف می‌توان پیش گرفت این است که آب را به صورت عادلانه تقسیم کنیم و اگر به اندازه ده ساعت توانایی آبرسانی داریم همه روستاها از این ده ساعت بهره‌مند شوند.
وی ادامه داد: در بعضی مناطق سعی کرده‌ایم به سمت منابع آبی جدید برویم و در بعضی مناطق نیز مجبور به استفاده از تانکر آبرسانی سیار هستیم اما تانکرسیار نیز توانایی آبرسانی به تمامی مناطق را ندارد.
موسوی افزود: تعدادی از روستاها نیز تحت پوشش سازمان آب و فاضلاب روستایی نیستند و این روستاها از زمانی که سازمان تشکیل شده است شبکه آبی خود را تحویل نداده‌‍اند و تصمیم گرفتند تا شبکه روستایی در اختیار شورای روستا باقی بماند.
وی گفت: اما پس از گذشت سال‌ها این شبکه‌های آبی روستایی مستهلک شده است و نیازمند هزینه برای نوسازی است؛ این روستاها نیز علاقه‌مند شده‌اند تا شبکه آبی خود را به سازمان تحویل دهند؛ سازمان نیز با این موضوع مخالف نیست اما تحویل گرفتن این شبکه‌ها را منوط به پیدا شدن منابع مالی و دریافت هزینه نوسازی آنها از دولت کرده است.
مدیر روابط عمومی و آموزش همگانی آب و فاضلاب روستایی خراسان رضوی گفت: امروز 93 درصد جمعیت روستایی استان تحت پوشش سازمان آب و فاضلاب روستایی خراسان رضوی است و 7 درصد باقی‌مانده معمولا روستاهای زیر 20 خانوار در مناطق دور افتاده هستند و یا روستاهای که هنوز آمادگی ورود به شبکه را ندارند.
وی در خصوص استفاده از سدها برای آبرسانی روستایی گفت: در روستاها به جز آب سد دوستی که مقداری از آن صرف آب شرب روستایی می‌شود، از بقیه سدها آبی به مصرف شرب روستایی تعلق نمی‌گیرد چرا که برای استفاده از آب سدها برای روستاها نیاز به تاسیسات فراوانی است و باید تصفیه‌خانه ایجاد شود.
موسوی ادامه داد: از حدود 1400 منبع آبی که در سطح خراسان رضوی وجود دارد، بالغ بر 1100 منبع آبی آن چاه است و اگر از آب سد دوستی نیز در این خصوص استفاده کرده‌ایم، این آب در مشهد تصفیه می‌شود و به روستاهای اطراف منتقل می‌شود اما در غیر این صورت نیاز به تاسیسات چند صد میلیاردی برای رساندن و تصفیه آب سدها به روستاها است.
وی افزود: برای منابع آبی که دچار مشکل شده باشد آب‌شیرین‌کن تاسیس کرده‌ایم اما از سدها نمی‌توان برای روستاها که تعداد خانوار در آنها پایین است استفاده کنیم.
مدیر روابط عمومی و آموزش همگانی آب و فاضلاب روستایی خراسان رضوی با بیان این که در حال عبور از این بحران آبی هستیم گفت: اگر روستایی که تحت پوشش سازمان است، دچار مشکل شود حتما به آن رسیدگی می‌شود و در قالب تعریف منابع آبی جدید و یا انتقال آب به روش‌های مختلف سعی در حل مشکلات داریم.
روستای مهدی‌آباد سد ارداک آب آشامیدنی ندارد
به نقل از خبرگزاری تابناک عضو شورای بخش مرکزی مشهد با بیان این خبر افزود: عدم مدیریت صحیح در آبرسانی درد امروز روستاهاست و روستاهایی مانند گجوان و شاتقی درحال حاضر آب چاه مشترک دارند که به خاطر کم‌آبی، خود اهالی مجبور به جیره‌بندی آب برای آب آشامیدنی و قابل شرب شده‌اند.
حسن توحیدی‌نیا ادامه داد: به خاطر کنده کاری انشعابات آب، سالیانه خسارت زیادی به معابر و آسفالت‌های روستایی وارد می‌شود، درحالیکه پس از انجام بسیاری از این کنده‌کاری‌ها روی آن حفاری‌ها را هم اهالی باید بپوشانند.
وی افزود: اعتبار سالانه دهیاری‌ها محدود است و خیلی از نهادها از جمله آب روستایی انتظار تامین هزینه کارهایشان را به نام خودیاری از دهیاری‌ها دارند که عملا چون این بودجه سرفصل‌های مشخص دارد چندان ممکن نیست.
رئیس شورای روستای گجوان گفت: درباره اصلاح و توسعه شبکه آبرسانی در روستاهای این منطقه با مسئولان آبفای روستایی جلساتی داشتیم و حتی صورت‌جلسه هم کردیم اما اتفاقی نیفتاده و وعده‌های اصلی، عملیاتی و محقق نشده است.
توحیدی‌نیا با اشاره به وجود تعداد زیاد انشعابات غیرمجاز در روستاها افزود: این انشعابات غیرمجاز گاهی عادی شده و برخورد چندانی هم با افراد صورت نمی‌گیرد؛ فقدان پروانه لازم و عدم صدور پروانه از جمله علل این موضوع است ضمن اینکه برخی باغ‌های خصوصی و باغ ویلاها، آب ویژه مصرف می کنند و حتی پمپ استخراج آب مخصوص دارند اما نظارتی بر آنها نیست.
عضو شورای بخش مرکزی مشهد تصریح کرد: از بسیاری از مردم روستا به عنوان جریمه، حق آبیاری برای دام‌ها گرفته می‌شود و جریمه می‌گیرند اما خدمات آب در روستاها ناچیز است.
توحیدی نیا ادامه داد: اداره آبفا نماینده حقوقی دارد و صرفا پیگیر مطالبات هستند درحالیکه بهتر است آبدار که مسئول توزیع آب است را تقویت کنند.
گزارشی از صادق شیخی