اتحاد برای جنگی اجتماعی!
نشست ستاد فرهنگی – اجتماعی مدیریت و ساماندهی آسیب‌های اجتماعی استان خراسان رضوی با حضور معاون سیاسی، امنیتی و اجتماعی استاندار، مدیرکل آموزش و پرورش استان و دیگر مدیران سازمان‌ها و دستگاه‌های مرتبط با طرح تقسیم کار ملی پیرامون کنترل و کاهش آسیب‌های اجتماعی، صبح دوشنبه 29 خرداد در محل اداره کل آموزش و پرورش خراسان رضوی برگزار شد.
طرح تقسیم کار ملی، پروژه‌های مشخصی را برای دستگاه‌های مختلف در حوزه مقابله با آسیب‌های اجتماعی تعریف و با تخصیص اعتبار به دنبال اجرایان گام برداشته است که ستاد فرهنگی – اجتماعی مدیریت و ساماندهی آسیب‌های اجتماعی استان خراسان رضوی در نشست‌های مختلف خود به میزبانی دستگاه‌های مربوطه، نتایج این فعالیت‌ها را مورد بررسی قرار می‌دهد.
مسئولیت سنگین آموزش و پرورش در مقابله با آسیب‌های اجتماعی
مدیرکل آموزش و پرورش خراسان رضوی در این نشست با تأکید بر این که بحث آسیب‌های اجتماعی یکی از اولویت‌های اصلی این سازمان است که در حوزه تقسیم کار ملی هم یکی از سخت‌ترین تکالیف بر گردن این دستگاه گذاشته شده، کفت: ما در آموزش و پرورش حدود چهار مجموعه را داریم که به شکلی درگیر آسیب‌های اجتماعی هستند. مشاور امور جوانان ما که 8 برنامه مشخص را دنبال می‌کند، امور بانوان که 6 طرح در این حوزه پیگیری می‌کند، انجمن اولیا و مربیان که 4 طرح ویژه را دارد و اداره آسیب‌های اجتماعی به عنوان محور این برنامه که 13 طرح و 23 اقدام را دنبال کرده است. بسیاری از این طرح‌ها با همکاری دستگاه‌های مختلفی اجرا می‌شوند که از همه آن‌ها که به آموزش و پرورش در انجام مأموریت‌هایش کمک می‌کنند، تشکر می‌کنم.
علیرضا کاظمی در مورد وظایفی که در طرح تقسیم کار ملی بر عهده آموزش و پرورش قرار گرفته است، افزود: یکی از تکالیف آموزش و پرورش در حوزه تقسیم کار ملی این بود که حدود 290 هزار دانش آموز را باید تحت پوشش قرار می‌دادیم به این شکل که 44 هزار دانش آموز دختر پایه هشتم و 45 هزار دانش آموز پسر در این پایه را با موضوع مدیریت عواطف و هیجانات، با حدود سه جلسه کارگاه برای هر کدام تحت آموزش قرار می‌گرفتند. در بحث کاهش اعتیاد هم 99 هزار دانش آموز دختر و پسر پایه ششم و 82 هزار دانش آموز پایه نهم را باید مورد آموزش لازم قرار می‌دادیم که برای هر کدام چهار ساعت کلاس پیش بینی شده بود. همچنین در رابطه با موضوع کاهش طلاق حدود 18 هزار دانش آموز که در مدارس و نواحی مختلف شناسایی شده بودند باید تحت پوشش قرار می‌گرفتند که برای هر کدام 4 ساعت آموزش در نظر گرفته شده بود که همه این موارد با برنامه ریزی که به سرعت انجام شد، در قالب بیش از ده هزار کلاس درس اجرا شده است.
وی به دیگر فعالیت‌های مستمر آموزش و پرورش در حوزه مقابله با آسیب‌های اجتماعی، علاوه بر طرح تقسیم کار ملی اشاره داشت و خاطرنشان کرد: ما در کنار این فعالیت‌ها و وظایفی که در طرح تقسیم کار ملی بر عهده داشتیم، 7152 کارگاه برای دانش آموزان، اولیای آن‌ها و همکاران آموزش و پرورش برگزار کرده‌ایم که 241 هزار دانش آموز، 174 هزار اولیا و 36 هزار همکار فرهنگی در این کارگاه‌ها مورد آموزش قرار گرفته‌اند.
84 پروژه با 40 میلیارد ریال اعتبار برای مقابله با آسیب‌های اجتماعی
معاون سیاسی، امنیتی و اجتماعی استاندار خراسان رضوی با اشاره تلاش‌های ستاد فرهنگی – اجتماعی مدیریت و ساماندهی آسیب‌های اجتماعی استان خراسان رضوی برای بهبود وضعیت استان در این حوزه، ضمن تشکر از این مجموعه به دلیل مشارکت و همکاری در امر برگزاری انتخابات اخیر، گفت: در استان خراسان رضوی 84 پروژه در قالب طرح ملی تقسیم کار اجتماعی پیرامون کنترل و کاهش آسیب‌های اجتماعی اجرا و به سازمان‌های مختلف واگذار شده است که در مرحله اول با حدود 40 میلیارد ریال اعتبار همراه بوده است که بیش از 10 میلیارد ریال آن به آموزش و پرورش اختصاص پیدا کرده است.
سیدجواد حسینی، دراین باره افزود: اعتبار این طرح با همین قالب، امسال قرار است به 400 میلیارد ریال ارتقا پیدا کند که این بستگی به عملکرد ما دارد و به همین دلیل ما بحث‌های نظارتی را در اجرای آن خیلی جدی گرفته‌ایم و برای اولین بار یک گروه علمی و دانشگاهی مسئولیت نظارت را برعهده دارند، چون به دنبال این هستیم تا تأثیرات اجتماعی، کاربرد و میزان موفقیت واقعی آن را بسنجیم که اگر ریالی برای آن اختصاص می‌دهیم، با اطمینان این کار را انجام دهیم. ما منابع نامحدود نداریم و منابع محدود باید به چیزی اختصاص پیدا کند که اثرگذاری دارد.
ایجاد اطلس آسیب‌های اجتماعی دانش آموزان استان
وی با تأکید بر این که آموزش و پرورش جدی‌ترین نهاد این طرح است، تصریح کرد: ما سازمانی با گستردگی آموزش و پرورش با این جمعیت مخاطب انبوه را نداریم و بعلاوه کار آموزش و پرورش کنترل و کاهش آسیب‌های اجتماعی است. تمام اقدامات پژوهشی، مالی، اداری، و ورزشی، پرورشی مشاوره ای که در این سازمان به طور روزمره جاری است در جهت کاهش و کنترل آسیب‌های اجتماعی به طور ساختاری انجام می‌شوند اما این سازمان در طرح تقسیم کار ملی به طور ویژه و با رویکرد سبب شناسانه وارد شده است.
معاون سیاسی، امنیتی و اجتماعی استاندار خراسان رضوی به تلاش‌های ساختاری انجام شده برای حرکت صحیح آموزش و پرورش در مسیر مقابله با آسیب‌های اجتماعی پرداخت و اضافه کرد: برای اینکه آموزش و پرورش مسیر خودش را در این راه به درستی طی کند، ساختاری طراحی شد که ابتدا گفتیم برای داشتن مداخله مؤثر باید وضعیت موجود را بشناسیم. برای این منظور ابتدا یک آزمون سلامت روان را برای هشتاد هزار دانش آموز متوسطه اول در استان پیاده کردیم که این آزمون بلافاصله تحلیل محتوا شد. در کنار این آزمون تحقیقات کیفی انجام گرفت و پس از آن فرم ستادهای مدارس تهیه و توسط مدیر، مشاور، مربی پرورشی و یک معلم آگاه در هر مدرسه کامل گردید و این مجموعه شناخت ما را نسبت به وضع موجود آسیب‌های اجتماعی در آموزش و پرورش تکمیل کرد که متناسب با این، اطلس آسیب‌های اجتماعی دانش اموزان مدارس استان خراسان رضوی تدوین شد، به گونه ای که مشکلات هر شهر، ناحیه، مدرسه و حتی هر دانش آموز این طرح در اطلس مشخص است.
حسینی ادامه داد: در مرحله بعد گفتیم باید ساختاری باشد که بتوانیم مداخلات مؤثر انجام دهیم. به دلیل گستردگی آموزش و پرورش این ساختار باید در دو بخش درون و برون سازمانی انجام می‌شد. در حوزه درون سازمانی که چندین بخش در خود آموزش و پرورش در حوزه آسیب‌های اجتماعی دست اندرکار هستند و قرار شد که با مسئولیت معاون هماهنگی، هفته ای یکبار با هم نشست داشته باشند و کارهای خودشان را پیرامون این موضوع هماهنگ و هم افزا کنند. اما در حوزه برون سازمانی بلافاصله ستادی تحت عنوان کمیته ارتقا سلامت روان و اجتماع در سطح استان تشکیل شد که حلقه آن در سطح شهرها ادامه پیدا کرد و در درون مدرسه هم با طرح هدایت این حلقه جاری گردید که مدیر مدرسه، مشاور و مربی تربیتی، یک دانش آموز علاقه مند و یک معلم علاقه مند در درون هر مدرسه بر موضوع متمرکز باشند.
ساخت و تجهیز 21 مدرسه در حاشیه شهر مشهد
وی به اهمیت نقش روحانیون فعال در مدارس تأکید و خاطرنشان کرد: ما حدود 2400 روحانی داریم که در مدارس یا امام جماعت هستند و یا به طریقی با مدارس مرتبط هستند. به نظر من نقش این روحانیون برای کنترل و کاهش مفاسد اخلاقی خیلی مهم است و باید آموزش‌هایی با این رویکرد برای آن‌ها طراحی و دنبال شود.
معاون سیاسی، امنیتی و اجتماعی استاندار خراسان رضوی حاشیه نشینی را یکی از موارد مهمی دانست که در این طرح ملی مورد توجه قرار گرفته است و با بیان تلاش‌های صورت گرفته برای ارتقاء سطح امورشی حاشیه شهر مشهد، گفت: دو اقدام مهم در حاشیه شهر مشهد توسط آموزش و پرورش صورت گرفته است که جای تقدیر دارد. 21 مدرسه با 189 کلاس درس و زیربنای 24839 متر مربع، با اعتبار بیش از 250 میلیارد ریال در دولت تدبیر و امید در حاشیه شهر مشهد ساخته شده است که نقش بسیار مهمی در کنترل و کاهش آسیب‌های اجتماعی می‌توانند داشته باشند. بعلاوه تعمیر کلاس‌های مدارس، نمازخانه‌ها، آسفالت، سرویس بهداشتی و هوشمندسازی 21 مدرسه در حاشیه شهر با اعتبار 230 میلیارد ریال اجرایی شده که بخش عمده این اعتبار توسط خود سازمان آموزش و پرورش تأمین شده است.
حسینی با یادآوری ملاک‌های تخصیص اعتبار در طرح تقسیم کار ملی و در حوزه کنترل و کاهش آسیب‌های اجتماعی میان دستگاه‌های مختلف اجرایی استان، تأکید کرد: ملاک ما برای تخصیص اعتبار در این طرح و این حوزه پنج شاخص است که همه دستگاه‌ها باید در مسیر آن فعالیت کنند. پروژه‌هایی برای تخصیص اعتبار برای ما در اولویت قرار دارند که زودبازده؛ نوآور، با فراگیری و عمومیت بیشتر، با هم افزایی بیشتر و جلب مشارکت‌های مردمی بالا همراه باشند.
گزارشی از مصطفی قویدل