«بامداد»، نمایندهای از موسیقی خراسان در قاره سبز
با وجود محدودیتها و محرومیتها از امکانات و زمینههای لازم برای اجرای کنسرت در مشهد، استعدادهایی از همین سرزمین برای معرفی بیشتر فرهنگ این آب و خاک برمیخیزند و راههای طولانی و زحمتهای بسیار به خود متحمل میشوند، تنها «با این امید که از پس فردا سحر شود». یک بار دیگر گروهی از خراسان نمایندهای است از فرهنگ غنی این خطه از خاک ایران در میان کشورها و فرهنگهای جهان. گفتوگویی داشتیم با سالار مرتضوی سرپرست گروه موسیقی بامداد که چهارم خرداد برای سه اجرا در سه شهر اروپا عازم قاره سبز میشود.
یک کارنامه درخشان
سالار مرتضوی گفت: گروه «بامداد» یکی از گروههای قدیمی موسیقی مشهد است و ما خیلی جدی از سال 81 شروع به کار کردیم. اجراهای مختلفی داشتیم و از همان زمان تا کنون رویکردمان نوآوری با حفظ اصالتها بوده است. در تلاش بودیم تا ضمن پایبندی به اصالتهای موسیقی سنتی نوآوری هم داشته باشیم و هدفمان این است. از ابتدا تا کنون همواره تلاش کردیم تا کار کنیم و ضمن این در فضایی دوستانه در کنار هم باشیم.
تا کنون اجراهای زیادی در مشهد داشتیم و در سالهای سخت موسیقی مشهد که هنوز هم ادامه دارد توانستیم در مشهد کنسرتهایی داشته باشیم. در همین سالها توانستیم با سختیهایی فراوان کنسرتهایی اجرا کنیم. سال 88 با اینکه پنج سال از ممنوعیت کنسرت در مشهد گذشته بود، توانستیم با پیگیریهای بسیار و گذشتن از هفتاد خوان رستم کنسرتی در سالن مصلینژاد مشهد برگزار کنیم که این نقطه عطفی در موسیقی مشهد بود که توسط گروه «بامداد» رقم خورد و در واقع میگفت میشود در مشهد هم کنسرت گذاشت اما با سختیهای فراوان.
بعد از آن در سال 89 کنسرت دیگری داشتیم و در سال 91 در کشور تایلند و در هفته فرهنگی مشترک ایران و تایلند در این کشور به عنوان نمایندگان موسیقی ایران حضور داشتیم. در آمل، گرگان و بار دیگر در مشهد هم کنسرتهایی برگزار کردیم. در سال 2015 در فستیوال موسیقی و فُلک در بلغارستان شرکت کردیم که این جشنواره، جشنواره هنرهای فُلک بود که ما در این شاخه توانستیم عنوان برتر را کسب کنیم. در سال 2016 در شهر درستن در آلمان شرکت داشتیم که از گروههای منتخب شدیم. در آن فستیوال گروه دلشدگان هم همراه با ما حضور داشت.
حضور در قاره سبز
برنامههای اخیر از شرکت در فستیوال لیمبورک شروع میشود که هر پنج سال یک بار برگزار میشود. بعد از این فستیوال در کاریزسلاترن آلمان برنامهای داریم که انجمن فرهنگی ایرانیان مقیم آلمان برگزار کننده آن هستند. بعد از این برنامه در تالین پایتخت استونی هستیم که در یک فستیوال موسیقی شرکت میکنیم. اعتبار هر فستیوال به شرکتکنندگان آن است و در این فستیوال گروههای برجستهای شرکت میکنند. این فستیوال به طور تخصصی به موسیقی شرق میپردازد و موسیقی آسیایی را به طور تخصصی مورد توجه قرار داده است.
رپرتواری که برای این برنامهها بستیم، تلفیقی است از موسیقی خراسان و موسیقی دستگاهی ایران، و چون ما گروه موسیقی خراسانی هستیم و دین داریم، احساس وظیفه میکنیم به موسیقی سرزمین خودمان نگاهی جدی داشته باشیم. در این برنامهها ما نگاهی به موسیقی فُلک شمال و جنوب خراسان داریم و همراه با موسیقی دستگاهی که در دو بخش دشتی و بیات ترک اجرا میشود. اعضای گروه ما در این برنامهها امیر گوهریان نوازنده تار و از آهنگسازهای گروه، بابک شایخ نازنده سنتور، رضا شریعتی و علی ظفری نوازندگان کمانچه، نفیسه طباطبایی ساز نی، امیررضا نقوی ساز عود و امید ناگهانی با تمبک هستند و فرشته مدرسزاده به عنوان همخوان آواز ما را همراهی میکند.
نماینده ایران هستیم!
هدف ما در وهله اول معرفی موسیقی ایرانی است چون در یک فستیوال هدف یک گروه موسیقی این است که نماینده کشورش باشد. ما در ایران به نحوی گستردگی موسیقی داریم که اگر بخواهیم فقط به موسیقی خراسان بپردازیم به اندازه کافی جا دارد. انواع موسیقی در ایران داریم که میشود آنها را معرفی کرد اما باید نکته مهمی را بگویم و اینکه شرکت در یک فستیوال برای یک گروه موسیقی خوب است و اعتبار دارد اما همه ما در ته دلمان آروزیی داریم که بتوانیم این موسیقی را برای همشهری خودمان ارائه دهیم چون احساس میکنیم مردم خودمان بیشتر از مردم سراسر جهان به این نوع موسیقی نیاز دارند. امروز میبینیم که در مشهد خروجی ممنوعیت موسیقی به گسترش انواع موسیقی زیرزمینی انجامیده است. این را ما در سالهای قبل با مسئولین درمیان گذاشتیم و گفتیم که باید احساس خطر کرد در این باره. متأسفانه امروز آمار جرم و پرخاشگری در مشهد زیاد شده است و موسیقی میتواند این فضا را تلطیف کند. موسیقیای که بنیانگذار آن حکما هستند خروجی آن آرامشبخشی است چون کلام آن کلام شعرایی است که نام بردن از آنها جوهری از دریا میخواهد و کاغذی از کل درختان هستی. این موسیقی را نمیگذاریم جوانمان بشنود و این خیلی غیرمنصفانه است.
یک خانواده، یک گروه موسیقی
در پایان باید بگویم آنچه گروهمان را شاید متمایز کند این است که ما سعی کردهایم قبل از هر چیز یک خانواده باشیم. معمولا گروهها برای اهداف مقطعی شکل میگیرند و تعدادی نوازنده دور هم جمع میشوند و بعد از هم جدا میشوند اما «بامداد» یک خانواده است که اعضایش سالهاست در کنار هم هستند. به نظرم آنچه این گروه مینوازند و صدایی که از گروه به گوش مخاطب میرسد، از گروهی دوستانه میآید.
گزارشی از نوید موسوی