خشت به جای عروسک
اگر چند دقیقه‌ای را زمان بگذارید و سایت‌های خبری یا رسانه مکتوب را بخوانید، قطعا به مطلبی که درباره یکی معضلات روز که پای کودکان را به میان کشیده، می‌رسید. کودک همسری، بیوه‌های کوچک، کودکان کار، کودکان بزهکار و هزاران عنوان دیگر که کودکان حتی درک درستی از مفاهیم آنان ندارند. آنها بالاجبار و به دلایل مختلفی مجبور به کار کردن و پول درآوردن از راه های مختلف هستند. اعم از گل فروشی و دست فروشی سر چهار راه‌ها و گاهی هم برای حمل مواد مخدر از آنان سوء استفاده می کنند. آرزوی این کودکان زیاد نیست و همین چند وقت پیش بود که کلیپ چند ثانیه ای از کودک کاری که برای روزهای بزرگسالی خودش آشغال جمع کردن را تصور کرده بود به سرعت در فضای مجازی منتشر شد. بعد از آن خبر مرگ آتنای 7ساله در پارس آباد که قربانی هوس قاتلش شد، جریحه و احساسات عمومی را برانگیخت و لیست بزرگی از حوادث ناگوار که دنیای کودکان را هدف قرار داده است به وجود آمده. شنیده‌ها حاکی از آن است در این میان دختران جلودار این صف طویل قربانی شدن‌ها هستند. قربانی فقر خانواده، قربانی کار سخت و… در ادامه گزارش متفاوتی از آسیب پذیری دختران و در بحث آسیب‌های اجتماعی و سایر مسائل دیگر می خوانید.
نیره عابدین‌زاده در نشست خبری با حضور بانوان شاغل در بهزیستی با اشاره به اهمیت مبحث کودکی و قوانین موجود برای حفاظت از حقوق کودکان گفت: پلیس حق تحقیق و تفحص از کودکان را ندارد و تعریفی که ما برای کودک داریم همان تعریفی است که در قانون به آن تصریح شده است.
وی به سن بلوغ شرعی دختران اشاره کرد و گفت: به تجربه در کار قضاوت دریافته‌ام که دختران در این سن و سال، از پسران هم‌سن خود آگاه‌تر و فهیم‌تر هستند.
وی با بیان اینکه قوانین حمایتی زیادی برای کودکان تصویب و تدوین شده گفت: حمایت قانون‌گذار از کودکان به خاطر این است که این گروه، معمولا در ارتکاب جرایم سوء نیت ندارند یعنی از طریق فریب، اجبار یا مورد سوء استفاده قرار گرفتن، مرتکب جرم می‌شوند. کودکان در معرض آسیب‌های مختلف قرار دارند و به همین جهت، دستگاه قضایی و قانون‌گذار از آنها حمایت می‌کند.
دختران در 9 سالگی استقلال دارند
وی شرط تحقق این حمایت را عدم فعالیت خودسرانه‌ی کودکان عنوان کرد و گفت: دختران که از 9 سالگی به سن شرعی تکلیف وارد می‌شوند از نظر قانونی نیز به جز امور مالی در بقیه‌ی امور استقلال دارند در حالی که پسران این استقلال را دارا نمی‌باشند.
عابدین‌زاده، بیشتر جرایم کودکان را در استان که بدون سوء نیت واقع می‌شود تجاوز به عنف، مورد سوء استفاده قرار گرفتن توسط افراد خلافکار و شرکت در مراسم غیر متعارف عنوان کرد و گفت: افرادی که امکانات اقتصادی کمتری در زندگی دارند بیشتر دچار جرایم گروه اول می‌شوند و افراد طبقه متوسط به بالا بیشتر در گروه جرایم دوم قرار می‌گیرند.
وی تصریح کرد: دختران باید از اعتماد کردن نابجا به افراد غریبه، در اختیار دیگران قراردادن تصاویر شخصی و گذاشتن عکس‌های خصوصی در پروفایل‌های شبکه‌های مجازی، بشدت پرهیز کنند زیرا این موارد، زمینه‌ی سوء استفاده از کودکان و ضربه زدن به شخصیت و خانواده‌ی آنها را فراهم می‌کند.
68 درصد کودکان کار را دختران تشکیل می‌دهند
مدیر کل امور بانوان استانداری خراسان رضوی نیز در این نشست ضمن تأکید بر اهمیت دادن به حقوق کودکان در قوانین کشورمان گفت: ایران سال‌هاست که کنوانسیون حقوق کودکان را امضا کرده و به عضویت این کنوانسیون درآمده است.
فرشته سلجوقی ضمن اشاره به اینکه ایران تنها یکی از چهار پروتکل این کنوانسیون در خصوص منع خرید و فروش کودکان را امضا کرده اظهار امیدواری کرد که سه پروتکل دیگر را که ضامن حقوق کودکان است امضا کند.
وی در خصوص وضعیت دختران در میان گروه‌های کودکان کار گفت: متأسفانه به خاطر شرایط اقتصادی خانواده‌ها و عدم توجه به کودکان، 68 درصد کودکان کار را دختران تشکیل می‌دهند که این امر بسیار نگران‌کننده است.
وی تصریح کرد: دختران زیر سن قانونی برای امرار معاش خانواده و در تلاش برای حفظ بقای خود و اعضای خانواده‌اش مورد بهره‌کشی قرار می‌گیرد.
وی با اشاره به موادی از کنوانسیون حقوق کودک گفت: هیچ کودکی نباید از حیات، زندگی اقتصادی سالم، تحصیل و آموزش باز بماند و محروم شود. همچنین هیچ کودکی نباید از تبعیض با همنوعان خود در رنج باشد.
وی با اشاره به حق بیان آزادانه نظرات برای کودکان، ادامه داد: اگر امنیت روانی و اجتماعی برای کودکان‌مان می‌خواهیم جداسازی مداوم کودکان از خانواده‌ها و افزایش مراکز شبه‌خانواده، کارگشا نیست بلکه باید وظایف قانونی و شهروندی در قبال کودکان را به خانواده‌ها و والدین یادآور شویم و کمک کنیم کودکان در خانواده‌ها دارای امنیت و آرامش بیشتری باشند.
وی در پایان صحبت‌هایش با اظهار تأسف از ازدواج زودهنگام و اجباری کودکان در استان گفت: در تحقیقی که اخیرا انجام گرفته، خراسان رضوی در بین 7 استان کشور بیشترین ازدواج در کودکان و بیشترین کودکان بیوه را دارا بوده است.
دختران بهزیستی یک دهم سایر دختران جامعه طلاق می‌گیرند
در این نشست، معاون اجتماعی بهزیستی خراسان رضوی نیز با اشاره به خدمات بهزیستی برای کودکان گفت: دختران از توانمندی‌های فطری و خدادادی زیادی نسبت به پسران برخوردار هستند و باید از این نعمت‌های الهی به نحو احسن استفاده کنند.
غلامحسین حقدادی در خصوص زمینه‌های تربیتی مراکز شبه خانواده‌ی بهزیستی گفت: وضعیت تربیتی و پرورشی دختران بهزیستی به گونه‌ای است که با وجود رشد طلاق در سال‌های اخیر در جامعه، این دختران یک دهم دختران بیرون از مراکز، طلاق داشته‌اند.
وی گفت: خوشبختانه در طول سه سال گذشته فقط سه مورد طلاق در بین دختران ازدواج کرده مراکز بهزیستی داشته‌ایم که به خاطر شرایط درست تربیتی و پایبندی به اخلاق و آموزش‌های دینی بوده است.
گزارشی از نیلوفر اقبال