36 درصد مشهدی‌ها در «دومین حاشیه بزرگ کشور»
مشاور استاندار خراسان رضوی در حاشیه شهر مشهد مقدس گفت: حاشیه شهر مشهد مقدس با وسعت حدود 3900 هکتار و جمعیت یک میلیون و 250 هزار نفر بعد از تهران به لحاظ وسعت و جمعیت جایگاه دوم را در کشور به خود اختصاص داده است. جمعیتی برابر 36 درصد مردم مشهد که فقط در 12 درصد وسعت آن ساکن هستند. لذا ریزدانگی واحدها همراه با نفوذ ناپذیری و تراکم جمعیتی از مشخصه‌های اصلی حاشیه شهر است.
محسن کوهی در تشریح خدمات دولت تدبیر و امید در حاشیه شهر مشهد مقدس افزود: این جمعیت که حدود 36 درصد جمعیت شهر مشهد است اگر محدوده قانونی مشهد بر اساس طرح تفضیلی حدود 30.5 هزار هکتار در نظر بگیریم در حدود 12 درصد است. بعبارتی دیگر تراکم جمعیتی 730 نفر در هکتار در هشت پهنه شامل: التیمور، شهرک شهید رجایی(قلعه ساختمان)، قلعه ساختمان، گلشهر، خواجه ربیع، دروی، جاده قوچان، سیدی، سیس‌آباد را در مشهد داریم.
وی تصریح کرد: نکته مهم در پراکندگی جمعیت این است که این هشت پهنه حاشیه شهر؛ در شمال، شرق، شمال شرق، شمال غرب و جنوب شرق مشهد ساکن هستند که این بر خلاف مطالعات و برنامه ریزی‌های بالادستی است که محور توسعه مشهد را غرب پیش‌بینی کرده بود.
مشاور استاندار خراسان رضوی در حاشیه شهر مشهد مقدس خاطر نشان کرد: شهرک شهید رجایی بلحاظ وسعت با 878 هکتار بیشترین مساحت و التیمور با حدود 210 هزار نفر جمعیت بیشترین جمعیت را در پهنه‌های حاشیه شهر به خود اختصاص داده‌اند.
کوهی گفت: در سال 1393 برنامه ریزی دقیقی جهت نیازهای اجتماعی، فرهنگی، آموزشی، امنیتی و حتی تثبیت وضع موجود و تشکیل سازمان مستقل جهت حاشیه شهر در بسته ای پیشنهادی تنظیم شد که حدود نیاز اعتباری 2160 میلیارد تومان برآورد و با این اقدام شهر مشهد بعنوان اولین شهر در کشور که مطالعه دقیق در حاشیه داشته معرفی گردید و این بسته در سال 1394 با پیگیری زیاد به تصویب ستاد بازآفرینی کشور و وزارت کشور نیز رسید.
از بیکاری تا عوامل فرهنگی
وی افزود: مشکل بیکاری، فقر، عوامل فرهنگی و صرفاً در مشهد عامل مذهبی موجب افزایش موج مهاجرت به مشهد شده است.
مشاور استاندار خراسان رضوی در حاشیه شهر مشهد مقدس تصریح کرد: عدم اشتغال در شهرهای بزرگ و میانی و روستاهای استان (مخصوصاً روستاهای اطراف مشهد) موجب گسترش حاشیه شده به‌طوری که منحنی این افزایش مخصوصاً در بیست سال اخیر بسیار صعودی است.
کوهی خاطر نشان کرد: رشد بی‌رویه و غیرمتوازن شهری موجب گردیده که در پهنه‌های مختلف حاشیه شهر کمبود کاربری‌های ضروری شامل خدماتی، بهداشتی، ورزشی، فرهنگی و … به شدت محسوس بوده و این معضل هر گونه برنامه ریزی مناسب را در این مناطق با مشکل مواجه کرده است.
جلوگیری از رشد بی‌رویه
وی تصریح کرد: هدف جلوگیری از رشد بی‌رویه و کنترل محدوده کنونی و تثبیت وضعیت موجود بوده که نیازمند اقداماتی عاجل شامل کمربند سبز (سرانه فضای سبز را نیز افزایش می‌دهد)، دیوار حائل، اجرای ابنیه‌های خاص، میله گذاری محدوده خدماتی شهر، اجرای باکس و دیواره‌های بتنی و … است و همزمان با عنایت به فرمایشات مقام معظم رهبری و دستورات ریاست محترم جمهور می‌بایست نسبت به رسیدگی به وضعیت معیشتی، اشتغال و افزایش رفاه عمومی و ارتقاء سرانه‌های خدماتی برای ساکنین این مناطق اقدام نموده، بدیهی است شرط اصلی تحقق این هدف، همزمانی و همپوشانی این فعالیت‌های با یکدیگر است.
سازمانی که تصویب شد ولی ابلاغ نه
مشاور استاندار خراسان رضوی در حاشیه شهر مشهد مقدس ادامه داد: وجود سازمانی مشخص جهت مدیریت بر حاشیه که دارای پست‌های سازمانی مشخص باشد از واجبات بوده تا در مسیر اقدام اولاً با برنامه حرکت نموده و ثانیاً دچار افراط و تفریط نگردیم لذا به شورای جدید شهر توصیه می‌شود که دقت در برنامه ریزی دقیق جهت حاشیه شهر داشته باشند و تشکیل اتاق فکر در این زمینه الزامی است. اگرچه این سازمان قبلاً مصوب شده (سال1394) اما هنوز از طریق سازمان مدیریت به استان ابلاغ نگردیده است.
وی با اشاره به بازدید اخیر رئیس و اعضاء محترم کمیسیون امنیت ملی از از پروژه‌های روشنایی محلات، گازکشی کشف رود، سوله‌های ورزشی سپاه، مخابرات، آبرسانی و اجرای شبکه فاضلاب و … به حاشیه شهر مشهد، افزود: وی ضمن تقدیر از خدمات ارائه شده اظهار نموده ” با توجه به بازدیدهای گذشته با محوریت استاندار خراسان رضوی تحول عظیمی در حاشیه شهر صورت گرفته که قابل مقایسه با گذشته نسبت به گونه ای همه سازمان‌ها اعم از سپاه، شهرداری، آب منطقه ای، جهاد سازندگی و بسیاری دستگاه‌های دیگر دست به دست هم داده اند و کارهای بسیار بزرگی در مشهد انجام شده که این امور در عرصه ملی قابل الگو برداری و بسیار تحسین برانگیز است.
کاری که در کشف رود صورت گرفته یک الگوی ملی است و اینکار بسیار ارزشمند و حائز اهمیت و کار بسیار مهمی است و ما از همه مسئولان خراسان رضوی که با یک اجماع منطقی و اصولی این کار را صورت داده‌اند خرسندیم” .
مشاور استاندار خراسان رضوی در حاشیه شهر مشهد مقدس افزود: نکته قابل تأمل در سخنان وی با توجه به اشراف خوبی که از اقدامات دیگر استان‌ها دارند توصیه الگو برداری بقیه استان‌ها از اقدامات خراسان رضوی است و اقدامات را تحسین برانگیز مطرح نموده است.
هزینه 930 میلیارد تومانی
کوهی گفت: در دولت یازدهم توجه ویژه‌ای به حاشیه شهر مشهد شده است و با توجه به اعتبار ناچیز دولتی اما با تأکید و پیگیری استاندار محترم که هر هفته از یک دستگاه و عملکرد آن بازدید بعمل می‌آورد کلیه دستگاه‌ها از محل اعتبارات داخلی خود در ساماندهی و افزایش وضعیت رفاه نسبی هزینه نموده‌اند و تا کنون در سه سال اخیر بیش از 930 میلیارد تومان هزینه شده است.
وی تصریح کرد: در ابتدای امسال حدود 102 میلیارد تومان از محل اعتبار مصوب سال 1395 که 265 میلیارد تومان است تخصیص ابلاغ شد که دبیرخانه ستاد توانمندسازی( راه و شهرسازی ) با هماهنگی استانداری در حال برگزاری مناقصه و تحویل زمین و اجرای پروژه، می‌باشند که این موضوع نوید دهنده خبرهای خوش بعدی و تحولی تأثیرگذار در این مناطق است.
انتظار برای اقدام اجرایی شهرداری مشهد
مشاور استاندار خراسان رضوی در حاشیه شهر مشهد مقدس گفت: این پروژه‌ها غالباً شامل؛ آب، برق، شبکه فشار ضعیف و متوسط، جمع آوری فاضلاب، ایجاد روشنایی در محلات، سالن‌های ورزشی، مدرسه، کتابخانه عمومی، پارک و فضای سبز، بهسازی و تعریض معابر شهری، ساماندهی مسیل، تجهیز آتش نشانی و … است.
کوهی اظهار امیدواری کرد: در شهرداری مشهد نسبت به ایجاد سازمان قوی و مناسب جهت برنامه ریزی، هدف گذاری و اقدام اجرایی در حاشیه شهر اقدام و به نوعی عمل شود که ضمن تثبیت وضعیت موجود، از افزایش حاشیه‌نشینی نیز جلوگیری شود و نسبت به ایجاد رفاه نسبی اقدام گردد.